Ovi vulkani su najopasnije tempirane bombe na planeti

Vulkan Mauna Loa na Havajima probudio se u ponedeljak i eruptirao poslije gotovo 40 godina. Kao najveći aktivni vulkan na Zemlji, Američki geološki institut rangirao ga je na crvenom/upozoravajućem nivou i rekao da su u blizini vrha vidljivi brojni tokovi lave.

Iako se čini da je ova konkretna erupcija obuzdana, drugi vulkani širom sveta mogli bi da predstavljaju veću opasnost ukoliko budu eruptirali. Britanski nedeljnik "Nature" objavio je da bi ogromna erupcija mogla da ima razorne efekte na „transport, hranu, vodu, trgovinu, energiju, finansije i komunikacije u našem globalno povezanom svijetu".

Događaj ovog obima „naglo bi promijenio uslove, neujednačeno utičući na vremenske prilike, padavine i temperaturu", dodaje se u članku časopisa, a narednih šest drugih vulkana mogli bi da dovedu do toga.

Katla (Island)

Ukoliko bi se Katla, koja je posljednji put eruptirala 1918. godine, njena erupcija bi mogla da bude čak 10 puta nego ona kod obližnjeg Ejafjadlajekidla, koji je eksplodirao 2010. godine, nanevši milijarde dolara ekonomske štete i ostavivši milione putnika na cjedilu.

Katlinin pepeo otišao bi više u vazduh i širio bi se po većim područjima Evrope duži period, sa mnogo razornijim efektima na vazdušni saobraćaj i ekonomsku trgovinu. Erupcija bi mogla da vrati evropsku ekonomiju, a možda čak i svjetsku, nazad u tešku recesiju ili depresiju.

Vjerovatnoća da bi do erupcije moglo da dođe prilično je visoka. Dva vulkana, udaljena samo 19 kilometara, imaju tendenciju da eruptiraju u tandemu, a Katla malo kasni u odnosu na svoj 80-godišnji ciklus.

Kumbre Vijeha (La Palma, Kanarska ostrva)

Vulkan Kubre Vijeha poslednji put je eruptirao prošle godine, a američki i britanski naučnici su 2001. godine upozorili da bi njegova velika erupcije mogla da izazove pad cijelog zapadnog boka vulkana u more, stvarajući „mega-cunami" u Atlantiku.

Putujući brzinom od 800 kilometara na sat, on bi zbrisao Floridu, priobalni Brazil i delove Evrope talasima visokim do 50 metara.

Naučnici kažu da je "vjerovatnoća velike erupcije iz godine u godinu sve manja", ali da svejedno treba preduzeti pripreme s obzirom na potencijalno kataklizmičnu štetu koja bi mogla biti nanesena.

Vezuv (Italija)

Čuven po tome što je sa mape svijeta uklonio Pompeje i Herkulaneum 79. godine nove ere, Vezuv bi danas napravio mnogo veću štetu.

U blizini vulkana živi oko tri miliona ljudi, od kojih 600.000 u „crvenoj zoni". Erupcija bi ubila najmanje 8.000 ljudi i prouzrokovala štetu vrijednu više od 24 milijarde dolara, koja je Vezuv proglasila za najopasniji vulkan u Evropi.

Pepeo bi promenio vremenske prilike na cijelom kontinentu, a oblast Napulja preobrazio u „beživotnoj pustinji".

Posljednja erupcija zabilježena je 1944. godine, a naučnici kažu da Vezuv već kasni sa narednom očekivanom erupcijom.

Popokatepetl (Meksiko)

Treći po visini aktivni vulkan na severnoj hemisferi, Popokatepetl, nalazi se samo 65 kilometara zapadno od Meksiko Sitija i njegovih 18 miliona stanovnika i 48 kilometara istočno od Pueble, grada od dva miliona stanovnika.

Velika erupcija mogla bi da izazove smrtonosna klizišta u naseljenim dolinama ispod i da ubije nekoliko hiljada ljudi.

Poslije 80-godišnjeg perioda mirovanja, Popokatepetl je godinama imao periodičnu seizmičku aktivnost, sa dvije eksplozije koje su se dogodile u septembru 2022.

Tambora (ostrvo Sumbava, Indonezija)

Tambora je eruptirala na spektakularan način 1815. i promijenila vremenske prilike širom svijeta, uzrokujući „mrazeve u Italiji u junu i snjegove u Virdžiniji u julu, kao i neuspjeh usjeva u ogromnim dijelovima Evrope i Amerike".

Eksplozija je direktno ubila više od 71.000 ljudi, a mnogo više uzrokujući glad i bolest.

Tambora je i dalje aktivna i, s obzirom na njenu istoriju i 222 miliona stanovnika Indonezije, pažljivo se prati. Poslednja erupcija je zabaležena 1967.

Jeloustonska kaldera (Sjedinjene Američke Države)

Do posljednje erupcije došlo je prije 640.000 godina, a kada bi Jeloustonska kaldera, ili „supervulkan" u Nacionalnom parku Jelouston ponovo eruptirao, učinio bi ogroman dio Sjeverne Amerike, od Vankuvera do Oklahoma Sitija, nenastanjivim.

To bi imalo nesagledive ljudske i ekonomske posljedice. Posljednja erupcija slične veličine, prije 73.000 godina na Sumatri, gurnula je cijelu planetu u decenijsku vulkansku zimu i gotovo uništila ljudsku rasu.

Geolozi vide znake da bi se uskoro moglo da dođe do velike erupcije, iako bi „uskoro" moglo da znači hiljadama godina od sada.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.