RECENZIJA “Dina” (2021)”: Trijumf u pustinji Holivuda

Objektivno gledano kompleksna i monumentalna Herbertova priča, kroz koju se provlače brojne društvene reference, od ekologije preko politike i religije do filozofije i mistike, uz desetine karaktera i egzotičnih lokacija, svakako nije lak zadatak za prenošenje na filmski ekran u prosječnom dvosatnom trajanju. Ipak, kanadski režiser Deni Vilnev do sada je pokazao da voli izazove i da je što još važnije dorastao njima, bez obzira na njihovu veličinu. Šetajući se impresivnom autorskom lakoćom kroz žanrove od ratne drame (“Incendies”), preko psihološkog (“Enimy”) i kriminalističkog trilera (“Prisioners”, “Sicario”), do dva remek-djela moderne naučne fantastike (“Arrival”, “Blade Runner 2049”), stvorio je briljantan autorski opus bez premaca u modernom filmu.

Tokom cijele karijere vješto balansirajući na granici spektakularne vizuelne estetike blokbastera i idejne razigranosti nezavisnog filma, obezbijedio je sebi status jedinstvenog Slobodnjaka u kreativnoj i korporativnoj pustinji Holivuda, često ulazeći u otvoren sukob sa sistemom velikih studija. Dovoljno posvećen plemenitoj tradiciji žanrovskog filma, ali bez robovanja komercijalnoj ispraznosti po svaku cijenu, ispostavilo se, bio je pravi čovjek da se uhvati u koštac sa “Dinom”.

Rezultat je zabavan, spektakularan, pametan i dobar film, koji doslovno u bioskopu napada gledaoca svim oruđima i oružjem filmskog jezika, ne dozvoljavajući mjesta ravnodušnosti i dosadi. Polazeći od činjenice da je ključ uspjeha njegovog filma u stvaranju autentičnog svijeta, talenti kompletne umjetničke ekipe, od scenariste i režisera preko kamermana, kompozitora i scenografa do glumaca, maksimalno su iskorišćeni, da bi se kreirao unikatni svijet “Dine”, jer je uvjerljivost presudna za stvaranje veze sa publikom, koja mora da povjeruje u ono što vidi na ekranu, da bi mogla da osjeti emociju.

I to se doslovno osjeća u bioskopu, jer je ovo film pravljen za bioskop i možete komotno zaboraviti televizore, laptope ili ne daj Bože, tablete i telefone, jer ova savršena kompozicija pokretne slike, fantastičnog zvuka i nadahnute glume, smisla ima na velikom ekranu sve drugo je zločin i uvreda prema njenoj monumentalnoj ljepoti. Impresivni široki kadrovi pejzaža Kaldana i Arakisa pretapaju se klaustrofobičnim hodnicima svemirskih brodova, plemićkih utvrda i pustinjskih pećina, mrak svemira curi iznad blistavih pejzaža pješčanih dina i stijena Arakisa, dok moćne eksplozije i zveket hladnog oružja udaraju u oči i uši gledaoca. Bajkovite scene proročkih snova Pola Atreida pretapaju se jezivom brutalnošću i fizičkom devijacijom Harkonena, dekadentna teatralnost feudalnog ustrojstva Carstva smjenjuju se sa nesputanim kadrovima pustinje i njenih nepokorenih slobodnjačkih stanovnika, itd. Jednostavno, Vilnevu nas krajnje pragmatično uvlači u svoju viziju pokretom i zvukom, ostavljajući glumcima da vas sa manje ili više uspjeha upoznaju sa svojim likovima, znajući da je, u skladu sa filozofijom čuvenog filmskog teoretičara Roberta Mekija, ključ njegove priče u arhetipovima, a ne u stereotipima, dok kroz njihovu dekompoziciju stiže do korijena univerzalne priče o dolasku obećanog mesije. Srećom, najveći dio njegove ekipe poput Timoti Šalamea (Pol), Oskara Ajzaka (Vojvoda Leto), Rebeke Ferguson (Gospa Džesika), Džejsona Momoe (Dankan Ajdaho), Stelana Skarsgarda (Vladimir Harkonen)…, svoj posao radi besprijekorno nadograđujući trud režisera i njegove autorsko-zanatske ekipe.

Upravo zbog ove fanatične posvećenosti cijele ekipe i ogromnog truda uloženog u stvaranje “Dine”, zaboravite trolove koji po internetu ostavljaju promašene komentare o tome kako: “priča ne prati knjigu” ili kako likovi nisu: “vjerno prikazani”, već bez predrasuda idite u bioskop i uživajte širem otvorenih očiju u ovom fantastičnom filmskom spektaklu, koji hrabro stoji, ne bježeći od svoje suštine i značaja. A to je, da ne dužimo, da bude najbolji holivudski film godine.

Ocjena 5

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.