Partizani iz Srbije oslobodili glavni grad Hrvatske

Dan oslobođenja Zagreba od nacističke okupacije i ustaških kvislinga najbolje je istražio novinar Darko Hudelist, koji je objavio niz sjećanja.

Logično je bilo očekivati da u grad prvi uđe 10. zagrebački korpus, koji su činili partizani iz Zagreba i okoline. O ovoj jedinici se uvijek najviše i pisalo u kontekstu oslobođenja hrvatske prijestonice.

Hudelist navodi da su o tome citirani Ivan Šibl, Većeslav Holjevac, Rade Bulat, Šime Balen i Franjo Tuđman.

Ali, Šibl je u svojim “Sjećanjima” napisao da je “ulazak Posavskog odreda u Zagreb nevažan i jedva pomena vrijedan”.

Istina je da su u Zagreb, “za dlaku”, prve ušle jedinice pretežno sastavljene od partizana iz Srbije i da su, najstrože tehnički gledano, oni oslobodili grad.

Najistureniju ulogu u oslobađanju Zagreba imala je 45. srpska divizija, tačnije 20. srpska brigada, koja je, uz još dvije srpske brigade, bila u njenom sastavu.

Tog dana, 8. maja 1945. godine, 2. i 3. bataljon 20. brigade prešli su Savu između 10.30 i 10.45 časova, preko skele koja je bila na mjestu današnjeg Mosta slobode, kod Bundeka.

Zagrebačku radio-stanicu, koju su u ustaškoj Nezavisnoj Državi Hrvatskoj nazivali “Hrvatski krugoval”, tog dana su zauzeli partizani 20. i 24. brigade iz 45. srpske divizije.

Novinar Hudelist pretpostavlja da se to decenijama prikrivalo isticanjem uloga 10. zagrebačkog korpusa i 28. slavonske divizije.

I u djelu “Druga jugoslovenska armija” Milovana Dželebdžića piše: “Prva je u grad Zagreb ušla 45. divizija, a zatim 28. i 39. divizija.”

Sve te tri divizije, i hrvatske i srpske zajedno, pripadale su Drugoj armiji, kojom je komandovao Beograđanin general Koča Popović, prenosi “Ekpres”.
/kraj/nt

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.