Maska koja utjeruje strah u kosti: Ljekari su je koristili protiv jedne od najvećih pošasti ikada
Kuga je u više navrata kosila srednovijekovnu Evropu odnoseći živote miliona ljudi.
Prva potvrđena epidemija bubonske kuge u istoriji je Justinijanova kuga, koja je trajala od 541-750. godine i usmrtila između četvrtine i polovine ljudske populacije u tada poznatom svijetu, odnosno oko 50 miliona ljudi.
Epidemije kuga su se nastavile od 15. pa sve do 19. vijeka. U tom je periodu zabilježeno preko 100 epidemija kuga u Evropi. Bolest je za to vrijeme, procijenjuje se, ubila 200 miliona ljudi.
Kao i uvijek u vremenima krize, ljudi su se okretali crkvi i doktorima. Ironično, ovi drugi povećavali su osjećaj straha kod ljudi, tumarajući ulicama u dugim crnim mantilima i jezivim pticolikim maskama sa dugim kljunovima.
Ipak, za to je postojao dobar (iako lažan) razlog.
Odakle potiče ovaj kostim
Iako djeluje neobično, baš svaki dio maske imao je funkciju. Zaštitno odijelo potiče iz 17. vijeka i navodno ga je osmislio doktor Čarls De Lormea, ljekar nekolicini francuskih kraljeva i omiljeni ljekar porodice Mediči.
On je, kako bi se i sam zaštitio od opake bolesti pri liječenju visoko zaraznih pacijenata s kugom, osmislio kostim koji se sastojao od kaputa dugog do članaka i maske sa ptičjim kljunom, rukavica, šešira sa obodom i čizama.
Često se koristio i drveni štap kako bi se pacijent pregledao bez dodira. Sve je obično bilo pokriveno voskom.
Kostimi su se prvo koristili u Parizu, ali poslije su se proširili širom Evrope.
Važnost ptičjeg kljuna
Maska je imala staklene otvore za oči i zaobljeni kljun kao kod ptica.
Kljun je bio iznutra šupalj i u praksi napunjen slatkim supstancama ili supstancama jakog mirisa - ćilibarom, matičnjakom, metvicom, karanfilićem, tinkturom opijuma… Svrha maske je bila da štiti od lošeg vazduha za koji se u ono vrijeme smatralo da je uzrok bolesti.
Naime, smrad koji se širio oko bolesnih, smatrao se i prenosnikom kuge, a ljekari su vjerovali da jakim parfemima mogu sprečiti zarazu.
Biljke smještene u kljunu maske djelovale su kao filter koji je, vjerovali su oni, pročišćavao vazduh prije nego što ga doktori udahnu.
Kako se prenosi kuga?
Kuga, pestis, bubonska kuga, ili “crna smrt” je uzrokovana bakterijom koju prenosi buva sa glodara na čovjeka. Bolest se može širiti i kontaktom sa kontaminiranom tečnošću ili tkivom kao i kijanjem i kašljanjem zaraženih osoba.
Dakle, kuga se ne prenosi vazduhom što onovremeni ljekari nisu znali i zapravo su malo šta mogli da urade da pomognu bolesnima, piše Istorijski zabavnik.
Zato je, sve do pojave savremenih antibiotika i otkrića bakterija, kuga bila tako smrtonosna.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
