Bajagin album “Pozitivna geografija” slavi 40 godina VIDEO

Naravno, riječ je karijeri Momčila Bajagića Bajage, tada mladom i talentovanom ritam-gitaristi “Riblje čorbe” i sve agilnijom kompozitoru, koji je u opusu matičnog benda imao nekoliko zapaženih numera “Ja sam se ložio na tebe”,  “Muzičari koji piju”, “Kada hodaš”, ali i čitav niz pjesama za muzičare poput Zdravka Čolića, Slađanu Milošević, Biljanu Petrović i druge.

Ipak, duža pauza u radu “Čorbe”, nakon promocije albuma “Muzičari koji piju”, ostavila ga je sa nekih 15 pjesama u arhivi koje se nisu uklapale u zvuk grupe, ali ni njihov autor nije pretjerano vjerovao u njih kao materijal za solo album ili za druge muzičare. U tom momentu u igru ulazi njegov prijatelj Kornelije Bata Kovač, čuveni kompozitor i producent, koji je, čuvši dio materijala, uporno nagovarao Bajagu da pjesme pretvori u studijski materijal za solo album.

Bajaga sa Batom kao producentom i klavijaturistom počinje da snima dio pjesama u svom kućnom studiju, uz povremeno snimanje u slobodnim terminima u “Studiju 5” diskografske kuće “PGP RTB” u novembru i decembru 1983 godine. Uz pomoć Žike Milenkovića i Dejana Cukića okuplja ekipu vrsnih muzičara koji su odsvirali cijeli album i postali nukleus pratećeg benda, poput Vlade Golubovića (bubnjevi), Nenada Stamatovića (gitare), Miroslava Cvetkovića (bas). Trombon je odsvirao Kire Mitrev, a Ivan Švager je svirao klarinet.

 Prateće vokale su pjevali: Cukić, Cvele, Bora Longa, Kovač i Nele, klavijature je svirao Dragan Mitrić, kao gosti su svirali Nenad Stefanović Japanac na bas gitari i Dragan Jovanović Krle na gitari, dok je zanimljiv omot uradila Goranka Matić. 

Album “Pozitivna geografija” zvanično izlazi 30. januara 1984. godine za “PGP RTB”,  uz prilično pozitivne kritike, koje su isticale energiju i šarm pjesama, te zanimljiv koncept albuma koji je kombinovao geografiju i različite muzičke žanrove.

U vrijeme dok je radio na ovom albumu, Bajaga je, zapravo, i dalje namjeravao da ostane član “Riblje čorbe” u kojoj je do tada svirao, ali solidni  uspjeh albuma na radiju doveo je do organizacije prvog solo koncerta 12. aprila 1984. godine u Zagrebu. Bajaga je nastupio u zagrebačkom klubu “Kulušić” praćen neformalnom grupom muzičara koja je snimala album i koju po njegovim riječima nije ni planirao da pretvori u bend.

Uspjeh ove svirke ipak je stvorio nukleus benda koji će postati poznati kao “Instruktori”, ali je tek beogradska svirka u Domu sindikata pokazala da je “Pozitivna geografija” nešto više od usputnog solo projekta. Petar Peca Popović doajen domaćeg rok novinarstva i urednik magazina “Rok” nagovorio je Bajagu da zakaže koncert 21. aprila u Domu sindikata, ali pošto prateći bend nije imao ime, on je zbog plakata napisao Bajaga i “Instruktori Pozitivne geografije”, što se na kraju samo pretvorilo u “Instruktore”. Sama svirka se na kraju pretvorila u koncertni eksces koji je Bajagu pretvorio u zvijezdu u nastanku i dodatno skrenuo pažnju na njegov solo album iako su po njegovim riječima sve očekivali osim uspjeha.

