Šumanović i Lubarda oplemenili Palatu Republike
BANjALUKA - Ulje na platnu “Mrtva priroda sa flašama” procijenjeno na 300.000 maraka, čiji autor je jedan od najvećih srpskih slikara Sava Šumanović a koje krasi Palatu Republike, najvrednije je djelo među nekoliko stotina umjetničkih slika na zidovima najvažnijih institucija Srpske.
Ipak, interesantno je da su gotovo sva umjetnička djela pozajmljena i “na revers” krase zidove najvažnijih institucija Srpske jer nisu u njihovom vlasništvu, već iz fundusa umjetničkih ustanova Srpske - Muzeja savremene umjetnosti, Muzeja Republike Srpske, Muzeja Kozare ili Banskog dvora Kulturnog centra.
Šefica Biroa za odnose sa javnošću predsjednika RS Nataša Sjerić za “Glas plus” je objasnila da pored Šumanovića, Palatu Republike krasi ukupno 35 umjetničkih slika, a najpoznatiji autori su veliki srpski slikari Petar Lubarda, Milan Konjović i Kosta Hakman.
- Nema podataka o ukupno procijenjenoj vrijednosti, već samo za pojedina djela poput pomenutog ulja na platnu Save Šumanovića.
Sva djela su posuđena 2007. i 2008. godine, kada je sjedište predsjednika Srpske iz Banskog dvora preseljeno u Palatu Republike i vlasništvo su Muzeja savremene umjetnosti, Muzeja RS, Muzeja Kozare iz Prijedora i Likovne ekološke kolonije “Bardača” iz Srpca - objasnila je Sjerićeva.
Sjedište Narodne skupštine RS krasi 26 umjetničkih djela koja se nalaze u salonima republičkog parlamenta, kabinetu predsjednika, kabinetima potpredsjednika i klubovima poslanika, dok se u hodnicima Narodne skupštine nalazi veliki broj uramljenih fotografija gradova, predjela i turističkih destinacija Srpske, kao i radovi studenata Akademije umjetnosti RS.
- Najpoznatiji autori su priznati akademski slikari Branko Miljuš, Radovan Kragulj, Novak Demonjić, Nebojša Jocić, Ratko Lalić, a najvrednija su djela koja su pozajmljena na revers iz Muzeja Kozare u oktobru 2016. godine - kažu iz Odsjeka za odnose sa javnošću NSRS.
Prema njihovim riječima, slike koje je Muzej Kozare ustupio parlamentu iz svog bogatog fundusa krase prostorije parlamenta kako bi strane diplomate i brojne delegacije imale priliku da vide priznate velikane našeg slikarstva.
- Pored slika iz fundusa Muzeja Kozare, jedan broj umjetničkih slika dobijen je na poklon od gostiju i predstavnika brojnih delegacija koje su dolazile u posjetu parlamentu, ali ta djela imaju više simboličku, nego tržišnu i umjetničku vrijednost - objašnjavaju iz Skupštine.
Oni ipak dodaju da su neke od umjetničkih slika koje krase sjedište parlamenta kupljene i da je njihov vlasnik Narodna skupština RS.
- NSRS je za kupovinu slika od 2000. do danas izdvojila 28.772 KM, a najvrednija je slika našeg poznatog akademskog slikara Ratka Lalića koja je 2002. godine plaćena 6.000 KM - kažu iz NSRS.
Kada je riječ o Vladi Republike Srpske, dobili smo samo šturi odgovor da je “većina umjetničkih djela u Vladi RS iz fundusa Muzeja savremene umjetnosti RS”, kao i da se u pojedinim ministarstvima nalaze slike učenika i slike nastale u okviru likovnih radionica i likovnih škola crtanja i slikanja Organizacije amputiraca UDAS.
Mladen Matović, direktor najpoznatije banjalučke kulturne ustanove Banski dvor Kulturni centar koji je i najzaslužniji za vraćanje starog sjaja ovoj ustanovi, s ponosom ističe da se u fundusu JU Banski dvor Kulturni centar nalazi više od 250 umjetničkih djela.
- Među njima su djela značajnih umjetnika poput Mersada Berbera, Vladimira Veličkovića, Bekira Misirlića, Alojza Ćurića, Envera Štalje, Branka Miljuša, Jovana Spreme i mnogih drugih. Sva djela su vlasništvo Banskog dvora Kulturnog centra, izuzev biste bana Svetislava Tise Milosavljevića koja je vlasništvo grada Banjaluka, a koja se nalazi na ulazu u Banski dvor - kaže Matović dodajući da šest slika iz fundusa Banskog dvora krasi zidove banjalučke Gradske uprave.
Prema njegovim riječima, precizna evidencija zavedenih umjetničkih djela vodi se u kontinuitetu od 1957. godine i u najvećem broju slučajeva radi se o poklonu umjetnika Banskom dvoru, dok je manji broj umjetničkih djela otkupljen.
Kada je riječ o procjeni vrijednosti umjetničkih djela, Matović kaže da je u proteklom periodu u nekoliko navrata bilo pokušaja iniciranja ovog procesa, ali ustanova nije uspjela obezbijediti potrebna sredstava da ta složena aktivnost bude realizovana, tako da se sva djela trenutno vode prema njihovoj knjigovodstvenoj vrijednosti.
Dom vojske
Uz podsjećanje da je Narodna skupština RS smještena u nekadašnjem Domu vojske, iz NSRS objašnjavaju da je iz tog perioda reljef u drvetu, djelo banjalučkog slikara i vajara Bekira Misirlića, koji se nalazi ispred današnje plenarne sale.
- Takođe, zid zgrade nekadašnjeg Doma vojske i fontana ispred zgrade još od izgradnje ukrašeni su reljefom uglednog akademskog vajara Marijana Kockovića. Taj reljef, kao i fontana trenutno se repariraju - objašnjavaju iz NSRS.
Donatori
Direktor JU Banski dvor Kulturni centar Mladen Matović kaže da je procjena vrijednosti umjetničkog fundusa ove ustanove jedan od važnih dijelova četvorogodišnjeg plana rada.
- Uz povratak nekadašnjoj praksi organizovanja reprezentativnih programa u vlastitoj produkciji, ta aktivnost prepoznata je kao važan dio četvorogodišnjeg plana ustanove od 2017. do 2021. godine. U potrazi smo za donatorom uz čiju pomoć bi trebalo da obezbijedimo potrebna sredstva te započnemo ovu aktivnost u narednoj godini - kaže Matović.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
