Meša Selimović pomjerao ograde vremena i prostora

Istakao je ovo za “Glas Srpske” književnik Ranko Risojević, povodom obilježavanja 38 godina od smrti velikog srpskog pisca. Ove godine obilježava se i 110 godina od Selimovićevog rođenja.

Risojević je naglasio da je Mehmed Meša Selimović bio i ostao dvostruko prisutan u srpskoj književnosti.

- Prvo, kao autor djela, romana “Derviš i smrt” i “Tvrđava”, neprolazne vrijednosti, s kojima se svrstao u najveće pisce našeg jezika. Ako su književni kritičari i čitaoci u Turskoj svojevremeno prihvatili Ivu Andrića kao i svog pisca, onda se svakako može reći da se to odnosi i na Mešu Selimovića - rekao je Risojević.

Dodao je da su sva njegova djela nama zanimljiva, uključujući i ona koja je objavio prije velikih romana “Derviš i smrt” i “Tvrđava”.

- Mene je prije nego što sam pročitao “Derviša” još 1965. godine privukao roman “Tišine”, pisan majstorski, rečenicama koje ostaju u svijesti čitaoca kao mudre izreke. Slično je i sa romanom “Magla i mjesečina”, ali sticaj raznih okolnosti onemogućio je naprosto širu i značajniju recepciju tih djela - objasnio je Risojević.

Obrazložio je da je stvarnost Selimovićevih romana univerzalna, te da ona ne počinje u tursko vrijeme niti završava sa našim.

- Odnos vlasti i pojedinca, vladanje iz zatvorenih krugova, koji se ne znaju i ne oglašavaju, sve je to prisutno i danas. Od domaćih vlastodržaca do stranih agentura. Pogledajte samo veliku džamiju kralja Fahda u Sarajevu i sve vam je jasno. Tamo se danas donose najznačajnije odluke u ime Bošnjaka, ma šta oni htjeli i ma šta im odgovaralo. U Selimovićevo vrijeme to je bio Centralni komitet. Kad se neko odstranjuje, onda to čine ljudi iz sjenke, na svoj okrutan način - ispričao je Risojević.

Prema njegovim riječima, Meša Selimović je pisac za sva vremena.

- Pogledajmo elektronske mreže, njegove misli su najcitiranije. Na taj način anonimni čitaoci govore o svom odnosu prema ovom piscu. Ali, tu treba dodati i njegovo djelo o srpskom reformatoru Vuku Karadžiću, “Za i protiv Vuka”. Kao u vrijeme nastanka te knjige, tako i danas, nema bolje, izbalansiranije ocjene Vuka Karadžića u našoj široj javnosti, uključujući i lingviste - naveo je Risojević.

Dodao je i to da je Selimović napisao šta je Vuk značio u svoje vrijeme, šta je donio tom vremenu, koje je snage stavio na scenu, ali i čega se, možda nepotrebno, lišio.

- Važan je i Selimovićev značaj u povratku Jovana Dučića u školske programe, kada su objavljena “Izabrana djela” ovog velikog pjesnika. Mnogo kritika pretrpio je tada Meša Selimović, u kojima se nisu štedjele optužbe - kazao je Risojević i dodao da su te optužbe, uz još političkih odluka, prelomile u velikom piscu da promijeni mjesto boravka i pređe u Beograd.

O ljubavi

- Najljepše je što ljubav ne treba ni zaslužiti. Da je trebalo da je zaslužim, ne bih je ni imao, ili bih je davno izgubio. Čovjek dobija kad daje - pisao je Selimović.

Tokom života tragao je za srećom, kao i svi ljudi, ali je jedan od onih koji nisu odustajali od tog puta. Pronašao ju je u voljenoj ženi Darki, kojoj je napisao najljepšu posvetu u svojoj knjizi “Derviš i smrt”.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.