Izbor najboljih regionalnih albuma 2023. godine: Najgori su odavno postali najbolji

Branislav Predojević 28.01.2024 06:30

BANjALUKA - Regionalna rok scena tokom 2023. godine možda nije vladala trendingom i punila arene, ali je ponudila impresivan niz albuma, koji će dugo biti slušani kada pomenute zvijezde internet trendinga budu nepovratno iščezle iz kolektivnog sjećanja.

Buđenje rok scena u Beogradu i Zagrebu, kao bastionima oko kojih se vrti najveći dio domaćih muzičara, sa bendovima okupljenim oko “Hali Gali ekipe” ili kompilacije “Zvučni zid”, na neki način je očekivano, ali serija odličnih bendova i muzičara koji dolaze iz cijelog regiona, jeste znak stvaranja jedne potpuno nove generacije umjetnika koji su dobro svjesni vremena i prostora u kojem stvaraju.

Većina novih bendova na regionalnoj sceni bez većih problema preklapaju vlastitu kreativnost sa medijskom komunikacijom digitalnog doba, koristeći u isto vrijeme fizička izdanja, koncerte i društvene mreže da profilišu sopstvenu muziku i pronađu publiku, bez obzira da li dolaze iz Banjaluke, Prijedora, Pule, Koprivnice, Pančeva ili Niša. Jednako tako dobar dio veterana ne spava na lovorikama, već istražuje i traži novi način da se muzički izrazi bez stajanja u mjestu, što je dovelo do niza odličnih albuma, u kojima je vrlo teško naći ličnog favorita.

Žanrovski moderna regionalna scena je šarolika zvučna paleta, koja se kreće od standarda bazičnog rok i pop zvuka, preko varijacija na hip-hop trep zvuk do radikalnih elektronskih eksperimenta. Većina umjetnika ima jednu konstantu u svom postojanju, a to je kvalitetna pjesma u prvom planu i stav koji ne želi puzanje i podilaženje u vremenu vladavine banalnog, pretvoriti u način življenja i djelovanja, već kičmu ponosno drži uspravno iako je cijena ponosa ponekad visoka.

M.O.R.T. - Samo hrabro i bezveze

Trebalo je preko 20 godina karijere, pet albuma i stotine koncerata da sinjski M.O.R.T. stigne do prvog istinskog remek-djela u svojoj karijeri i jednog od najboljih albuma na regionalnoj rok sceni. Ubitačna mješavina garažnog roka, postpanka i bluza, koji se tekstualno vrti oko mračnih tema poput izolacije, usamljenosti, nasilja, korupcije i paranoje, jednako je efikasna u bijesnim pankerskim pucačinama “Imam sve”, “Mali glas, “Pivac”, pomjerenim pop komadima “Mamuran” ili mračnoj elegiji na temu opšte propasti “Svijet se sužava”. Ovo je album koji na savršen način, u studiju, uz značajnu pomoć producenta Marka Mrakovčića, kanališe luđačku energiju njihovih koncerata u iskonski rokenrol koji ne pravi kompromise. Naprotiv, samo hrabro i bez veze, dok se može svirati muzika, koja postojano prži kao dalmatinski kamen na 50 stepeni Celzijusa.

Proto Tip – S ivice sanjanja

Nakon skoro dvije godine teških porođajnih muka, još jedan od “Hali Gali” bendova dočekao je svoj debi album “S ivice sanjanja”. Stvorili su mračnu i kompleksnu ploču, koja nije hermetična već slušljiva i koja brzo ulazi u uvo. Unikatan spoj poezije i muzike, koji u domaćoj diskografiji ima pandana u nekim radovima “Lune”, “Presinga” i “Haustora” nadograđen je sjajnom produkcijom Uroša Milkića dok bend kroz devet numera smjelo istražuje žanrovske teritorije postpanka, postroka, trip hopa, ali i otkriva i nešto novo i autentično u jednoj od najljepših pjesama domaće muzike dugo godina unazad. Treba li reći… “Sve što boli proći će”…

Ljubičice - Dok čekamo pad

Trebalo je dugih 10 godina da “Ljubičice” snime album “Dok čekamo pad”, ali treba priznati da je vrijedjelo svake sekunde čekanja. Baziran na labavom konceptu oko numere “Jedva čekam rat ljudi i mašina”, braća Stevanović su trudom, talentom, znanjem i ljubavlju izgradili savršenu kombinaciju prošlosti i budućnosti pop muzike stopljenih u 10 sjajnih pjesama. Ovu ploču moguće je opisati i kao paranoični košmar Sare Konor pretvoren u zvučni pop san u čijem se srcu krije vječna ljubavna priča o njoj i njemu ili njihovim riječima rečeno. “Ja imam te i mi smo savršen par, da li roboti se plaše to je njihova stvar. Ja vozim te i idem opet u grad, hoću malo da se zabavim dok čekamo pad”, ali ne treba pretjerano robovati riječima, treba se zabaviti, dok pad stvarno ne stigne.

Zoster – Najgori

Zosterova saga o “Najgorem” od najboljih, stvarana je dugo i promišljeno serijom ubitačnih singlova, da bi se na kraju pretvorila ne samo u najbolji album u karijeri benda već i jedan od najboljih albuma sa adresom nastanka na Balkanu. Mračna storija o Tadiji, čovjeku koji je rastavio svoje srce i živi život po činjenicama. Tadiji, koji bi ga mrtvom zadija i za sve ga libo taki. Tadiji, koji je svoje voljeno upucao u koljeno, “jer Tadija je taki”, ali “Tadija se laća i gine od mača”. Gorki čemer naše stvarnosti ispisan je ubitačnim stihovima Marija Knezovića, koji grizu kao grafiti sa izrešetanih fasada Mostara, dok muzika koja ih prati pleše u ritmu elektro popa, rege, fanka i nečeg neuhvatljivog i riječima neopisivog.

