“Glasov” vodič kroz svjetska prvenstva - Engleska 1966.: Trofej ostao u kolijevci

Mundijal je organizovan u sklopu proslave 100 godina postojanja fudbala u savremenom smislu koje je obilježeno 1965. Ponovo je Evropa bila domaćin i bio je ovo prvi Mundijal na engleskom govornom području. Ponovo je bilo bojkota, jer afričke zemlje nisu dobile garancije da će imati direktnog učesnika iz kvalifikacija u kojima se našlo rekordnih 70 zemalja. Debitanti su bili Portugalija i Sjeverna Koreja, a nije bilo Čehoslovačke i Jugoslavije koje su zauzele treće, odnosno četvrto mjesto u Čileu četiri godine ranije.

Veliki skandal desio se četiri mjeseca prije početka takmičenja, kada je ukraden trofej “Žil Rime”. Brzo je pronađen u žbunju, gdje je bio zamotan u novine nakon velike potrage, a junak je bio policijski pas Pikls (krastavčić).

Sistem takmičenja ostao je isti i 16 timova bilo je raspoređeno u četiri grupe iz kojih su prve dvije išle u četvrtfinale. Englezi su spremili osam stadiona za prestižni događaj pa su domaćini bili Mančester (“Old Traford”), Liverpul (“Gudison park”), Sanderlend (“Roker park”), Šefild (“Hilsboro”), Midlsbro (“Ajresom park”) i London (“Vembli” i “Vajt siti”).

Vili prva maskota

Jedna novina koja će kasnije biti stalni dio svjetskih prvenstava uvedena je u Engleskoj. Naime, Mundijal je prvi put dobio maskotu. Lavić Vili imao je tu čast da se po njemu prepoznaje najveći svjetski fudbalski događaj.

Englezi su osjetili priliku da pred svojim navijačima konačno stignu do trofeja i potvrde da su kolijevka fudbala, a igrama u grupi nagovijestili su visoke domete. Ipak, trema je učinila svoje pa su prvi meč sa Urugvajem odigrali bez golova, zatim su pobijedili Meksiko (2:0), a potom i Francusku (2:0) za prvo mjesto u grupi. Četvrtfinale je donijelo okršaj sa Argentinom koja će kasnije postati “mrski neprijatelj”, naročito nakon Foklandskog rata. “Gordi Albion” slavio je sa 1:0 golom Džefa Harsta, a potom je sa dva gola Bobija Čarltona savladana Portugalija sa 2:1. Finale je bilo i ostalo priča za sebe, a održano je 30. jula, na 36. godišnjicu prvog finala u Urugvaju. Završni turnir bio je veoma jak, mnogo ekipa pretendovalo je na titulu, ali se do finala probila Zapadna Njemačka koja je nakon titule 1954. postala fudbalska sila. Do finala je nadigrala Švajcarsku (5:0), remizirala sa Argentinom (0:0), pobijedila Španiju (2:1), Urugvaj (4:0) i SSSR (2:1).

Više golova sebi nego rivalima

Dva autogola viđena su na Mundijalu, a oba su postigli Bugari - Ivan Davidov protiv Mađarske i Ivan Vucov protiv Portugalije. Bugari su dali samo jedan gol protivnicima i to Georgi Asparuhov Mađarima.

Rane iz Drugog svjetskog rata nisu zacijelile do kraja, tako da Englezi ni po koju cijenu nisu smjeli da budu poraženi od Nijemaca i to na domaćem terenu. “Vembli” je bio spreman za slavlje, ali je Haler u 12. minutu utišao čuveni londonski stadion. Samo šest minuta kasnije Harst je izjednačio, da bi Martin Piters u 78. donio prednost. Ipak, minut prije kraja Volfgang Veber pogodio je za 2:2, tako da su prvi put u finalu igrani produžeci. Gol Harsta iz 101. minuta i dalje je predmet spora. Nakon njegovog udarca lopta se od prečke odbila na gol-liniju, a sudija Gotfrid Dinst iz Švajcarske priznao je gol na intervenciju svog pomoćnika Tofika Bahramova iz Azerbejdžana. I dalje se vodi debata o tome da li je lopta cijelim svojim obimom prešla gol-liniju. Ipak, svojim trećim golom Harst je otklonio sve dileme u vezi sa pobjednikom i to je jedini do sada viđeni het-trik u finalima. Izabranici Alfreda Remzija sve utakmice odigrali su na “Vembliju” i više nikada nisu bili domaćini Mundijala.

