SANU: Duboka zabrinutost zbog pretvaranja Aja Sofije u džamiju
BEOGRAD - Srpska akademija nauka i umetnosti (SANU) izrazila je povodom pretvaranja Aja Sofije u džamiju duboku zabrinutost zbog ovakvog slijeda događaja, “pogotovo kada se imaju u vidu iskustva i kretanja koja utiču na sudbinu srpskog naroda i njegove baštine”.
U saopštenju Izvršnog odbora SANU navodi se da slučaj Aja Sofije predstavlja paradigmu situacije u kojoj se nalazi svijet.
Iz SANU podsjećaju da je prije gotovo 90 godina tvorac moderne Turske Kemal Ataturk shvatio njenu vanvremensku i opštu simboliku i učinio je zajedničkim, svjetskim spomenikom kulture i svjetskim muzejom.
“Poništavanje ove odluke, pogotovo što je praćena drugim sličnim zahvatima u istoj zemlji, izbija oslonu tačku ose kulturnog sinkretizma i zajedničkog nasleđa različitih svetova, međusobno ih udaljava i preti novim nerazumevanjima i zatvaranjima pred drugim”, naglašava se u saopštenju.
Iz SANU ocjenjuju da “zabrinutost ljudi postaje sve veća jer se živi u svetu u kojem zidovi netrpeljivosti presecaju porodice, profesionalne i političke skupine, seoske i gradske aglomeracije, naroda, vera, pa čak i neideologizovanu ekonomiju, dižu se granice sveopštem povezivanju ljudi i tamo gde do juče nisu postojale”.
“Ovo žalosno stanje, za koje mnogi među nama nisu pretpostavljali da će ući i u 21. vek, čak i borbu protiv današnje pandemije čini neefikasnijom nego što bi smela biti”, navodi se u saopštenju.
Iz SANU ističu da, kao što uvijek biva u epohama sa sličnim iskustvima, u takvim uslovima najbrže stradaju kultura, kulturno nasljeđe i zaštiti i očuvanje svega što je čovječanstvu u ovim okvirima preostalo od uništavanja ili nebrige prethodnih generacija.
“Tako se rađa negativno povratno dejstvo na podele i netrpeljivosti različitih profila jer kulturni identiteti, gurnuti više ili manje u stranu za potrebe ekonomskog i tehnološkog razvoja, iskazuju se u svakoj krizi sa neslućenom negativnom energijom, postajući sve drugo samo ne mostovi razumevanja”, ukazuju iz SANU.
U saopštenju se podsjeća da je prije gotovo 90 godina jedan vizionar, tvorac moderne Turske, shvatio njenu vanvremensku i opštu simboliku Aja Sofije, u kojoj se osjeća puls mnogih civilizacija, vizantijske i osmanske i onih koje se nalaze u njenim temeljima, te da je u tom susretu vidio prožimanje, a ne razilaženje i udaljavanje.
“Da bi svojoj viziji dao sadržinu i učinio je zajedničkim, svetskim spomenikom kulture, što će četrdesetak godina kasnije ozvaničiti i Unesko, i mestom naših susreta i proučavanja tih vanvremenskih kulturnih vrednosti, stvorio je svetski muzej, kao isijavajuće stecište neprolaznosti ljudskog genija”, napominju iz SANU
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
