Mirko Kecman, višestruki prvak u kosidbi čuva običaje pradjedova: Mrkonjićka kovanica spremna za otkos više
BOSANSKI PETROVAC - Njegujući običaje pradjedova prenošene s koljena na koljeno, višestruki prvak u kosidbi sa najviše osvojenih trofeja Mirko Kecman (48) iz Bosanskog Petrovca i ove će godine čuvenom mrkonjićkom kovanicom nizati otkose na tradicionalnoj manifestaciji “Prva kosa Grmeča”, koja će u selu Smoljana u ovoj zapadnokrajiškoj opštini okupiti kosce iz Srpske, Srbije i Crne Gore.
Tradicionalna manifestacija “Prva kosa Grmeča” održava se po 13. put, a iz godine u godinu u ručnom košenju trave takmičili su se kosci iz cijelog regiona, dajući ovoj manifestaciji međunarodni karakter.
Ipak, svake godine titulu najboljeg i trofej “Latinović Stanko-Stankela” ponese samo jedan, onaj koji se brzinom, umijećem i snagom izbori među ostalim koscima. U organizaciji opštine Bosanski Petrovac, priča Kecman, kosci će znanje i vještine odmjeriti 3. jula.
- Želim da sačuvamo naše običaje i uspomenu na čuvene kosačke mobe. Na kosidbi očekujemo učesnike iz Mrkonjić Grada, Kupresa, kao i iz Srbije i Crne Gore. Proteklih godina dolazili su i Slovenci. Očekujem dvadesetak takmičara, a osim toga daćemo priliku i najmlađima, kao i veteranima da odmjere snage - rekao je Kecman za “Glas Srpske”, koji je šest puta bio prvi kosac Grmeča. Pobjeđivao je nekoliko puta na čuvenoj “Kosidbi na Rajcu” u Srbiji, potom u Crnoj Gori, Sloveniji i gdje god je učestvovao.
Kecmanu, kao i većini ljutih Grmečlija, kosidba je u krvi. Nekada se svaki pedalj zemlje pod tim nebeskim svodom kosio ručno, a bogata je bila kuća koja je mogla da se pohvali vještim koscem koji ne samo da je kosio svoje, već je bio prvi u seoskim mobama, jer nekada davno živjelo se tako, sa komšijama. Njive su zajedno obrađivali, livade jedni drugima kosili, sijeno se kupilo ručno, a selom se širio miris tradicionalnog ručka. To su note nekadašnjeg načina života koje Kecman i nekolicina njegovih zemljaka koji vješto rukuju kosom žele da otrgnu od zaborava i prenesu svojoj djeci, jer danas se svi poslovi uglavnom obavljaju uz pomoć mašina.
- Dobar kosac nekada je bio u rangu današnjih privrednika. Bio je garant svom domaćinstvu da neće biti gladno, žedno ni oskudno. Bio je viđen čovjek u selu, “dirigovao” bi kosačkim mobama kako i koliko da se kosi, da bi domaćin imao dovoljno sijena da prehrani stoku - priča Kecman, koji je s kosom počeo drugovati kao četrnaestogodišnjak, a vještine učio od oca. A kositi ručno ni najiskusnijima nije lako. Vodeći se onom narodnom da snaga na usta ulazi, za kosce se uvijek spremala bogata trpeza.
- Nije lako kositi čitav dan kosom, imate dva i po kilograma na rukama pa kad se tome doda otpor trave, to je kao trening na kojem sportista čitav dan diže tegove - dodaje Kecman. Kaže da su rijetki mladići danas koji žele da druguju s kosom.
- Mene su roditelji učili da radim i uspjeli su da me nauče da živim od svojih deset prstiju. Današnja djeca radije barataju savremenim tehnologijama - ističe Kecman.
Podrška
Sačuvati običaje bez podrške institucija, kaže Mirko Kecman, bilo bi teško. Prije nego kosu ukrsti u rodnoj Smoljani, takmičiće se na Bukovcu u Novom Sadu, gdje je dosad pet puta bio najbolji. Predsjedavajući Skupštine opštine Bosanski Petrovac Nemanja Davidović, koji će Kecmanu biti podrška i u Novom Sadu, rekao je da ga raduje što će “Prva kosa Grmeča” biti održana nakon prošlogodišnje pauze.
- Opština će podržati ovu manifestaciju i pomoći da se običaji ovoga kraja sačuvaju - rekao je Davidović i dodao da podrška neće izostati ni od Centra za podršku povratnicima u Unsko-sanski kanton na čijem je čelu. Osim toga, kosci ove godine mogu da računaju i na mjesnu zajednicu Smoljana, opštinu Petrovac - Drinić, Vladu USK, Centar za kulturu i obrazovanje Bosanski Petrovac, “Šume Srpske” te brojne sponzore.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
