Zvijezda Betelgez najtamnija u svojoj istoriji

Praćenje se vrši u različitim opsezima elektromagnetnog spektra, brojnim mjerenjima V filterom, zatim na talasnim dužinama zračenja titanijum-dioksida kao i u bliskom infracrvenom području.

 Betelgez i Antares (Alfa Škorpije) su nama dva najbliža crvena superdžina čijim gravitacionim kolapsom jezgra nastaje supernova drugog tipa.

Skorašnja fotometrijska posmatranja ukazuju na primjetno opadanje sjaja Betelgeza, počevši od oktobra ove godine.

Zabilježen je sjaj V = +1,12 magnitude dana i to 7. decembra i ta vrijednost predstavlja istorijski minimum za moderno doba. Betelgez prolazi kroz složene kvaziperiodične promjene sjaja, pri čemu je dominantan period od približno 420 +/-15 dana. Takođe, zabilježene su i dugoperiodične promjene (ciklusi u trajanju od pet do šest godina) kao i kraći (od 100 do 180 dana) sa manjim amplitudama promjene sjaja.

Betelgez je trenutno najtamniji u proteklom periodu od 25 godina u pedesetogodišnjoj istoriji fotoelektričnih mjerenja u V omjeru. Varijacije sjaja su komplikovane i potiču od pulsacija kao i od rasta i opadanja ogromnih supergranula u konvektivnoj zoni zvijezde. Mjerenja u obimu od 705 nanometara kao i u bliskom infracrvenom području pokazala su da u ovom trenutku Betelgez ima relativno jake apsorpcione linije titanijum-dioksida, što ukazuje na nisku fotometrijsku temperaturu atmosfere od 3.580 Kelvina. Poređenja radi, kada je u maksimumu sjaja (uobičajeno za V obim 0,2 - 0,3 magnituda) temperatura atmosfere iznosi 3.660 K.

Stanje u kome se Betelgez trenutno nalazi pruža priliku za nova fotometrijska istraživanja, kao i snimanje zvijezde adaptivnom optikom. Zbog navedenih razloga, Betelgez je često praćen i “Hablovim” svemirskim teleskopom u sezoni 2019/2020. od strane Andrea Duprea (CFA), vodećeg istraživača u programu CFA MOB MOB programa.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.