Godišnjica rođenja Frensisa Skota Ficdžeralda: Djelima definisao epohu “izgubljene generacije”
Banjaluka - Kada je u pitanju stavljanje u kalup, malo pisaca tako lako izaziva asocijacije i očekivanja kao Frensis Skot Ficdžerald, koji je smislio izraz “doba džeza” i definisao epohu sjajnim pričama o lijepim ljudima, blještavom bogatstvu i moralnoj propasti.
Navedeno je najbolje prikazano u najistaknutijoj stavki školske lektire i obrascu za veliki američki roman - “Velikom Getsbiju”. Smatra se jednim od najvećih pisaca 20. vijeka. Rođen je 1896. godine u Sent Polu, u državi Minesota, u porodici više srednje klase.
Nije bio priznat kao talentovan pisac u svoje vrijeme. Rijetki su ga gledali kao ozbiljnog autora, dok su drugi smatrali da vrednuje lijenost i moralni pad.
Napisao je četiri romana, peti ostavio nedovršen (“Posljednji tajkun”) i 178 kratkih priča. Svrstan je u “izgubljenu generaciju”, koja je bila zastupljena u javnom životu dvadesetih godina prošlog vijeka, zajedno sa Hemingvejem, Vulfom, Foknerom, T. S. Eliotom. Bio je veliki sanjar..
Djela su mu ispunjena senzibilitetom koji se razlikovao od ostalih tadašnjih književnika. Posjedovao je nesvakidašnju sposobnost da bude učesnik visokog života, koji je opisivao, kao i njegov posmatrač. Bio je zainteresovan za ljubav, čežnju, privatni život ljudi u Americi. Prema mišljenju mnogih autora, F. Skot Ficdžerald je najbolji pisac 20. vijeka.
Njegov prvi roman “Ova strana raja” je većinski autobiografska priča o ljubavi i pohlepi, a objavljen je 1920. godine.
Roman “Veliki Getsbi” objavio je 1925. godine, priču narativno pripovijeda Nik Karavej, momak iz srednje klase, koji se seli na Long Ajland u prvu kuću pored palate bogatog i misterioznog Džeja Getsbija. “Veliki Getsbi”, prema mišljenju mnogih, predstavlja Ficdžeraldovo najbolje literarno djelo.
Njegova djela su inspirisala pisce otkad je počeo da objavljuje. U pismu napisanom četrdesetih godina, Dž. D. Selindžer je iskazao divljenje prema Ficdžeraldovom djelu, a Selindžerov biograf Ijan Hamilton je napisao da je Selindžer čak neko vrijeme vidio sebe kao “Ficdžeraldovog nasljednika”.
U “Njujork tajmsu” je poslije Ficdžeraldove smrti objavljeno da je on “bio bolji nego što je sam znao, jer je i u zbilji i u književnom smislu izmislio jednu generaciju. On ih je možda razumio, pa čak i predvodio, jer su u svojim srednjim godinama vidjeli drugačiju i uzvišeniju slobodu kojoj je prijetilo uništenje”.
Ficdžerald je umro vjerujući da je gubitnik.
Tokom njegovog života nijedno od njegovih dela nije dobilo ništa više od skromnog komercijalnog i kritičkog uspjeha. Međutim, poslije njegove smrti Ficdžerald je dobio zvanje eminentnog američkog pisca, skoro sasvim zahvaljujući “Velikom Getsbiju”, koji je postao lektira za svakog američkog đaka.
Po ovom djelu snimljeni su mnogi igrani filmovi, od kojih su dva holivudska najpoznatija. Jedan 1974. godine sa Robertom Redfordom i Miom Farou, a drugi 2013. godine sa Leonardom Dikapriom i Keri Muligan u glavnim ulogama.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
