Otkriveni ostaci crkve brvnare u kulturno-istorijskom kompleksu Detlak
Derventa - Ostaci crkve brvnare iz perioda između 17. i 19. vijeka pronađeni su tokom arheoloških istraživanja u kulturno-istorijskom kompleksu "Detlak" u selu Donji Detlak kod Dervente.
Istraživači su ostatke pronašli nedaleko od današnje crkve Svetog Ilije.
- Istraživanje je okončano, a pronađeni su gvozdeni klinovi, klamfe i dijelovi od gvožđa iz perioda između 17. i 19. vijeka. To implicira da se crkva brvnara koju čuveni istraživač Kosta Herman pominje 1892. godine vjerovatno nalazila na ovoj lokaciji - istakao je arheolog Zavičajnog muzeja u Gradišci Bojan Vujinović, koji je obavio istraživanja.
Vujinović kaže da je tokom otkopavanja otkriven i sloj pepela koji ukazuje na to da je crkva vjerovatno spaljena.
- Potrebno je nastaviti istraživanja da bi bili pronađeni temelji crkve brvnare i drugi materijalni ostaci kako bi sa sigurnošću bila utvrđena njena starost - istakao je Vujinović.
Istražen je i dio srednjovjekovne nekropole sa stećkom na kome se nalazi Andrejin krst. Pronađeni su skeletni ostaci muškarca koji će, prema riječima Vujinovića, biti poslati na analizu kako bi bila utvrđena njihova starost, čime bi bila određena i starost nekropole.
- Za sada se pretpostavlja da je grob najvjerovatnije s kraja 16. ili prve polovine 17. vijeka - kaže Vujinović i dodaje da su ova istraživanja otišla korak dalje u rješavanju problematike svjetovnog, duhovnog i monaškog života u selu Detlak.
Istraživanja su obavljena u okviru projekta "Ubiciranje manastira Detlak - istorijska proučavanja i arheološka istraživanja", koji je inicirao Centar za lokalni razvoj iz Dervente uz podršku Zavičajnog muzeja Gradiška i Turističke organizacije Derventa i finansijsku pomoć Ministarstava civilnih poslova BiH.
- Posebnu pažnju privlači cjelina sastavljena od lokaliteta Ambarine, Pećine - Isposnica, nekropola, te crkve Svetog Ilije sa grobljem. Ovu cjelinu 2010. godine Vlada RS proglasila je za nepokretno kulturno dobro od velikog značaja - rekao je direktor Centra za lokalni razvoj iz Dervente Čedomir Ćorić.
Direktor Turističke organizacije Derventa Damir Kljajić kaže da su arheološka istraživanja na lokalitetu Ambarine i Pećine u Detlaku obavljena i 1890. i 2009. godine.
- Značaj najnovijih istraživanja ogleda se u naučnom, ali i turističkom vrednovanju ovog kompleksa, koji će sigurno u narednom periodu biti glavna turistička destinacija Dervente - kaže Kljajić.
Detlovački euhologijum
U selu Detlak 1628. godine prepisan je molitvenik - Detlovački euhologijum. Upravo na osnovu toga se smatra da je u Detlaku vjerovatno postojao manastir. Na prve materijalne tragove duhovnog života u ovom kraju ukazuje Kosta Herman već krajem 19. vijeka, kada se pominje da je na prostoru platoa, gdje se nalazi današnja crkva, postojalo pravoslavno groblje staro 200 godina i crkvica - ćelija, te da su jugozapadno od nje pronađene ambarine, odnosno skladišta za žito i hranu.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
