ZAPISI IZ ARHIVA: Banjalučki ljekari u Kraljevini Jugoslaviji (1929–1941): Domobranski major poslije rata sreski ljekar

Izbjegao je krajem decembra 1920. u Kraljevinu SHS. Službovao je kao epidemijski ljekar u Sanskom Mostu (1921), sreski ljekar u Donjem Lapcu od 30. maja (1922–1924), honorarni ljekar u Temskoj, kod Pirota (1924), honorarni ljekar u Pirotu (1924-1925) i honorarni v. d. šefa Venerološke ambulante u Podgorcu (1925).

Primljen je 1926. u Vojsku Kraljevine SHS. Unaprijeđen je u čin sanitetskog majora 1937. Bio je šef Veneričnog odjeljenja Vrbaske stalne vojne bolnice u Banjaluci (1938–1941). U Banjaluci je tridesetih godina vodio i privatnu ordinaciju.

Poslije uspostavljanja NDH bio je u Banjaluci bojnik ljekar Glavnog zdravstvenog odjela Stožera Vrbaskog divizijskog područja, a potom domobranski major i šef Kožno-veneričnog odjeljenja Vojne bolnice do 20. maja 1943. U Banjaluci je radio i u Podružnici za osiguranje radnika, Državnoj bolnici i kao vojni ljekar u Domobranskoj bolnici.

Poslije rata je u Banjaluci radio kao sreski ljekar i honorarni dermato-venerolog Okružne bolnice, zatim šef Dermato-venerološkog odjeljenja Bolnice i u Okružnoj poliklinici i kao šef Kožno-veneričnog dispanzera u Sreskoj ambulantno-polikliničkoj ustanovi Banjaluka.

Umro je u Sarajevu 1973.

Rafael Nahmijas, bakteriolog i serolog, rođen 1897. u Banjaluci, završio je studije medicine 1926. u Beču.

Kao sekundarni ljekar pripravnik Državne bolnice u Sarajevu radio je 1926–1927. Za ljekara za suzbijanje endemičnog sifilisa u Vrbaskoj oblasti, sa sjedištem u Banjaluci, postavljen je 1928. Stupio je 1. marta 1928. na dužnost u banjalučkom Domu narodnog zdravlja. Premješten je 10. avgusta 1928. za ljekara Doma narodnog zdravlja u Osijeku, gdje je radio do avgusta 1941. kao ljekar Bakteriološkog odjeljenja i honorarno, od 1939, kao bakteriolog Okružnog ureda za osiguranje radnika.

Nakon uspostave NDH upućen je na rad u banjalučki Zavod za suzbijanje endemijskog sifilisa, odakle je 22. oktobra 1944. stupio u NOP.

Poslije oslobođenja bio je v. d. šefa Sanitarno-epidemiološke stanice u Travniku. Umro je u Travniku 1955.

Morduh J. Novogrodski je bio sanitetski oficir i upravnik Kumanovske privremene vojne bolnice i ljekar Kumanovskog garnizona do 24. marta 1927, upravnik Tuzlanske privremene vojne bolnice (1927–1930), v. d. referenta saniteta Komande Potiske divizijske oblasti (1930–1934) i referent saniteta Komande Vrbaske divizijske oblasti (1934–1935). Upućen je na rad 5. decembra 1935. u Higijensko-epidemiološko odjeljenje Vojno-higijenskog zavoda Glavne vojne bolnice u Beogradu, gdje je ostao do januara 1940, kada je penzionisan u činu sanitetskog pukovnika.

Karel J. Oberšlik, hirurg i sanitetski oficir u Vojsci Kraljevine Jugoslavije, rođen je 1888.

Kraljevskim ukazom od 2. januara 1920. postavljen je za kontraktualnog ljekara druge klase. Vojnu sanitetsku službu je počeo kao sekundarni ljekar u činu sanitetskog kapetana prve klase Stalne vojne bolnice Druge armijske oblasti (1924–1927), zatim je bio šef Hirurškog odjeljenja Vrbaske stalne vojne bolnice u Banjaluci u činu sanitetskog majora (1927–1928) i v. d. šefa Hirurškog odjeljenja Stalne vojne bolnice Četvrte armijske oblasti u Zagrebu (1928) i potom šef Odjeljenja za bolesti ušiju, nosa i grla Stalne vojne bolnice Četvrte armijske oblasti do 1936, kada je razriješen dužnosti.

Hirurgiju je specijalizovao 1926–1927. u Francuskoj.

U čin sanitetskog pukovnika unaprijeđen je 1937.

Na početku Drugog svjetskog rata radio je kao hirurg u bolnici u Koprivnici. Ostatak rata proveo je kao hirurg 6. udarnog (slavonskog) korpusa NOVJ.

Poslije rata bio je general-major JNA. Odlikovan je Ordenom zasluga za narod drugog reda. Umro je 1972.

Dejan Orlić,  ljekar opšte prakse, rođen 1899. u Korenici, završio je studije medicine 1926. u Pragu.

Završio je ljekarski staž 1926. u Državnoj bolnici u Sarajevu. Potom je radio kao epidemijski ljekar Higijenskog zavoda u Sarajevu (1927–1928), ljekar Doma narodnog zdravlja u Travniku (1928–1932. i 1932–1934), Doma narodnog zdravlja u Užicu (1932), Higijenskog zavoda u Banjaluci (1932), Doma narodnog zdravlja u Vukovaru (1934–1938. i 1938–1941) i Školske poliklinike Doma narodnog zdravlja u Vinkovcima (1938). Otpušten je iz službe 27. oktobra 1941. U Vukovaru je 1937. bio predsjednik Srpskog pjevačkog društva "Javor".

U Drugom svjetskom ratu bio je u Beogradu ljekar Centralnog higijenskog zavoda, a u Obrenovcu (1944–1945) ljekar komande mjesta i upravnik Vojne bolnice i zdravstveni referent Sreza posavskog.

Od 1. juna 1945. radio je kao povjerenik Zdravstvenog odjeljenja ONO u Valjevu.

Mr Bojan Stojnić, direktor, Verica M. Stošić, pomoćnik direktora Arhiv Republike Srpske

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.