Mirna Evropa i nemirni Bliski istok i Afrika

Globalni indeks objavio je Institut za ekonomiju i mir sa sjedištem u Sidneju, a koji pokazuje da je u 92 ispitane države stanje mira lošije nego prethodne godine, dok je u 71 zemlji bolje. Kako se objašnjava u izvještaju, na plasman utiču faktori poput broja konflikata u koje je država upletena i njihovog trajanja, broja smrtno stradalih, odnosa sa susjedima, kriminaliteta u društvu, udjela izbjeglica u populaciji, stope ubistava, vjerovatnoće da izbiju nasilne demonstracije, troškova za vojsku, dostupnosti ručnog vatrenog oružja.

Na osnovu tih faktora, recimo SAD, koje se često nazivaju “liderom slobodnog svijeta”, završavaju tek na 121. mjestu, a Rusija na 154.

Osnivač i predsjednik Instituta Stiv Kilelea rekao je da su za pogoršanje stanja u posljednjih deset godina odgovorni prije svega konflikti na Bliskom istoku.

Na prvih deset mjesta liste su Island, Novi Zeland, Austrija, Portugalija, Danska, Kanada, Češka, Singapur, Japan i Irska, dok su najlošije pozicionirani Sirija, Avganistan, Južni Sudan, Somalija, Jemen, Libija...

Najveća poboljšanja bilježe neke zemlje subsaharske Afrike poput Gambije, Liberije, Burundija i Senegala.

Kilelea objašnjava da se, iako je Evropa najmirniji svjetski region, stanje narušava u 23 od 36 zemalja koje se tu broje i to posebno u zapadnoj Evropi, i dodaje da je bolja vijest što su 104 zemlje svijeta umanjile vojne izdatke u odnosu na BDP, a 115 je redukovalo broj vojnika.

Evropa je 2015. godine bila suočena sa migrantskom krizom velikih razmjera zbog ratova u Siriji i Libiji. Procjenjuje se da je nasilje u prošloj godini globalnu ekonomiju koštalo gotovo 2.000 dolara godišnje po glavi svakog čovjeka na Zemlji, što iznosi oko 15 milijardi dolara.

Da su najnemirnije zemlje, poput Sirije, Južnog Sudana i Iraka, bile stabilne poput Islanda i Novog Zelanda, to bi njihovim ekonomijama dodalo dodatnih 2.000 dolara po glavi stanovnika. Humanitarna situacija u Siriji gora je nego bilo kada unazad sedam godina, od izbijanja građanskog rata, tvrdi Institut.

U ovogodišnjem izvještaju o globalnom indeksu mira prvi put je uveden i pojam “pozitivnog mira”, koji ne tretira mir samo kao odsustvo sukoba već istražuje društvene strukture, faktore i institucije koje aktivno doprinose miru i miroljubivosti.

- Svaki procenat poboljšanja na polju pozitivnog mira ide sa 1,8 odsto privrednog rasta - kaže Kilelea.

Prema proračunima sidnejskog Instituta, osim ljudskih i ekonomski troškovi sukoba, ratova i nasilja su ogromni - navodno 2.000 dolara godišnje po glavi svakog čovjeka na Zemlji, što iznosi oko 15 milijardi dolara.

Balkan

Zemlje Balkana su među prvih 100. Srbija se prema indeksu nalazi na 54. mjestu u svijetu, između Senegala i Indonezije. Od zemalja regiona bolje su plasirane Slovenija (11), Hrvatska (27) i Albanija (52), a lošije Crna Gora (58), Makedonija (87) i BiH (89). Institut iz Sidneja svrstao je i samoproglašeno Kosovo na listu i to na 92. poziciju.

Prijetnje

Islamska država predstavlja veliku prijetnju svijetu. Koncentracija boraca IS-a je najveća duž iračke granice sa Sirijom, iako je Bagdad prošlog decembra proglasio konačnu pobjedu nad tom ekstremističkom grupom koja je 2014. godine pregazila trećinu Iraka. U subsaharskoj Africi se nalazi polovina od više miliona raseljenih širom svijeta, koji su prošle godine izbjegli zbog nasilja i sukoba, piše u izvještaju.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.