Ovako je izgleda praistorijska 3D mapa

PARIZ - U pećini južno od Pariza arheolozi su otkrili ono što bi mogla biti najstarija trodimenzionalna mapa na svijetu, nastala prije oko 20.000 godina.

Ovaj izrezbareni prikaz u stijeni baca novo svjetlo na prostornu percepciju ranih ljudskih zajednica. Mapa se nalazi u pješčanoj pećini Segonjol 3, poznatoj više od četiri decenije po umjetničkim gravurama dva konja sa obje strane ženskih genitalnih regija. Novo otkriće sugeriše da je prostor pećine bio mnogo više od umjetničkog platna – korišten je i za složenu vizuelizaciju okruženja, piše portal Sve o arheologiji. 

Unutar pećine, u stijeni su pronađeni urezani kanali i modifikacije koje usmjeravaju tok kišnice, praveći mrežu nalik prirodnim vodotokovima. Istraživači vjeruju da ti urezani oblici predstavljaju funkcionalan prikaz riječnog sistema, svojeobraznu minijaturnu 3D verziju okolnog pejzaža.

Model pejzaža iz paleolita

„Ono što smo opisali nije mapa u savremenom smislu, sa rastojanjima i pravcima, već trodimenzionalna minijatura koja prikazuje funkcionisanje pejzaža – od oticanja sa visoravni, preko spajanja dolina, do formiranja jezera i močvara“, izjavio je dr Entoni Milns sa Univerziteta u Adelaidi.

Prema riječima istraživača, za paleolitske zajednice pravac toka vode i prepoznavanje prirodnih karakteristika bili su ključni za svakodnevni opstanak. Njihovo razumijevanje pejzaža bilo je utemeljeno na iskustvu i posmatranju prirode, a ne na mjerenju udaljenosti ili određivanju pravaca.

„Naša studija pokazuje da su praistorijski ljudi oblikovali tokove vode u i oko skloništa, stvarajući svojeobrazni model šireg pejzaža“, navode autori.

Poređenje 3D mape sa pravim pejzažom

Zahvaljujući detaljnoj analizi stijena iz regiona Fontenblo, istraživači su identifikovali fine morfološke karakteristike koje nisu mogle nastati prirodnim putem, što dodatno potvrđuje ljudsku intervenciju. „Paleolitski ljudi su oblikovali stijenu kako bi usmjerili kišnicu, a to arheolozi ranije nisu primijećivali“, ističe dr Medar Tiri iz Rudnika Pariz – PSL.

Do ovog otkrića, najstarijom poznatom 3D mapom smatrana je kamena ploča iz bronzanog doba stara oko 3.000 godina, koja prikazuje lokalni riječni sistem i humke. To je više u skladu sa modernim pojmom mape za navigaciju.

Ovo izuzetno otkriće, objavljeno u časopisu Oxford Journal of Archaeology, ne samo da pomjera granice našeg razumijevanja paleolitske umjetnosti, već i potvrđuje visok nivo mašte, prostornog razmišljanja i inženjerskih sposobnosti naših dalekih predaka.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i X nalogu.