Umro saudijski kralj Abdulah

Smrt Abdulaha objavila je saudijska državna televizija koja je navela da je kralj umro sinoć.

Abdulah je rođen 1924. u Rijadu, kao jedan od mnogih sinova osnivača Kraljevine, kralja Abdulaziz al Sauda.

Postao je kralj 2005, mada je de fakto vodio Saudijsku Arabiju kao regent deceniju prije toga pošto je njegov prethodnik kralj Fahd pretrpio moždani udar.

Njegov polubrat, novi kralj Salman ima 79 godina i bio je prestolonasljednik i ministar odbrane Saudijske Arabije od 2012, navodi se u zvaničnoj izjavi.

Cilj kralja Abdulaha je bio da modernizuje kraljevinu, uključujući osposobljavanje radne snage i davanje većih prava ženama.

Snažno se zalagao za obrazovanje, pa je u Saudijskoj Arabiji gradio univerzitete, a za studente van zemlje je povećavao stipendije.

Kralj Abdulah je po prvi put u istoriji svoje zemlje omogućio ženama mjesto u savjetu Šura, tijelu koje savjetuje kralja i vladu, a obećao je i da će žene ove godine moći da glasaju i kandiduju se na opštinskim izborima, što su jedini izbori koji se održavaju u toj zemlji.

Kralj Abdulah bin Abdulaziz Al Saud bio je moćni saveznik SAD koji se pridružio zvaničnom Vašingtonu u borbi protiv ekstremističke organizacije Al Kaide i radio na modernizaciji svoje ultra - konzervativne muslimanske kraljevine primjenom postepenih, ali značajnih reformi.

Otkad je 2005. godine stupio na presto, a praktično i deceniju prije toga dok je bio regent, Abdulah je nastojao da moć svoje kraljevine kao značajnog proizvođača nafte upotrijebi za preoblikovanje Bliskog  Istoka, prenijela je agencija AFP.

Njegov prioritet tokom vladanja je bio da se odupre uticaju rivalske države Iran, čije je stanovništvo većinski šiitsko, a zajedno sa drugim sunitskim monarsima sa Bliskog Istoka se takođe protivio talasu prodemokratskih protesta koji su početkom ove decenije zahvatil taj region, smatrajući te ustanke prijetnjom po stabilnost Bliskog Istoka i po sopstvene tronove.

Kralj Abdulah je održavao istorijski bliske odnose sa zvaničnim Vašingtonom, ali je bilo i neslaganja, i to onda kada bi saudijski vladar pokušao da te odnose oblikuje prema interesima svoje kraljevine, navodi AP.

Abdulahu je smetalo što Bela kuća nije uspijevala da postigne razrješenje izraelsko - palestinskog konflikta, a takođe je vršio pritisak na administraciju predsjednika SAD Baraka Obame da zauzme oštriji stav prema Iranu i da odlučnije podrži sunitske pobunjenike u njihovom nastojanju da sa vlasti u Siriji svrgnu predsjednika Bašara Asada.

Pored toga, Abdulah je 2009. imenovao prvu ženu zamenicu ministra i omogućio da žene rade kao advokati, a saudijske sportistkinje su takođe prvi put učestvovale na Olimpijskim igrama 2012. godine u Londonu.

"On je bio na čelu jedne države koja je polako napredovala, bilo sama ili pod njegovim vođstvom. Mislim da je ipak mogao da ima i veći uticaj na stvaranje modernije verzije islama", izjavila je Karen Eliot Haus, autorka knjige "O Saudijskoj Arabiji, njenom narodu, prošlosti, religiji i linijama podele".

Bilo kakva promena se, međutim, odvijala pod uslovima saudijske kraljevske porodice, navodi AP, podsećajući da je nakon Arapskog proleća 2011. zvanični Rijad oštro reagovao na svaki pokušaj izražavanja nezadovoljstva.

Tako su specijalci silom ugušili ulične demonstracije šiitske manjine, više desetina aktivista je bilo uhapšeno i sudilo im se na antiterorističkom sudu koji je osnovao upravo Abdulah.

Od tada saudijske vlasti pomnije prate drustvene medije, na kojima građani sve češće izražavaju bes zbog korupcije i visoke nezaposlenosti, a takođe zbijaju šale na račun monarhije.

Abdulaha je nadživilo više od 30 djece, koje je dobio u braku sa desetak žena.

Kralj Abdulah biće sahranjen danas u neobilježenom grobu

Saudijski kralj Abdulah biće sahranjen danas u neobilježenom grobu.

U skladu s muslimanskom tradicijom, tijelo Abdulaha, koji je preminuo protekle noći, odjeveno u bijelo i obmotano jednostavnom tkaninom, njegovi rođaci će prenijeti na nosilima u džamiju, a odatle na groblje, gdje će biti položeno u neobilježen grob, navodi Rojters.

Uzrok Abdulahove smrti nije zvanično saopšten, a AFP podsjeća da je u decembru bio hospitalizovan zbog upale pluća.

U molitvi u džamiji učestvovaće novi kralj Salman, lideri muslimanskih zemalja i druge istaknute ličnosti, među kojima egipatski predsjednik Abdel Fateh al-Sisi, jedan od Abdulahovih najbližih saveznika.

Nemuslimanski zvaničnici prenijeće narednih dana izraze saučešća novog monarhu i ostalim članovima dinastije Al Saud.

Poslije večernje molitve, kralju Salmanu i prestolonasljedniku Mukrinu odanost će potvrditi članovi porodice, vahabijski sveštenici, plemenske vođe, poslovni ljudi i drugi istaknuti Saudijci.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.