Razumijevanje anksioznosti: Razdvajanje normalnog od patološkog
Jedan od citata koji se često povezuje s temom anksioznosti dolazi od slavne književnice J. K. Rouling, autorke knjiga o čuvenom dobrom čarobnjaku Hari Poteru: "Anksioznost je posljedica življenja u budućnosti."
Ovaj citat naglašava kako anksioznost često proizlazi iz pretjerane zabrinutosti za buduće događaje, umjesto usredotočenosti na sadašnji trenutak. Seneka, rimski filozof i pisac, je rekao: "Mi patimo više u imaginaciji nego u stvarnosti". Ovaj citat naglašava kako naš um može stvarati anksioznost koja je često intenzivnija od stvarnih događaja ili izazova s kojima se suočavamo.
Marija Kiri, prva žena koja je osvojila Nobelovu nagradu i jedina osoba koja je osvojila Nobelove nagrade u dvije različite naučne discipline, je svojevremeno izjavila "Ne treba se boriti protiv straha, već ga razumjeti." Ovaj citat, iako nije direktno usmjeren na anksioznost, odražava bitnu poruku o važnosti razumijevanja naših unutrašnjih strahova i anksioznosti. Razumijevanjem onoga što nas plaši, možemo bolje upravljati našim emocionalnim odgovorima i razlikovati normalne reakcije od onih koje zahtijevaju dodatnu pažnju.
Zato je sasvim logično zapitati se da li razlikujemo normalnu zabrinutost od patološke? Da li razumijemo anksioznost u svakodnevnom životu? Linija između normalne i patološke anksioznosti je vrlo tanka.
Anksioznost je osjećaj koji svi povremeno doživljavamo. Međutim, važno je razlikovati normalnu anksioznost od patološke. Kroz ovaj tekst, istražićemo razlike između ove dvije vrste anksioznosti.
Šta je normalna anksioznost?
Normalna anksioznost je prirodna reakcija tijela na stres. Ona nas priprema za izazove, kao što su važan sastanak, govorni nastup ili sportski događaj. Ovaj oblik anksioznosti je privremen i obično nestaje nakon što se situacija koja ga izaziva završi. Normalna anksioznost može biti motivirajuća, pomaže nam da budemo oprezni i fokusirani.
Šta je patološka anksioznost?
Za razliku od normalne anksioznosti, patološka anksioznost je intenzivna, prekomjerna i dugotrajna. Ona se javlja često, bez očiglednog razloga, i može značajno ometati svakodnevne aktivnosti osobe. Patološka anksioznost može biti simptom različitih anksioznih poremećaja, uključujući generalizovani anksiozni poremećaj, panični poremećaj, socijalnu anksioznost, i druge.
Razlikovanje normalne i patološke anksioznosti može se vidjeti kroz nekoliko ključnih aspekata. Intenzitet i trajanje su prvi pokazatelji; dok normalna anksioznost varira od niske do umjerene jačine i obično je kratkotrajna, patološka anksioznost je intenzivna i može trajati dugo. U pogledu uzroka i reakcije, normalna anksioznost često je odgovor na konkretni stresor, za razliku od patološke koja može nastati bez očiglednog razloga. U smislu uticaja na život, normalna anksioznost obično ne ometa svakodnevne aktivnosti, dok patološka anksioznost može značajno ometati profesionalni život, društvene odnose i uopšte funkcionisanje osobe. Na kraju, oba oblika anksioznosti mogu imati fizičke simptome, ali oni su kod patološke anksioznosti obično intenzivniji, uključujući ubrzan srčani ritam, znojenje, drhtanje, i gastrointestinalne probleme.
Razumijevanje razlike između normalne i patološke anksioznosti je ključno za pravilno upravljanje ovim osjećajima. Dok normalna anksioznost može biti korisna i proći bez posebnog tretmana, patološka anksioznost zahtijeva profesionalnu pažnju i često tretman. Ako sumnjate da vaša anksioznost prelazi granice normale i da vam smeta u svakodnevnom funkcionisanju, važno je potražiti pomoć stručnjaka, prvenstveno ljekara specijaliste psihijatrije.
(Autor je specijalista psihijatrije)
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
