Nagovještaj popuštanja u britansko - iranskom sukobu

Glas Srpske 04.04.2007 00:00

U Londonu se i odgađanje ranije najavljene konferencije za štampu predsjednika Irana Mahmuda Ahmadinežada tumači kao davanje šanse diplomatiji, jer se očekuje da upravo on saopšti dalju sudbinu uhapšenih vojnika

Nagovještaj popuštanja u britansko - iranskom sukobu Nagovještaj popuštanja u britansko - iranskom sukobu LONDON - Britanija i Iran nagovještavaju mjere popuštanja napetosti u krizi nastaloj hapšenjem 15 britanskih vojnika na iransko-iračkoj granici prije 12 dana i, kako se ocjenjuje u Londonu, diplomatija zamjenjuje oštru retoriku i prijetnje. U Londonu se i jučerašnje odgađanje ranije najavljene konferencije za štampu predsjednika Irana Mahmuda Ahmadineada tumači kao davanje šanse diplomatiji, jer se očekuje da upravo on saopšti dalju sudbinu uhapšenih vojnika. Pad napetosti i uspostavljanje direktnih kontakata između Britanije i Irana otvaraju prostor za sumnje što bi mogla da bude stvarna pozadina hapšenja britanskih vojnika jer je, kako primjećuju analitičari, očigledno da je još nejasan granični incident samo instrument šire "političke igre". Londonski "Indipendent" procjenjuje da pozadina hapšenja vodi do Amerike i neuspjelog pokušaja američkih vojnika da u januaru ove godine uhapse dva visoka iranska oficira bezbjednosti na sjeveru Iraka. Amerikanci su, tvrdi list, 11. januara ove godine izveli napad na kancelariju Irana u gradu Arbilu, u kurdskom području na sjeveru Iraka. Tada su uhapšena petorica iranskih slubenika koji rade na izdavanju viza Kurdima koji ele da putuju u Iran i ti ljudi su još u zatvoru. Stvarni cilj, otkriva "Indipendent" pozivajući se na kurdske zvaničnike, su bili zamjenik šefa iranskog Nacionalnog savjeta za bezbjednost, general Mohamed Džafari, i šef obavještajne slube iranske Revolucionarne garde, general Minožahar Fruzanda. Oni su tada bili u zvaničnoj posjeti Kurdistanu, autonomnoj oblasti Kurda na sjeveru Iraka, i sreli su se i sa iračkim predsjednikom Džalalom Talabanijem. U vrijeme napada na kancelariju, koja je kasnije i formalno postala konzulat Irana, dvojica generala nisu bili u zgradi pa pokušaj Amerikanaca nije uspio. To su londonskom "Indipendentu" potvrdili Fuad Husein, šef kabineta predsjednika vlade Kurdistana Masuda Barzanija, i Sadi Ahmed Pire, šef kabineta iračkog predsjednika Talabanija. Oni podsjećaju da su Amerikanci izveli napad na iransku kancelariju pod izgovorom obračuna sa pobunjenicima, a u gradu Arbilu nije bilo niti sada ima bilo kakvih nemira jer je takva struktura stanovništva. Iran je, procjenjuje komentator "Indipendenta", uzvratio hapšenjem britanskih vojnika jer je, tvrdi, Britanija "laka meta" i u iranskim očima ima status "slabijeg člana" vojne koalicije u Iraku. O ozbiljnosti američkog napada tog 11. januara u Arbilu svjedoči, podsjeća list, i poređenje da je to ravno pokušaju da se uhapsi direktor američke Centralne obavještajne agencije ili šef britanske obavještajne slube MI6 tokom zvanične posjete nekoj zemlji. Otkriće londonskog lista je, međutim, samo jedan od mogućih razloga hapšenja britanskih vojnika. Još je mnogo elemenata tog događaja nejasno mada je dio posljedica već sada jasan. Hapšenje 15 britanskih vojnika je pokazalo svu ranjivost američke i britanske pozicije na Bliskom istoku i gubitak ugleda Zapada poslije invazije na Irak 2003. godine. Odluka Britanski premijer Toni Bler izjavio je juče da će iduća dva dana biti "odlučujuća" u krizi između Londona i Teherana, u vezi sa britanskim marincima i mornarima koji su uhapšeni u Persijskom zalivu. Bler je ujedno pozdravio "perspektive" koje je u ponedjeljak uveče otvorene izjavama sekretara iranskog Vrhovnog savjeta za nacionalnu bezbjednost Alija Larižanija. - Narednih 48 časova su od presudnog značaja - kazao je britanski premijer za Ril radio u Glazgovu. On je dodao da je pročitao transkript Larižanijevih izjava. - To, kako izgleda, otvara perspektivu, ali najznačajnija stvar je da vratimo te ljude - kazao je Bler.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.