Havaji proba za život na Marsu
Honolulu - Šest američkih naučnika koji su godinu proveli u gotovo potpunoj izolaciji na havajskoj planini Mauna Lo, ove sedmice završavaju misiju simulacije života na Marsu.
Oni su živjeli u velikoj kupoli smještenoj na vrhu 2.500 metara visoke planine, a napolje su mogli izlaziti jedino noseći svemirska odijela. Tokom godinu misije "Haj Siz" sami su održavali ograničene resurse dok su istovremeno sprovodili istraživanja i naporno radili da bi izbjegli lične konflikte. Komunikacija sa spoljnim svijetom je imala kašnjenje od 20 minuta, što odgovara vremenu za koje se poruka dobija sa Marsa.
Glavni istraživač misije Kim Binsted rekao je da je to druga najduža simulacija života u svemiru nakon što je nekoliko naučnika provelo 520 dana u Rusiji učestvujući u sličnom projektu.
- Oni se trenutno nalaze u dobrom stanju - rekao je Binsted. Ranije simulacije na Mauna Loi trajale su od četiri do osam mjeseci. Zemlja koja se može naći na ovoj planini je veoma slična onoj koja se nalazi na Marsu. Takođe, velika nadmorska visina planine znači da na njoj ne može rasti gotovo nijedna biljka.
Njihov dan bio je usko povezan sa Suncem koje napaja solarne panele. Ustajali su i lijegali rano, a na raspolaganju su imali različitu hranu, uglavnom dehidriranu ili zaleđenu. Nisu imali direktnu komunikaciju sa porodicama i prijateljima, ali su im mogli slati i-mejlove i mogli su napustiti misiju samo u hitnim slučajevima.
- Najveći doprinos realizmu naše studije daje pusti crveni pejzaž koji vidimo iza naših malih okruglih prozora. Sve to doprinosi da steknete osjećaj izolacije, izdvojenosti i utišavanju čula - rekao je jedan od naučnika iz misije "Haj Siz".
"Astronauti" su takođe imali jednostavne sobe u obliku trougla u kojima se nalazi dušek, sto i stolica. Na raspolaganju su imali i 3D štampač pomoću kojeg su mogli napraviti stvari koje su zaboravili da ponesu. Struju su dobijali iz velikih solarnih panela smještenih ispred kupole, dok su hidrogenske ćelije nudile rezervnu energiju.
Na Univerzitetu Havaji nalazio se centar misije iz kojeg su, između ostalog, pratili društvene, emocionalne i kognitivne faktore sa kojima su se naučnici suočavali.
Redovnim vježbama su održavali kondiciju kao i posebnim fitnes programom i jogom. Misija se završava u nedjelju kada će naučnici moći probati svježe proizvode i drugu hranu koja im nije bila dostupna u kupoli.
- Govore da će otići da se kupaju u okeanu. Mislim da će uživati i u pivu - kazao je Binsted.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
