Investicije porasle za 39 miliona maraka
Banjaluka - Direktne strane investicije u BiH pristigle u prva tri mjeseca ove godine porasle su za 42,67 odsto u odnosu na isti period lani, ali je njihov iznos i dalje višestruko manji od potrebnog za podsticaj privrednog razvoja.
Podaci Centralne banke BiH o investicijama u prvom kvartalu koji su procijenjeni za potrebe platnog bilansa pokazuju da su direktna strana ulaganja iznosila 130,4 miliona, dok su u istom periodu lani stranci u BiH investirali 91,4 miliona KM.
- Na reinvestiranu zaradu odnosi se 91,4 miliona, dok je u istom periodu lani po istom osnovu u BiH stigao 25,1 milion KM investicija - kažu u Centralnoj banci BiH.
Iznosi stranih investicija, koje bi trebalo da budu jedan od najznačajnijih podsticaja ekonomskog razvoja, nalaze se u velikom padu u posljednjih desetak godina. Najviše stranih direktnih investicija stiglo je 2007. i 2008. godine, kada je uloženo 2,599 milijardi, odnosno 1,337 milijardi KM. To su jedine dvije u posljednjih deset godina u kojima su strana ulaganja mjerena milijardama.
Ekonomski analitičar Goran Radivojac smatra da je ovogodišnji iznos investicija zanemarljiv, ukoliko se uzme u obzir činjenica da bi prirodna bogatstva kojima zemlja raspolaže mogla donijeti daleko više novca.
- Izdavanjem tih bogatstava pod koncesiju mogli bi privući značajan kapital. Strane direktne investicije jesu poželjne, ali činjenica je da u svijetu ne postoji privredni sistem čiji je razvoj baziran samo na njima. Domaće investicije su mnogo prioritetnije - kaže Radivojac.
Put stranih ulagača tokom velike investicione ekspanzije koja je teritoriju Evropske unije zahvatila prije desetak godina mnogo češće je završavao u BiH, ali ga je presjekla globalna ekonomska i finansijska kriza od koje nije došlo do osjetnijeg rasta priliva novca od stranih ulaganja. Radivojac ističe da stranci i danas mogu naći interes za početak poslovanja na našim prostorima.
- Najveći potencijali za privlačenje stranih investicija leže u elektroenergetskom sektoru, a sjeverni dio RS, koji je autoputem povezan za Zagrebom, ima velike potencijale u okviru prerađivačkog sektora - kaže Radivojac.
Direkcija za ekonomsko planiranje BiH izradila je nedavno analizu koja predviđa da će direktne strane investicije u BiH ove godine dostići nivo od 2,4 odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP). Strani investitori su prema toj analizi najviše zainteresovani za ulaganja u obnovljive izvore energije, a sve više pažnje privlače i oblasti nekretnina i turizma. Tokom naredne tri godine se očekuje dodatni rast učešća inostranih ulaganja. Planirano je da u 2017, 2018. i 2019. godini investicije dostignu 2,6, 2,9, odnosno tri odsto BDP-a.
Doznake jače od investicija
Lični transferi iz inostranstva godinama unazad višestruko nadmašuju direktne strane investicije, a podaci Centralne banke BiH pokazuju da su gastarbajteri porodicama i prijateljima od 1998. godine poslali oko 35 milijardi KM.
Najviše novca stiglo je 2007. godine, kada je uplaćeno 2,770 milijardi, a najmanje pet godina ranije - 1,966 milijardi KM.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
