“Airbus”dokazao da se može nositi sa složenim zadacima
“Airbus” ili višenamjenski srednji helikopter H145M je i više nego ono što bi se očekivalo od njega. H145M je helikopter koji je nakon legendarne francunsko-britanske “gazele” takoreći nasljednik. M145M je savremeni evropski srednji višenamjenski borbeni helikopter koji se može koristiti i u drugim varijantama. Francusko-britanska varijanta “gazele” nije zaboravljena ali je svojim mogućnostima dala maksimum koji je prevazišao drugi odnosno napredniji helikopter u vidu H145M.
Ovaj helikopter dokazao je i pokazao da se može nositi sa najsloženijim zadacima. Teško je porediti dva proizvoda u smislu da bi jedan bio lošiji s drugi bolji ali kad je u pitanju naprednost onda je to prihvatljivo i razumljivo. H145M je srednji višenamjenski helikopter kojeg proizvodi “Airbus helikopters”. Helikopter H145M razvijen je zajednički od strane “Airbus helikopters” i Kawasaki Heavy Industries i dobio je oznaku BK 117 C2. Iako se radi o novom helikopteru treba naglasiti da je H145M vizuelno skoro isti kao i svoj prethodnik BK 117. Prednosti H145M nad svog prethodnika se ogledaju u vidu većeg radijusa kretanja, nosivost-transporta, veće kabine, uveliko smanjena buka motora, kao i manji troškovi održavanja samog helikoptera. Za ovaj helikopter mnoge zemlje su zainteresovane neke od tih zemalja su Francuska, Njemačka.
Prvi helikopteri EC145 isporučeni su Njemačkoj 2002 godine, međutim neki od ovih helikoptera nisu imali uspješan start u Francuskoj je tokom spašavanja u vidu civilne zaštite pala ova dva helikoptera EC145.
Međutim to nije bio razlog da bi ovaj helikopter prekinuo afirmaciju, nedugo nakon ovih nemilih događaja i druge zemlje pokazuju zainteresovanost za ovaj helikopter a najveće iznenađenje su Sjedinjene Američke Države koje su naručile oko 350 ovih helikoptera pod nazivom UH-72 Lakota za svoje vazduhoplovne snage. Nakon toga je i Njemačka ali u znatno manjem broju naručila ovih helikoptera za potrebe specijalnih misija.
Nakon zemalja koje posjeduju ovaj izuzetan višenamjenski evropski helikopter kao što su: Brazil, Filipini, Francuska, Litvanija, Maroko, Njemačka, Peru, Sjedinjene Američke Države, Švicarska, Velika Britanija, Ukrajina, Bolivija, Kazahstan, tu je i Srbija koja je nedavno kupila par ovih izuzetnih višenamjenskih helikoptera. Helikopter koji je zvanično prikazan za vojsku Srbije sa službenim evidencijskim brojem 14501 koji za potrebe ispitivanja nosi i privremenu Njemačku oznaku D-HADD a koja označava da se radi o varijanti helikoptera koji je namijenjen za traganje i spašavanje. Što se tiče opreme na helikopteru treba naglasiti da ima jako puno ugrađene opreme američkih proizvođača.
Prvo najuočljivije je oprema na skijama helikoptera, na desnoj strani skije postavljen je elektrooptički i infracrveni sistem Star Safire 380HDc kompanije FLIP, ovaj sistem se koristi za izviđanje iz vazduha, patroliranje kao i u komplikovanim i teškim zadacima traženja i spašavanja za ove mogućnosti zaslužna su dva senzora termovizijske kamere velike rezolucije i kolor kamera takođe velike rezolucije.
Postoji mogućnost ugradnje i još jedne kolor kamere visoke preciznosti i osjetljivosti za rad u uslovima manje vidljivosti, kratkotalasna infracrvena kamera i laserski sistem sa daljinometrom. Helikopter posjeduje i far za traganje Traka Beam A 800 firme Trakka Stems koje se nalazi montiran na lijevoj skiji sistem ima 6 filtera od infracrvenih do ultraljubičastih koji se mogu aktivirati i odabrati pritiskom dugmeta u helikopteru.
Iznad desnih kliznih vrata na helikopteru nalazi se dizalica Goodrich Model 44301 koja je u mogućnosti podići teret od 272 kg, a dužina užeta iznosi 91.44 m. S druge strane nalazi se fast-rope fiksna konzola tehnika za brz istovar osoba, takođe tu se nalaze i takozvane makaze na gornjem i donjem djelu helikoptera WSPS Wire Stripe Protection System ukoliko bi se helikopter našao u položaju da naleti na električne žice i kablove.
Uz još jako mnogo nove i savremene opreme i tehnologije koja se nalazi na ovom helikopteru ne treba mnogo da bi se zaključilo o kakvoj vrhunskoj letjelici Evropskog porijekla je riječ.
Vojska Srbije će definitivno sa ovim helikopterima kao i ostalim naoružanjem koje ima i koje kupuje biti respektabilna sila kako na Balkanu tako i u Evropi. H145M prvi uspješan let 1999 godina, posada 1-2, osobe 9, prečnik rotora 11 m, dužina 13.03 m, visina 3.45 m, težina prazne letjelice 1.792 kg, maksimalna težina pri poletu 3.585 kg, motori 2 dž TurbomecaArriel 1E2 motora koji mu omogućava maksimalnu brzinu od 268 km/č, dolet 663 km, naoružanje mitraljez kalibra 12.7 mm, sedmocijevni lanser nevođenih projektila L80-07 kalibra 80 mm.
GORAN AJDER, vojni analitičar
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
