Posavsko govedo i svinja šiška zauvijek nestali
Banjaluka - Migracije stanovništva iz sela u gradove ugrozile su tradicionalni način uzgoja biljaka i životinja, pa su neke vrste nepovratno izgubljene, poput autohtone svinje šiške i posavskog goveda, a da bi se od nestajanja sačuvala druge stare sorte moraju biti uređeni zakonski okviri u Srpskoj.
Istaknuto je to u petak na predstavljanju Studije o agrobiodiverzitetu Republike Srpske čiji je cilj jačanje svijesti o značaju ove oblasti da bi od nestajanja bile sačuvane autohtone biljne i životinjske vrste.
Direktorica Instituta za genetičke resurse i jedna od autorki pomenute studije Gordana Đurić istakla je da RS u pogledu očuvanja starih sorti nema potrebne zakone, te da nije pristupila svim međunarodnim institucijama i sporazumima.
- Svrha studije je pregled stanja i politika u ovoj oblasti, te da vladi i parlamentu budu predložene mjere kako da bude sačuvano ono što u smislu agrobiodiverziteta još nismo izgubili. Cilj je i da se vidi šta smo izgubili i predstave načini kako možemo da obnovimo to što imamo za dobrobit budućih generacija - rekla je Đurićeva.
Ona je navela da su genetički resursi osnova za stvaranje novih genotipova za buduća vremena i izazove sa kojima će se ovdašnje stanovništvo suočavati.
Đurićeva je precizirala da je začinsko aromatično bilje najugroženiji segment biljnih genetičkih resursa u BiH.
- Prirodna staništa ljekovitog bilja su prilično opustošena zato što RS i FBiH nemaju kontrolu ubiranja tih biljaka. Potrebno je zakonski urediti oblast njihovog prikupljanja, da bi se definisalo ko može ući u eko-sistem i brati bilje, te da za to plati naknadu - rekla je Đurićeva.
Profesor Prirodno-matematičkog fakulteta u Banjaluci i koautor studije Dragojla Golub tvrdi da su životinjski genetički resursi u nepovoljnijem položaju od biljnih.
- Dolazi do smanjenja broja jedinki, a neke od rasa životinja smo nepovratno izgubili. Pasmine poput krave buše, bosanskog brdskog konja i svinje mangulice su ugrožene zbog čega je neophodno unaprijediti pravni okvir u ovoj oblasti i osnovati banku gena da bi bo zaštićen nasljedni materijal - istakla je ona.
Načelnik Odjeljenja za biljnu proizvodnju u Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS Saša Lalić istakao je da su genetički resursi prirodno bogatstvo koje smo naslijedili od predaka, zbog čega smo obavezni da ih sačuvamo za buduće generacije.
- To ćemo uraditi samo ako se odgovorno i domaćinski odnosimo prema njima. S tim u vezi, u strategijama ruralnog razvoja definisali smo zaštitu i poboljšanje agrobiodiverziteta, očuvanje banke gena biljnih i šumskih resursa, kao i genetičkih resursa koji se odnose na stočarstvo - rekao je Lalić.
Studija
Studija o agrobiodiverzitetu RS nastala je u okviru trogodišnjeg programa “Ruralni razvoj kroz integrisano upravljanje šumama i vodnim resursima u jugoistočnoj Evropi”. Program je sufinansirala Njemačka agencija za tehničku podršku zemalja u razvoju GIZ.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