Rebel Star – Sedmo

Nova postava benda “Rebel Star”, za razliku od prethodnog albuma, ovdje djeluje kompaktnije i usviranije, što ne mora nužno značiti i bolje, ali u ovom slučaju greške nema. Ovo je jasno profilisan zvuk autentičnog izraza, koji bi se mogao nazvati “Panonmerikana”, što je nevješta kovanica, kojom se opisuje nepodnošljiva lakoća sa kojom se Milan Glavaški i ostatak njegove SH družine igraju melodijama, ritmovima i riječima stvarajući pjesme, koje imaju zapadnjački zvuk, ali im je srce duboko ukopano u nekadašnje dno Panonskog mora…

Zdenko i Medžik Buš - Superheroj

Zdeneko Kolar čekao je 40 godina da izađe iz vječnog statusa pouzdanog basiste i čovjeka iz sjenke kako bi postao pjevač na svom albumu. Daleko od toga da je bilo loše biti sjenka u “Idolima” ili “Zoni B”, ali tek se na ovom albumu uz pratnji sastava “Medžik Buš” i malu pomoć prijatelja, čuje da je talenat ovog čovjeka daleko veći nego što izgleda na prvi pogled. Nadahnuta svirka, optimizam, melanholija, ritam, melodija i glas koji možda ne demonstrira vrhunske pjevačke sposobnosti, ali nepogrešivo pogađa sve emocije koje treba, što nije baš lako izvesti ni kad ste Rod Stjuart ili Robert Plant, a kamoli Zdenko Kolar, čovjek sa vječnim osmijehom na licu.

Kolja i Grobovlasnici – Sreća i druge brige

Nikola Pejaković Kolja i “Grobovlasnici” snimili su prošle godine album “Sreća i druge stvari”, koji je bez dileme, najbolji koji su snimili, što bi bila smjela i olako izrečena tvrdnja da nije pjesama poput “Čujem da mi ruše kuću” i “Kao Čet Bejker” i još 12 numera koje sigurno voze teritorijom kojom su se nekad kretali Rej Čarls, Van Morison i “Bend”, hrabro istražujući nasljeđe bluza, džeza i soula. U ovom slučaju, zahvaljujući Koljinim radosno tužnim stihovima i besprijekorno zadimljenoj produkciji Voje Aralice, te majstorstvu ljudi koji su ga odsvirali, jasno je da je njihov bluz duboko balkanska stvar, unikatna i autentično domaća, ali i razumljiva bilo gdje na ovoj planeti, gdje su ljudi čuli za sreću i ostale stvari.

“No Rules” – “Vučji bluz”

Rok muzika sastava “No Rules” bazična je u najboljem značenju te riječi, snažan zvuk ritam-sekcije, prljavi rifovi, usna harmonika i glas Gorana Čampare, koji ne štedi glasne žice su rudimentarna sredstva sa kojom se ona stvara. Jednostavna muzika za jednostavne teme, koja jednako duguju rokabiliju, hard-roku, panku i bluzu. Nema na albumu “Vučiji bluz” ništa više od benda koji je rođen loš i koji trese, lupa i udara iz sve snage, od prvog do posljednjeg tona, niti treba da ima.

“Igralom”-– “Premalim stvarima”

Niški sastav “Igralom” na svom trećem albumu nastavlja psihodeličnu epopeju koja počinje u pustari Afrike pa preko Evrope i Azije stiže u američku preriju i svaki put je krajnji rezultat drugačiji, ali i dalje šarmantno hipnotišući. Mijenjajući ritmičku dinamiku i apstraktne melodije iz pjesme u pjesmu, trojka predvođena Dimitrijem Simovićem igrajući se nadrealnim slikama stihova (Posekli smo šume, sad se grejemo na gume) stiže na čudna i tajna mjesta, skrivena duboko u svima nama, tamo gdje čuvamo ljepotu malih stvari i kada one budu davno iščezle sa ovog svijeta.

“Sv. pseta” – Nepoznato iskustvo

Trojka iz “Svetih pseta” je na svom albumu “Nepoznato iskustvo” mudro kanalisala sirovu energiju živih nastupa sa studijskom igrom zvukovima i riječima kako bi dobila album, koji liči na mnogo toga što ste čuli ranije, ali još više liči na ono što nigdje niste imali priliku da poslušate. Rezultat je sedam pjesama koje se fluidno prelivaju iz buke u tišinu stvarajući cjelinu, koja svakim novim slušanjem otkriva kreativnu energiju i sviračku vještinu uloženu u njeno stvaranje.

Ostatak

Ispod crte je ostala gomila zanimljivih albuma, od kojih je većina mogla da bude u gornjem dijelu liste, ali tamo nisu svrstani samo zbog ličnih sklonosti i manjka dobrog ukusa potpisnika ovih redova. Ne sudite im olako, već ih pažljivo poslušajte

Đorđe - Borba

Idem - Rouu

Smoke Mardeljano - Neka teče

Klinika Denisa Kataneca –Kao zao kor

Jesenji orkestar - Je l' da da da? Da da da

Lenhart Tapes - Dens

Turbo Trans Turisti – Ništa nije strašno

Ritam nereda – Novo doba

Nemanja – Voodo Beat

Vojko V - Dvojko

Razni izvođači - Zvučni zid

Stražarni Lopov i dobri ljudi - Hodam, gledam, prolazim