Iz vječitih samo u Tursku i Belgiju

Dušan Repija 30.10.2014 16:45

Banjaluka - Dva najveća srpska kluba Crvena zvezda i Partizan u ligama petice imaju samo po sedam igrača koji su ponikli na Topčiderskom brdu.

Nekada je taj broj bio mnogo veći, a kvalitet "vječitih" mnogo bolji u odnosu na evropski krem. Sada je svako prebrođeno kolo u kvalifikacijama za Ligu šampiona i Ligu Evrope veliki uspjeh, a na eventualnu pobjedu ili osvojen bod u grupi ovih takmičenja gleda se kao na podvig. Takođe, nekada su Zvezda i Partizan prestavljali odskočnu dasku za velike klubove, a sada većinom igrači odlaze kao vrlo mladi u bilo koji klub i bilo koju ligu samo da bi pobjegli iz Srbije. Hit u posljednje vrijeme je Azija, pogotovo Daleki istok, kao i evropske lige koje ne spadaju u sami vrh po kvalitetu poput Rusije, Portugalije, Holandije, Belgije, Turske... Podatak da su posljednja dva kapitena Crvene zvezde Nikola Mikić i Nenad Milijaš pojačali turskog drugoligaša Manisu dovoljno govori koliko je opao kvalitet klupskog fudbala u Srbiji.

Na prste jedne ruke mogu da se izbroje fudbaleri "vječitih" koji su u minulih pet godina pojačali neki klub iz liga petice. Stefan Savić, Miloš Jojić, Stevan Jovetić i Matija Nastasić svijetli su primjeri poslovanja Partizana, dok je transfer Uroša Spajića u Tuluz jedini sa kojim mogu da se pohvale čelnici Crvene zvezde u posljednjih pet godina. Kuriozitet je i to što trenutno najveće zvijezde srpskog fudbala Branislav Ivanović, Aleksandar Kolarov i Dušan Tadić nisu ponikli u "vječitim", nego u OFK Beogradu, odnosno Vojvodini.

Što se tiče evropskih okvira, podaci istraživanja švajcarske CIES fudbalske opservatorije samo su potvrdili ono što svi znaju da je fudbalska škola Barselona trenutno bez premca. Trenutno 43 fudbalera koji su ponikli u "La Masiji" nastupaju za klubove najjačih evropskih liga, od kojih je njih 13 stiglo do prvog tima katalonskog giganta. Munir el Hadadi i Sandro Ramirez posljednji su izdanci čuvene škole koji su zablistali u dresu prvog tima. Samo Lion, Atletik Bilbao i Real Sosijedad imaju više igrača, po 15, iz svoje škole koji su trenutno u prvom timu.

Kada su u pitanju igrači koji su sreću morali da potraže u drugim klubovima i tu je Barselona lider, pošto 30 fudbalera poniklih u ovom timu sada nastupaju za druge klubove širom Evrope. U vrhu je i Real Madrid, čijih 26 učenika nisu uspjeli da se izbore za "bijeli" dres, ali su svoj talenat unovčili u nekim drugim klubovima. Ovo istraživanje ne naglašava samo kvalitet omladinskih škola navedenih klubova, nego pokazuje koliko je teško da se igrači zbog velike konkurencije probiju do prvog tima.

Iako je UEFA od ove godine uvela finansijski fer-plej, pravilo prema kojem klub ne može da potroši više novca nego što je zaradio, u Evropi je i dalje prisutan trend opadanja procenta domaćih igrača koji igraju za prvi tim. U 2010. godini svaki peti igrač (20 odsto) u najjačim ligama ponikao je u klubu, dok se sada taj procenat smanjio na 17 odsto. Međutim može se očekivati da se trend promijeni, s obzirom na visoke kazne, koje su već platili PSŽ i Mančester Siti, pa će klubovi u budućnosti, bez obzira na bogatstvo morati više da se okrenu sopstvenoj proizvodnji fudbalera. Stoga je sve češća vijest da bogati klubovi u svoje redove dovode mlade talente, nerijetko mlađe i od 12 do 13 godina, samo da bi se uklopili u pravilo UEFA koje kaže da se pod igračem koji je ponikao u klubu smatra svaki fudbaler koji je u periodu od 15. do 21. godine bar tri sezone proveo u klubu.

Najveći izvoznik fudbalera u lige petice koji nije član tog društva je argentinski velikan River Plata, a slijede Ajaks i pomalo zaboravljeni francuski drugoligaš Avr, kao i član "cvajte" Minhen 1860.