Nakon Prvog svjetskog rata vroj Srba prepolovljen, a nakon drugog je činio jedva trećinu

Samo u posljednja dva svjetska rata broj civilnih žrtava među Srbima u BiH ne može se porediti ni sa jednim drugim evropskim narodom u istom periodu proporcionalno njihovoj veličini.

Većina počinilaca ovih genocidnih djela ostala je na slobodi, istaknuto je u Memorandumu koji je u posjedu Srne.

Kao i tokom prethodnih decenija pod austro-ugarskom upravom, Srbi nisu htjeli da prihvate da budu njeni subjekti i po izbijanju rata 1914. proglašeni su za veleizdajnike. Momentalno su počeli sudski procesi širom Bosne.

Iz ovih oblasti ili iz onoga što je tada bio srebrenički okrug, oko 20 Srba je osuđeno za veleizdaju. To su sve bili ugledni ljudi iz ovog regiona. Dvojica su bili pravoslavni sveštenici.

Sudbina protojereja Milana Petkovića je faktički simbolična za mnoge Srbe iz Bosne i iz ovog konkretnog regiona. On je proveo Prvi svjetski rat služeći zatvorsku kaznu, preživio je taj rat, ali ne i sljedeći. U Drugom svjetskom ratu bio je ponovo uhapšen i odveden u Dahau, gdje je okončao život u gasnoj komori.

Srbi kojima nije suđeno u namještenim procesima i koji nisu poslati u zatvor bili su izloženi drugim metodama istrebljenja i progona. Pod austro-ugarskom upravom nekoliko hiljada srpskih porodica je pobjeglo ili su protjerane. Pored vlasti, lokalni muslimani i Hrvati iz /paravojnih/ formacija Zeleni kadar i Šuc direktno su protjerivali ove ljude. Malo protjeranih se vratilo poslije rata.

Najokrutniji metod deportacija bio je slanje u logore. Takvi ozloglašeni logori za Srbe iz Bosne bili su Arad, Sapronjek, Nezider... Samo u Aradu, gdje je prvi transport izvršen u avgustu 1914, živote je izgubilo blizu 200 ljudi srpske nacionalnosti iz srebreničkog okruga. Osim odraslih muškaraca, civila, djece, žena, stradali su stariji i čitave porodice.

Nakon svih ovih progona, prema prvom popisu stanovništva obavljenom pet godina poslije rata i stvaranja Jugoslavije, populacija Srba umanjena je na samo oko 50 odsto ukupnog broja stanovnika okruga Srebrenice, Bratunca i Skelana.

Novi rat će donijeti novi egzodus. Za to su se pobrinuli skoro isti okupatori i isti njihovi saradnici. Srebrenički okrug, a u stvari čitava BiH, dati su u Drugom svjetskom ratu hitlerovskoj kreaciji Nezavisnoj Državi Hrvatskoj na čelu sa poglavnikom Antom Pavelićem.

Nije moguće sastaviti listu srpskih žrtava u srebreničkom regionu. Procjene idu od 3.000 do 6.000 osoba. Neka svjedočenja pružaju podignuti spomenici u čisto srpskim selima i crkvenim dvorištima gdje su upisana imena stradalnika.

Takvi zapisi mogli su se naći u više od 20 srpskih sela do ovog najnovijeg napada na srpski narod koji su otvoreno pokrenuli muslimani u proljeće 1992. godine. Čak su i na spomeniku u samoj Srebrenici, gdje su muslimani poslije Drugog svjetskog rata bili većina, upisana imena 145 ubijenih Srba, među kojima je 36 djece mlađe od sedam godina.

Genocidna kampanja protiv srpskog naroda već na početku je rezultirala spaljivanjem do temelja skoro svih srpskih sela, a svi seljani koji nisu uspjeli da pobjegnu su pobijeni, često na bestijalan način. Ustaše i domobrani, hrvatsko-muslimanske fašističke legije, uništile su i devastirale sela Zalazje, Brežane, Očenovići, Srpska Kamenica, Živkovići, Sikirići, Žljebac, Srpski Pribidoli, Podravanje, Fakovići, Kravica, Žabukovci, Banjevići, Slapašnica, Popovići...

/Osim toga, u ovom području je i Drinjača, odakle su Paveliću njegove vjerne ustaše poslale poklon - bure sa iskopanim očima Srba, kao što opisuje Malaparte u romanu "Koža"/.

Već početkom 1942. bukvalno nije bilo Srba u srebreničkom okrugu osim nekolicine koja je uspjela da preživi skrivena u planinama i u izbjegličkim kampovima u šumama.

Tokom godina Drugog svjetskog rata srebrenički okrug je bio etnički očišćen od Srba i u cijelosti je pripao islamskim vjernicima.

Rezultati genocida nad srpskim narodom u srebreničkom okrugu postali su očigledni poslije Drugog svjetskog rata i obnove Jugoslavije. Nekada dominantan po brojnosti, srpski narod je postao manjina poslije Drugog svjetskog rata i jedva je činio trećinu stanovništva.

Važno je napomenuti da u Jugoslaviji, poslije ratova i neporecivih zločina nad srpskim narodom koje niko nije negirao u periodu mira, nije uspostavljena evidencija žrtava ili zločinaca. Većina počinilaca ovih genocidnih djela ostala je na slobodi. U srebreničkom okrugu je registrovano samo oko 15 takozvanih saradnika okupacionih snaga, od kojih su tek neki dobili simbolične kazne i odslužili neko vrijeme u zatvoru.

"Ovo ne bismo pominjali kada ne bi bilo regrutovanja novih koljača i ubica ponovo iz istih porodica", piše u ovom dokumentu.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.