Veliki brat:Ubistvo svata i barikade (1) - Napad i ubistvo organizovao Ćelo
Prvog marta 1992. godine sa porodicom sam iz Milića došao u Sarajevo.
U Miliće smo putovali skoro svakog petka popodne, a vraćali se nedjeljom u popodnevnim satima. Bila je nedjelja, oko sedamnaest časova, kada smo došli u stan koji se nalazio u ulici Antona Mavraka, u naselju Ciglane. Nisam se ni raspremio, kada me je pozvala sekretarica Milijana iz sjedišta stranke da, ako mogu, hitno dođem. Pitao sam je o čemu se radi. Odgovorila je da su u prostorije stranke došla sveštena lica, da se desio napad na srpske svatove i ubistvo jednog od svatova. Rekla je da su tadašnji čelni ljudi - Karadžić, Krajišnik i Koljević - u Beogradu.
Ubistvo
Obučen sportski, sišao sam za nekoliko minuta do stranke. Kancelarije su u ulici Đure Đakovića, takođe u naselju Ciglane. Tamo sam zatekao trojicu sveštenika i još neke ljude. Rekli su da je tokom vjenčanja, ispred Stare pravoslavne crkve na Baščaršiji iz revolvera ubijen mladoženjin otac Nikola Gardović i da je još jedno lice ranjeno, da je nastala ozbiljna pometnja i strah. Sem mene, u kancelariji stranke bili su još Ilija Guzina, Mićo Stanišić i Miroslav Toholj.
Sredstvima informisanja, čiji su predstavnici vrlo brzo došli, izjavio sam da se dogodio opasan incident i da, ukoliko se brzo ne uhvate akteri napada i izvršilac ubistva - a već se nagađalo da je napad i ubistvo organizovao izvjesni Ismet Delalić zvani Ćelo, jedan od poznatijih sarajevskih kriminalaca - doći će do priličnih problema.
Iako je vijest o napadu na svatove i ubistvo odmah emitovana u medijima, simptomatično je da se niko od zvaničnika nije oglasio, ni predsjednik Predsjedništva Republike i predsjednik SDA Izetbegović, niti predsjednik Vlade, ni ministar policije. Očigledno, ne slučajno.
Brutalni napad na Baščaršiji, naročito ono što se neposredno posle njega dešavalo, bio je razlog i povod aktivnostima koje su slijedile.
Ljude u sjedištu stranke zvao je telefonom veliki broj građana i članova, raspitivali su se o pojedinostima, odajući osjećanje panike i straha, zapitani šta da rade. Prostrujala je i vijest da su u nekim od muslimanskih dijelova grada - na Bistriku i Vratniku, i uopšte u Starom Gradu - primijećene aktivnosti "Zelenih beretki", paravojne formacije za koju se znalo da je pod kontrolom SDA, jer je o njihovoj organizaciji pisalo i svojatalo ih glasilo ove stranke, te da je napad na svatove i ubistvo signal za opšti napad na srpsko stanovništvo u Sarajevu.
Sarajevo sam slabo poznavao. Iako je moja porodica prije tih događaja tri godine stanovala u Sarajevu, gdje smo se preselili iz Zvornika, malo smo izlazili u grad, izuzevši povremene odlaske na Jahorinu, Trebević, na Ilidžu. Iskreno, bio sam iznenađen dok sam svojevremeno čitao statističke izvještaje o nacionalnoj strukturi stanovništva u gradu Sarajevu, prema kojima je Srba bilo 35 procenata, a u nekim od deset gradskih opština, poput Ilidže i Ilijaša, da je srpsko stanovništvo većinsko.
Ove podatke navodim, jer su veoma bitni. Pri tom, valja imati u vidu da je i u susjednim gradskim opštinama, Trnovo i Pale, većinsko stanovništvo takođe bilo srpsko.
Barikade
Te večeri, negdje poslije 20 časova, grupa od nekoliko ljudi, bez mogućnosti da uspostavi vezu sa ma kim iz oficijalnih organa vlasti BiH i grada Sarajeva, ili sa srpskim prvacima koji su odsutni, donijela je odluku da se formira krizni štab, jer u pojedinim gradskim naseljima, pa i u samom centru grada, podignute su barikade i onemogućen normalan saobraćaj.
Nije imenovan nikakav predsjednik tog kriznog štaba, ali je nesporno da sam ja potpisivao saopštenja koja je pripremao novinar Ilija Guzina. Ističem tu činjenicu zato što je kasnije nerijetko iznošena neistina kako je barikade "organizovao Krizni štab SDS" i da je kriza "trajno pripremana". Apsolutno je neodrživa tvrdnja da je postojao ma kakav "Krizni štab SDS", ali - shodno običajima našeg vremena i na ovim prostorima - ne bi me čudilo da srpskoj strani pripišu i pripremu napada na svatovsku kolonu i insceniraju ubistva srpskog svata pred crkvom na Baščaršiji.
Da se nije desio stvarni napad na srpske svatove, ubistvo jednog i ranjavanje drugog svata, siguran sam da ne bi bilo ni razloga ni povoda za formiranje kriznog štaba, koji će koliko-toliko kontrolisati situaciju kako na barikadama ne bi došlo do revanša i novih incidenata. Procijenili smo daje to jedini način da se osujete mogući sukobi, da se skrene pažnja na trenutno stanje koje može dovesti do ozbiljnih i nekontrolisanih postupaka sa ozbiljnim posljedicama.
(Nastaviće se)
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