- U Beogradu je prvi bio Dom sindikata i to smo razvalili i prodali sve karte iako smo očekivali par stotina ljudi. Razne ludosti smo radili. Prvo je bilo fora da smo cepali karte i rukovali se sa svih 1.800 ljudi koliko je došlo na koncert. Žika je sa megafonom išao po holu i terao ljude u salu, jer počinje koncert. Krenuli smo sa “Pustite me druže”, a onda je Žika pojedinačno najavljivao svakog člana benda. Na kraju je bilo: “Ali ko na ovoj bini fali? Da li je to on? Da to je on!” Najavljivao me kao da sam Elvis Prisli! Za svaku stvar nešto se na bini desilo. Na “Malim slonovima” bacani su veliki meteorološki baloni u publiku, koja je mogla da igra odbojku. To su bile neke stvari kojima smo se dovijali da popunimo program, a pretvorile su koncert u jedan od događaja godine - rekao je Bajaga u jednom od intervjua. Uspjeh koncerta dodatno je pogurao neke od pjesama sa albuma poput numera “Papaline”, “Tamara” i “Berlin” te polako počeo udarati temelje Bajaginog uspjeha posebno kod tinejdžerske publike. Ovakav rasplet nije se dopao Bori Đorđeviću, a pošto je Bajaga zbog odmora na Mljetu propustio neke svirke matičnog benda, saznao je iz novina da su on i Rajko Kojić otpušteni iz “Čorbe”. Ovi događaji dodatno su učvrstili odluku da se posveti solo karijeri, a praćen “Instruktorima” održao je niz sjajnih svirki širom Jugoslavije, ne odbijajući nijedan poziv, od malih klubova do radnih akcija, što je bio sjajan način da se ujedno promoviše album, a bend uštima.

Ivan Ivačković, poznati rok novinar i publicista, u svojoj knjizi “Kako smo propjevali” lucidno je primijetio kako se ovaj album od planirane propasti pretvorio u neočekivani fenomen.

- “Pozitivna geografija” je štampana kao pretendent na propast, u samo 15 hiljada primjeraka. Publika, međutim nije ostala gluva na izuzetan šarm, gradsku zafrkanciju i zarazne izlive dobrog raspoloženja, koje je ova ploča obilato nudila, pa su pjesme kao “Berlin”, “Tekila, gerila” i “Papaline” postale hitovi,  a srca tinejdžerki širom SFRJ počinjala brže kucati na pomen Bajaginog imena - rekao je Ivačković.

I ove riječi jesu suština iza koje se krije uspjeh ove ploče, snimljena skromno i na brzinu, savršeno je uhvatila mladalački duh autora i njegovih saradnika, pozitivna atmosfera u studiju prešla je u pjesme, a iskusni Kornelije Kovač odlično je produkcijski uhvatio duh vremena i zvuk tada popularnih svjetskih producenata poput Trevora Horna ili Kita Forsajta, naravno prilagođen lokalnim uslovima. Bajaga je priznao da je geografska odrednica određena na neki način temama pjesama koje se dešavaju širom svijeta, a što je bila posljedica njegove želje da se kao autor oproba i potpuno različitim žanrovima od klasičnog pop i rok zvuka preko rege i fanka do latino zvuka. Numera “Berlin” posvećena je njegovom ocu i učešću u NOB- inspirisana je vojnom muzikom, “Tekila gerila” latinskom, dok su pjesme “Limene trube”  i “Pustite me druže”, bile inspirisana zvukom pank muzike, a u sličnom fazonu bile su i ostale numere, čineći kao cjelina pravu muzičku eksploziju zvukova i emocija.

Zajednička nit albuma jeste žanrovska raznovrsnost, otkačeni, ali pamtljivi tekstovi, jasna produkcija i dobra svirka, što je uz Bajagin imidž dobrog dečka, jednako finog djevojkama i majkama bilo dovoljno da se “Pozitivna geografija” pretvori u neočekivani hit i eksplozivni početak jedne karijere, koja će se sljedećim  albumom “S druge strane jastuka”, pretvoriti u jedan od posljednjih masovnih fenomena jugoslovenske rok i pop muzike.

Uspjeh

Album je naišao na odličan prijem i kod publike i kod kritike, a vremenom je stekao status pop klasika

Pjesme “Berlin”, “Mali slonovi”, “Limene trube”, “Poljubi me”, “Tekila - gerila”, “Marlena” i “Tamara” postali su veliki hitovi. Album je obilježio Bajagin iskorak, kao solo izvođača, sa 400.000 prodatih primjeraka. Godine 1998. album je proglašen za 37. na listi 100 najvećih jugoslovenskih rok i pop albuma u knjizi “YU 100: Najbolji albumi jugoslovenske rok i pop muzike”

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.