Putovanje kroz srednji vijek: Da li znate sve srpske prijestonice iz ovog perioda?

U nastavku pročitajte koji su gradovi bili prijestonica srpske države, od Destinika, čiji se tragovi jedva naziru, pa sve do Smedereva, koje i dalje ponosno čuva obrise nekadašnjeg glavnog grada.

Destinik - najstarija poznata prijestonica Srbije, nalazi se u Raškoj, na sjevernoj padini brda Klik, između Prijepolja i Sjenice. Kao srpska prijestonica se pominje prvi put u spisu “O upravljanju Carstvom” vizantijskog cara Konstantina Porfirogenita. Smatra se da je ovaj grad postojao barem dva vijeka prije Nemanjića, a zatim je uništen i napušten u 10. vijeku, u vrijeme bugarske ekspanzije.

U naredna dva vijeka prijestonica je premještena na jadransku obalu. Glavni grad je prvobitno bio Kotor, posle toga Ston na Pelješcu, da bi se na kraju preselio u Skadar.

Ras - bio je prestonica srpske oblasti koja je po njoj nazvana Raška. Krajem DžII i tokom DžIII veka Ras postaje politički i kulturni centar srpske države i prijestonica prvih vladara iz dinastije Nemanjića.

Položaj Rasa nije u potpunosti utvrđen, ali se smatra da je u pitanju lokalitet Gradina, koji je spaljen 1242, a nalazio se u blizini današnjeg Novog Pazara.

Niš - Veliki župan Stefan Nemanja je u periodu1183.-1191. vladao iz Niša. Za vrijeme Trećeg krstaškog pohoda tu se sreo sa nemačkim carom Fridrihom I Barbarosom.

Od vremena Stefana Nemanje i početka širenja Raške, mahom ka jugoistoku, Ras gubi svoj dotadašnji značaj. Država Nemanjića u to doba nema stalnu prijestonicu, već se njeno sjedište nalazi tamo gde i trenutni kralj, obično u nekom od dvoraca kao što su Pauni, Nerodimlja, Svrčin, Štimlje, Prizren i Skoplje.

Beograd - je bio prijestonica države kralja Dragutina. Dragutinovo kraljevstvo je nazivano sremskom kraljevinom, dok je Kraljevina Srbija termin koji se vezuje za njegovog brata Milutina, koji je za svoju prestonicu izabrao Skoplje.

Skoplje - Postalo je prestonica za vrijeme kralja Milutina, a tokom vladavine Stefana Dušana igra veoma bitnu ulogu kao prijestonica Srpskog carstva u kojoj je sam Dušan ovjenčan za cara Srba i Grka 1346. godine i proglasio svoj zakonik 1349. godine.

Prizren - je bio jedna od prijestonica Srpskog carstva u kojoj je postojao carski dvorac. Putnici iz tog doba ga nazivaju carskim gradom i carskom prijestonicom, dok se u narodnoj epskoj poeziji pominje kao srpski Carigrad.

Ser - nalazi se u današnjoj Grčkoj, na 70 kilometara od Soluna. To je grad u kome se nalazio carski dvorac i mesto gde je Dušan dopunio svoj Zakonik 1354.

Prilep - je bio prijestonica kraljeva Srbije iz porodice Mrnjavčevića, prvo Vukašina, a potom i njegovog sina Marka, a po dolasku Hrebeljanovića na vlast, prijestonica se seli u Kruševac.

Kruševac - bio prijestonica kneževine Srbije tokom vladavine kneževa iz porodice Hrebeljanovića, prvo Lazara, a potom i njegovog sina Stefana. Prvi put se pominje u jednoj Lazarevoj povelji iz 1387. godine, koja je izdata “u slavnome gradu gospodstva mi Kruševcu”.

Beograd - Lazarev sin Stefan primoran je da prijestonicu preseli u Beograd, koji je obnavljao prethodne tri godine. Pod despotom Stefanom Lazarevićem Beograd je teritorijalno, ekonomski i kulturno naglo rastao, paralelno povećavajući i broj stanovnika.

Smederevo - poslednja srednjovekovna prijestonica i prijestonica despotovine Srbije pod Brankovićima. Podigao ga je despot Đurađ. Nakon smrti Stefana Lazarevića, despot Đurađ Branković nije mogao da ostane u Beogradu, koji su preuzeli Mađari, pa je sagradio novu prestonicu u Smederevu.

(B92)

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.