“Scout” odlazi na zasluženo mirovanje i u muzeje, gdje će imati svoju priču
Manji vojni helikopter koji je na početku svoje karijere nedvosmisleno bio namijenjen za britansku vojsku pokazao se u svom vremenu od velike koristi. Helikopter pod nazivom “Scout” razvila je “Westland Helicopters” kompanija i prvi uspješan let izveo je 1960. godine.
Namjena ovog helikoptera bila je prvenstveno izviđačka, a u britanskoj vojsci službovao je najviše u ratnoj mornarici i pješadiji. Odigrao je zapaženu ulogu i dao svoj veliki doprinos u ratnim intervencijama u Sjevernoj Irskoj, kao i u ratu za Foklandska ostrva. “Scout” je manji helikopter koji je prilično jednostavne konstrukcije. Iako njegova uloga nije bila toliko zapažena u svijetu vojnih helikoptera ovog tipa, ne treba zaboraviti da je dao jasnije smjernice britanskoj vojsci kakav bi trebalo da bude helikopter koji bi bio njegov nasljednik, a koji bi uveo velike inovacije i modernizacije da bi britansku vojsku doveo na zavidan nivo, što je i uspio.
S obzirom na svoj skromniji izgled i veličinu, raspolagao je sa dosta, prije svega, naoružanja. Prve verzije ovog helikoptera imale su jednu veliku manu i problem, a to se odnosilo na dva malena prekidača koji su bili jako blizu jedan drugom, a koji su uzrokovali nekoliko tragičnih nesreća, što je nakon toga ispravljeno. Na malenom helikopteru urađene su maksimalne modernizacije, onoliko koliko je dozvoljavao sam helikopter. Unutrašnjost “Scouta” bila je dovoljno velika da zadovolji potrebe tog vremena kada je proizveden, kao i namjene Ministarstva odbrane Velike Britanije, koje je insistiralo na pet do šest mjesta za verziju opšte namjene ovog helikoptera.
Vizuelni izgled helikoptera je kombinacija nekih koji su bili generacijski iza njega, kao i budućih, koji je tek trebalo da budu realizovani. Izgled “Scouta” najsličniji je helikopterima koji dolaze sa Zapada iz Amerike i Francuske, a to nije iznenađujuće, kad se zna da ove tri velike i jake zemlje međusobno sarađuju po pitanju kooperacije proizvodnje vojnog naoružanja.
Kod prednjeg dijela helikoptera “Scout” teško da se može uočiti sličnost i naći poređenje s drugim sličnim helikopterom, ali je rađen nalik američkom vojnom helikopteru “UH-1 Ipooquis” i “Scout” helikopter ima jako dobru vidljivost kao i američki “UH-1 Ipooquis” s većim providnim staklima, što je jako bitno kod kabine letjelice.
Između prednjeg dijela kokpita helikoptera i motora nalazi se staklo, kroz koje se vidi i zadnji dio helikoptera. To je rađeno prvenstveno radi dobrog pogleda. Kad se doda da je u tom vremenu “Scout” bio oskudno opremljen modernom tehnologijom, u vidu radara, senzora i elektronikom koju posjeduju današnji moderni helikopteri, to je bilo izuzetno rješenje.
Međutim vizuelno i konstrukcijski bio je prevaziđen, što je ukazivalo na pokretanje gradnje potpuno nove letjelice dolaskom modernog vremena i tehnologija, koje su se tek razvijale u helikopterskoj vojnoj industriji. Dio helikoptera u kojem je smješten motor je ravan i iz njega izlazi motor, koji je veoma uočljiv i slabo je zaštićen, nije u kućištu, kao kod modernih današnjih helikoptera. Zadnji dio helikoptera “Scout” najsličniji je američkom “UH-1 Ipooquis”, rep je velikog nagibnog ugla s dvije lopatice. Moguća kombinacija šina, kao i točkova na helikopteru “Scout” daju mu mogućnost da može djelovati funkcionalno na skoro svim terenima, kako pripremljenim tako i nepripremljenim.
Zemlje korisnice ovog helikoptera, osim matične zemlje Velike Britanije su: Australija, Južna Afrika, Bahrein, Uganda. Karakteristike helikoptera “Scout”: 1-2 pilota, kapacitet nošenja vojnika ili osoba do pet mjesta, dužina helikoptera 9,25 m, prečnik rotora 9,83 m, visina 2,72 m, težina praznog helikoptera 1.465 kg, maksimalna težina pri poletu 2.405 kg, motor “Rolls Royce Nimbus 101”, maksimalna brzina 211 km/č, plafon leta 5.400 m. Naoružanje: jedan ili dva L7 GPMG mitraljeza, četiri protivtenkovska projektila SS.11.
“Scout” nije više u operativnoj upotrebi oružanih snaga Velike Britanije, međutim druge zemlje korisnice ga još koriste, iako su njegovi resursi već istekli i jako ga je teško servisirati zbog činjenice da nema novih dijelova, pa samim tim definitivno će nakon dugogodišnje vojne službe otići u zasluženo mirovanje i muzeje, gdje će imati svoju priču.
Goran Ajder, vojni analitičar
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
