Najvažnija arheološka otkrića u 2019. godini: Od egipatskih fresaka do srebrnih penija
Arheološki institut Amerike u Bostonu, koji izdaje svoj časopis dvomjesečno, objavio je u broju za januar/februar najvažnija otkrića tokom 2019. godine i na prvo mjesto stavio do sada neotkrivenu grobnicu u Sakari u kojoj je bio sahranjen visoki zvaničnik faraona Đedkare Isesija.
Grob je raskošno oslikan i nalazi se u kompleksu u kome su sahranjeni pripadnici dvora faraona Pete dinastije koja je vladala od 2381. do 2353. godine prije nove ere.
Za ovo značajno otkriće zaslužna je ekipa stručnjaka iz češkog Instituta za egiptologiju. Oko hijeroglifa su naslikani pokojnikovi radnici kako obavljaju poslove koji su im određeni. Boje su nevjerovatno raskošne kao da nisu slikane prije 4.300 godina. Timom koji je otkrio ovu grobnicu rukovodio je egipatski arheolog Mohamed Megahed koji je skrenuo pažnju da su scene naslikane na zidovima veoma rijetke za period kada su naslikane, što je znak da se radilo o veoma važnoj osobi.
Na listi otkrića se nalazi i Čičen Ica, jedan od gradova koji su bili prestonica naroda Maja u Centralnoj Americi, a koji je imao velik sistem pećina i tunela ispod glavnih hramova i 2019. godine je formirana ekipa sa zadatkom da utvrdi čemu su služile te podzemne odaje. Tim su predvodili Giljermo de Anda iz meksičkog Nacionalnog instituta za antropologiju i istoriju i Džems Bredi sa Državnog univerziteta u Los Anđelesu. Pronašli su sedam ritualnih prostorija u kojima su našli 170 artefakata od keramike uključujući jednu posudu u kojoj su paljene mirisne biljke. Ona je bila ukrašena figurama boga kiše Tlaloka.
Naučnici sa Univerziteta u Kardifu, koji su ispitali kosti svinja koje su pojedene kod Dorington volsa, ustanovili su da su ih dovodili sa ponekad dosta udaljenih mjesta, čak i iz Škotske. To je otkriće donijelo do saznanja da su stanovnici Engleske u neolitskom periodu bili spremni da pješače više milja da bi došli do svetih mjesta.
Otkriće iz Kazahstana, a to su fosilni ostaci jabuka, navelo je na zaključak da je ovo danas najpopularnije voće poteklo upravo sa tih prostora. U selu Tia Šan pronađeno je sjeme jabuke s kraja prvog milenijuma prije nove ere.
U časopisu “Arheolodži” objavljen je prilog i o ženama koje su se u srednjem vijeku bavile prepisivanjem knjiga. Temu žena pisara u ranom srednjem vijeku podstakao je pronalazak tragova pigmenta ultramarina koji je bio skuplji od zlata na zubima monahinje koja je umrla u 11. ili 12. vijeku u jednom njemačkom samostanu.
Za rimske arheologe je prošle godine bilo najznačajnije otkriće još jedne sobe u “Domus Aurea”, do koga je došlo sasvim slučajno. Jedva vidljiva pukotina na zasvođenom podu u nekadašnjoj rezidenciji rimskog cara Nerona podstakla je arheologe da istraže šta se nalazi ispod svoda i pokazalo se da je to još jedna od dvorana u Neronovoj palati koja nije do kraja istražena, jer su tokom dvije hiljade godina preko palate građene druge zgrade.
Na listi arheoloških otkrića našla su se i dva groba nađena u centralnom dijelu sjeverne Mongolije nazvana “grobovi srebrnih zmajeva” koja su bila podignuta za pripadnike vladajuće klase u vrijeme dinastije Hsiongnu.
Na listi je i otkriće riznice u kojoj je nađeno 2500 srebrnih penija, a koja je bila skrivena u engleskoj dolini Ču, a riječ je o svježe iskovanim novčićima sa obilježjima Harolda Godvinsona, posljednjeg anglo-saksonskog kralja i Viljema Osvajača.
Naučnici u Australiji pronašli najstarije mjesto pogođeno asteroidom
Krater otkriva kraj ledenog doba
Naučnici u Australiji su pronašli najstariji krater na svijetu koji je napravio asteroid navodeći da bi on mogao da objasni kako je planeta izašla iz ledenog doba.
Asteroid je pogodio Jarabubu u zapadnoj Australiji prije oko 2.2 milijarde godina i napravio krater star oko polovine starosti Zemlje, kažu istraživači, a do zaključka su došli testirajući minerale koji se nalaze u stijenama na ovoj lokaciji.
Bi-Bi-Si prenosi da je istraživanje Kurtin univerziteta objavljeno u naučnom žurnalu “Komunikacija prirode”, gdje je navedeno da je krater otkriven u suvoj pustari 1979. godine, ali da geolozi nisu do sada ispitivali njegovu starost.
Zbog milijardi godina erozije krater nije vidljiv okom. Naučnici su mapirali ureze u magnetskom polju ovog područja i odredili njegov prečnik koji iznosi 70 kilometara.
- Predio je zapravo veoma ravan jer je toliko star, ali su stijene karakteristične - rekao je istraživač Kris Kirkland za Bi-Bi-Si.
Kako bi odredili kada je asteroid pogodio zemlju, tim je ispitivao sićušni cirkon i kristale monazita u stijenama. Ovi kristali sadrže male količine uranijuma. Zbog toga što se uranijum vremenom pretvara u olovo istraživači su mogli da izračunaju koliko je vremena prošlo.
Stariji je najmanje 200 miliona godina od drugog najstarijeg drevnog mjesta udara Vredefort kratera u Južnoj Africi.
- Zanimala nas je ova oblast jer je područje zapadne Australije izuzetno staro, ali nismo očekivali da ovaj krater bude toliko star - objasnio je profesor Kirkland.
Dodao je da je apsolutno moguće da negdje postoji još stariji krater koji čeka da bude otkriven, ali da je teško pronaći njegovu koru prije nego što erodira i tako, kaže, izgubite tu ranu istoriju Zemlje.
Vrijeme udara bi moglo da objasni i zašto se svijet u tom periodu zagrijao, kažu istraživači. Naučnici, naime, vjeruju da je planeta prethodno bila u jednom od njenih perioda nazvanom “Zemlja snježna grudva”, kada je većinom bila pokrivena ledom. U jednom trenutku led se istopio i planeta je počela da se ubrzano zagrijava.
- Starost kratera vrlo precizno korespondira sa krajem globalnog ledenog doba - rekao je profesor Kirkland i dodao da je zato udar mogao da utiče na značajne promjene u našoj planetarnoj klimi.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