Sunovrat Brazila

Brazil je na Ostrvo stigao kao dvostruki uzastopni šampion, ali se nije proslavio i završio je kao treći u grupi sa pobjedom i dva poraza. Brazilci su se žalili na neravnopravan tretman kod sudija koje su dozvolile grubu igru, pogotovo protiv Pelea kojeg su nemilosrdno tukli pa je igrao rovit te nije mogao da dođe do izražaja, a pošteđen nije bio ni Mane Garinča. Ovaj put Brazil nije imao zamjenu za Pelea, poput Amarilda u Čileu, pa su morali ranije da krenu kući.

Neuhvatljivi “crni panter”

Najveći portugalski fudbaler svih vremena uz Kristijana Ronalda, Euzebio da Silva Moreira svoje ime u istoriju svjetskog fudbala upisao je na Ostrvu, gdje je postao najbolji strijelac sa devet golova.

Rođen je 25. januara 1942. u Mozambiku, koji je u to vrijeme bio portugalska kolonija, a preminuo 5. januara 2014. godine. Zvali su ga “crni panter”, “crni biser” ili “kralj”, a tokom profesionalne karijere postigao je 733 gola na 745 utakmica. Fudbal je počeo da igra u Brazileriosima iz rodnog Maputa, a najbolje godine proveo je u Benfiki (1961 - 1975). Dres Portugalije nosio je od 1961. do 1975. i na 64 utakmice postigao 41 gol. U pobjedi protiv Mađarske (3:1) nije se upisao među strijelce i prvi gol postigao je u drugom kolu protiv Bugarske (3:0) da bi potom Brazilu dao dva (3:1). Bljesnuo je protiv Sjeverne Koreje i sa četiri pogotka spriječio veliko iznenađenje. Korejci su vodili sa 3:0, ali su izgubili sa 3:5. Po gol je dao Englezima u polufinalu (1:2) i SSSR-u u meču za treće mjesto (2:1).

Finale gledalo 32,3 miliona ljudi

Prvi put u istoriji Mundijala pojedine utakmice prenošene su putem satelita na druge kontinente, a finale je bilo posljednje koje je Bi-Bi-Si prenosio u crnoj-bijeloj tehnici. Finale su posmatrala 96.924 gledaoca na stadionu, dok je pred malim ekranima bilo 32,3 miliona gledalaca u Velikoj Britaniji.

“Plavi” počeli post

Poslije sjajnog četvrtog mjesta u Čileu 1962. godine reprezentacija Jugoslavije je nestala sa svjetske pozornice i narednih 12 godina nije je bilo na završnim turnirima.

Prvi put nakon Drugog svjetskog rata “plavi” nisu zaigrali na Mundijalu, jer su u odlučujućem meču poraženi od Francuske na prepunom pariškom “Parku prinčeva”, gdje je na atletskoj stazi bilo postavljeno 10.000 novih sjedišta jer “galski pijetlovi” nisu smjeli da propuste drugi Mundijal zaredom. U grupi sa “trikolorima”, Norvežanima i Luksemburžanima zauzeli su treće mjesto iako su imali isti broj bodova kao i skandinavska ekipa, ali slabiju gol-razliku, mada im ni druga pozicija ne bi donijela prolazak dalje. Ekipa selektora Ljubomira Lovrića, kojem je asistirao Aleksandar Tirnanić, a koju su činili Vasović, Galić, Jerković, Džajić, Šekularac... prvo je slavila protiv Luksemburga (3:1) i Francuske (1:0), da bi doživjela gostujući poraz od Norveške (0:3), pa dobila Luksemburg (2:5), a zatim izgubila u Parizu (0:1). Remi sa Norvežanima (1:1) nijednima nije donio ništa posebno.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.