Nema ustava bez države niti države bez ustava
BANjALUKA - Ustav Republike Srpske, donesen prije 32 godine, oslonjen je na snažnu političku volju Srba u BiH i protivljenje da budu svedeni na manjinu, obespravljenu, marginalizovanu, poniženu, koja mora da bespogovorno sluša muslimane i Hrvate u BiH, izjavio je profesor ustavnog prava i jedan od autora ovog akta Radomir Lukić.
Lukić je istakao da se Ustav Srpske oslanja i na volju Srba u BiH izraženu na plebiscitu srpskog naroda za ostankom u SFRJ i jasnom i snažnom odbijanju da se protivustavnom secesijom BiH prekrše Ustav SFRJ i Ustav Socijalističke Republike BiH. Ako ta prva linija odbrane nije uspjela da vrati Hrvate i Bošnjake u BiH za pregovarački sto Kutiljerove radne grupe, Lukić je ocijenio da je uspjela da bude temelj nove države Republike Srpske.
- Na tom Ustavu, kao osnovnom ili temeljnom zakonu, od marta 1992. godine, a poslije takozvanog referenduma o nezavisnosti i suverenosti BiH, na kojem su glasali samo Hrvati i muslimani, ali ne i Srbi, postepeno je počela da niče strukturno-organizaciona zgrada Republike Srpske i održala se pune 32 godine - podsjetio je Lukić.
Lukić smatra da Srbi znaju da bez Republike Srpske za njih nema budućnosti u BiH i da bi bez nje bili izloženi različitim postupcima i mehanizmima rasrbljavanja i nacionalne degradacije.
- Sigurno je da nema tog lonca za taljenje koji će Srbe u Republici Srpskoj pretaliti u Bošnjake ili Bosance. Samo što to ne znaju ni Hrvati i Bošnjaci u BiH, ali ni stranci. Da i jedni i drugi malo pogledaju našu istoriju, znali bi da je rasrbljavanje nemoguć proces. Ali odbrana od takvih nasrtaja je mnogo lakša u Republici Srpskoj i sa Republikom Srpskom - poručio je Lukić.
Predsjednik Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske Rajko Kuzmanović rekao je da je donošenje Ustava Srpske 1992. godine prestižni državotvorni događaj kojim su stvoreni pravno-politički uslovi za funkcionisanje Srpske. Kuzmanović je podsjetio da su se u januaru i februaru 1992. godine dogodili brojni državno-pravni događaji među kojima je konstituisanje Republike Srpske 9. januara.
- Drugi prestižni državotvorni događaj bio je donošenje Ustava Republike Srpske - naglasio je Kuzmanović.
On je istakao da su Ustavom ustanovljene bitne institucije Srpske, kao što je predsjednik Republike, Narodna skupština Srpske, Vlada Srpske, te pravosudni sistem, uključujući Ustavni sud Republike Srpske.
- Time su stvoreni pravno-politički uslovi za potpuno funkcionisanje Republike Srpske i njenih institucija - obrazložio je Kuzmanović.
Profesor ustavnog prava Siniša Karan kazao je da 32 godine Ustava Republike Srpske predstavljaju pravni izraz državnog, društvenog, političkog i ukupnog pravnog reda Republike, koja je nastala kao izraz volje naroda i univerzalnog prava konstitutivnog naroda na svoju državu.
- Postojanje države uslov je za donošenje ustava, sa druge strane, postojanje ustava je dokaz da postoji država. Samo država može donijeti ustav, ustav je akt države, uslov bez koga država i njeno državno uređenje ne mogu postojati - poručio je Karan.
Trajna kategorija
Republika Srpska je trajna istorijska, pravna i politička kategorija i nosilac suvereniteta na unutrašnjem planu, a dijelom i međunarodnog suvereniteta i novim ustavom ne bi mogla da prihvati umanjenje svoje državotvornosti, izjavio je profesor ustavnog prava Mile Dmičić povodom 32 godine od donošenja Ustava Srpske.
Dmičić je istakao da je 28. februara 1992. godine tadašnja Skupština srpskog naroda BiH donijela Ustav Srpske s osnovnim ciljem uspostavljanja temelja ustavnog, pravnog i političkog sistema i poretka.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
