Račune i znanje niko ne kontroliše
SARAJEVO - Iako obuke službenika u institucijama BiH godišnje iz kase izvuku i po nekoliko miliona maraka, malo ko provjerava da li od tih vidova usavršavanja ima efekata, a zna se desiti i da pozivi za seminare i radionice zapravo budu nagrada za službenike.
Ti i drugi propusti rukovodilaca u institucijama na nivou BiH utvrđeni su u toku revizije učinka Kancelarije za reviziju, a nalazi su objedinjeni u izvještaju pod nazivom “Planiranje i sprovođenje obuka zaposlenih”.
Na zajedničkom nivou formirano je 75 institucija u kojima je zaposleno više od 22.000 osoba, uključujući i profesionalna vojna lica u Oružanim snagama BiH, dok je, prema procjenama, gotovo 4.000 onih koji imaju status državnih službenika.
Na obuke službenika godišnje, prema podacima revizora, odlazi od dva do tri miliona. Analizu stanja u protekle dvije godine revizori su uradili na uzorku od sedam institucija koje su za obuke u tom periodu iskeširale oko 420.000 maraka. To su Direkcija za koordinaciju policijskih tijela, Agencija za identifikaciona dokumenta, evidenciju i razmjenu podataka, Agencija za lijekove i medicinska sredstva, Ministarstvo komunikacija i transporta, Institut za mjeriteljstvo i Ministarstvo bezbjednosti BiH, jer su imali velike izdatke po ovom osnovu, te Agencija za državnu službu BiH zbog značaja uloge koju ima u procesu planiranja i sprovođenja obuka zaposlenih u institucijama.
U izvještaju je naglašeno da postoje dva vida obuke. To su horizontalne i vertikalne, a opšti stav je da institucije nisu pokazale veliki interes ni za rezultate obuka ni utrošeni novac, neke nisu dostavljale zbirni izvještaj o preporučenim obukama za svoje službenike te da Ministarstvo finansija i trezora nije ulazilo u svrhu za koju su sredstva namijenjena.
- Nije uspostavljen sistem koji obezbjeđuje efikasno i ekonomično sprovođenje obuka zaposlenih, nema adekvatnih kontrolnih mehanizama, zbog čega dolazi do dupliranja obuka. Institucije su sredstva dodijeljena za vertikalne obuke koristile za upućivanje zaposlenih na horizontalne obuke u zemlji ili inostranstvu za koje su se plaćali troškovi kotizacija i putni troškovi, a koje su se mogle slušati besplatno u organizaciji Agencije za državnu službu BiH - istaknuto je u izvještaju, gdje se dodaje da se od 785 tema obuka, njih 155 moglo besplatno slušati u agenciji.
Revizori su upozorili da je takav način trošenja sredstava neefikasan i neekonomičan, a zabrinjavajuća su i određena saznanja.
- Neefikasno sprovođenje obuka zaposlenih u institucijama BiH ogleda se u tome da institucije nisu iskoristile sve mogućnosti pohađanja obuka koje organizuje Agencija za državnu službu BiH. Na iste ili slične teme institucije su zaposlene upućivale, u pojedinim slučajevima kao način motivacije i nagrađivanja, na obuke koje su prouzrokovale troškove, a koje su se mogle pohađati u organizaciji Agencije bez naknade. Naime, sredstva nisu trošena u skladu sa svrhom. Institucije BiH u posmatranom periodu potrošile su oko 500.000 KM neracionalno i neekonomično - zaključeno je u izvještaju.
Revizori su upozorili da dio institucija godinama ne dostavlja Agenciji za državnu službu pojedinačne izvještaje o izvršenom ocjenjivanju svojih državnih službenika, a sporno je, s druge strane, i da li oni koji to rade, rade prema propisima i kriterijumima. Iz parlamentarnih komisija za finansije i budžet često ističu i priznaju da finansijska disciplina u mnogim oblastima i na mnogim adresama nije na zadovoljavajućem nivou, a smatraju da je jedan od razloga to što još nema pravih sankcija za takvo ponašanje.
Preporuke
* razviti i ojačati kontrolne mehanizme
* koristiti vebinar kao praktično rješenje
* racionalno birati pravu adresu za obuke
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
