Kralj Petar I: Moja će vojska pored hrišćana zateći i Srbe muslimane
Osvajačka i neprijateljska otomanska vlada istrebljuje već vijekovima ovu našu braću, napisao je kralj Petar 1912. godine. Balkanski savez, nastao u razdoblju od 1904. do 1912, okupio je četiri nacionalne države poluostrva. Bio je to veliki trijumf ideje o oslobođenju i ujedinjenju poluostrva.
Zamišljen kao odbrambeni savez Srbije, Bugarske, Grčke i Crne Gore, on se razvijao u skladu sa događajima na nemirnom poluostrvu. Neuspjeh reformi u Osmanskom carstvu, poraz koji je ono pretrpjelo od Italije u Tripolitanskom ratu i progoni balkanskih hrišćana podstakli su stvaranje planova za zajednički rat. Pregovori o podjeli etnički miješovitih krajeva evropske Turske složene istorije trajali su dugo i dio otvorenih pitanja prepušten je na arbitražu ruskom caru. Kada je rat oktobra 1912. konačno počeo, vojske balkanskih saveznika su tokom prvog mjeseca odnijele značajne pobjede, piše Nedeljnik.
U proglasu upućenom početkom rata, kralj Petar je napisao slijedeće:
“Najnoviji događaji stavili su opet na dnevni red rešavanje sudbine Balkanskog poluostrva, pa s tim i sudbinu Stare Srbije, te slavne ali tužne majke naše Kraljevine, gde je istorijsko jezgro srpske države, starih kraljeva i careva, gde su slavne Nemanjićke prestonice: novopazarski Ras, Priština, Skoplje, Prizren, gde žive naša braća po krvi, po jeziku, po običajima, po narodnoj svesti željama i težnjama. Osvajačka i neprijateljska otomanska vlada istrebljuje već vekovima ovu našu braću…”
“... Ovo neizdrživo stanje gonilo je stotinama godina Srbe da se sele iz Stare Srbije, a od poslednjega našega rata s Turskom svake godine prelaze u našu Kraljevinu hiljade očajnih i golih begunaca. Njih je danas prepuna Srbija...”
“... Moja će vojska u Staroj Srbiji, pored hrišćana, zateći i Srbe muslimane koji su nama tako isto dragi a s njima i Arbanase, hrišćane i muslimane, s kojima naš narod živi zajedno već hiljadu i tri stotine godina, obično deleći s njima i sreću i nesreću. Mi im svima nosimo slobodu, bratstvo, jednakost u svemu sa Srbima.”
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
