Kapetan Kuk - najpoznatiji istraživač tihog okeana
BIJELjINA - Engleski moreplovac Džejms Kuk (1728-1779), nazvan Kapetan Kuk, najpoznatiji istraživač Tihog okeana, rođen je na današnji dan 1728. godine
Na prvom putovanju od 1768. do 1771. godine riješio je tajnu Australije, oplovio Novi Zeland i utvrdio da je Nova Gvineja ostrvo.
Od 1772. do 1775. godine istraživao je ostrva u Tihom okeanu, a od 1776. do 1779. prvi oplovio obale Aljaske, istražio Beringov moreuz i otkrio Havajska ostrva.
Kapetan Kuk ubijen je 1779. godine na Havajima u okršaju sa ostrvljanima.
Jedanaestogodišnja putovanja Džejmsa Kuka vodama Pacifika mnogo su doprinijela evropskom upoznavanju ovog područja.
Da bi se stvorile pouzdane mape trebalo je poznavati geografsku širinu i dužinu. Pomorci su mogli da izračunavaju tačnu širinu vijekovima mjerenjem ugla sunca ili zvijezda na horizontu pomoću sekstanta.
Ali, dužina je bila mnogo teža za mjerenje zato što je zahtijevala precizno znanje o vremenskoj razlici između pojedinih tačaka na površini zemlje. Zemlja se okrene za 360 stepeni oko svoje ose za 24 časa - tačno vrijeme je 23 časa, 56 minuta i 4,091 sekund.
To znači da se svaki sat pretvara u 15 stepeni, a jedan stepen u četiri minuta. Kapetan Kuk otkrio je da izračunavanjem vremenske razlike od početne do završne tačke, određene u podne, koristeći položaj sunca u zenitu, čovjek može da izvede razliku u geografskoj dužini.
Na svom drugom putovanju Kapetan Kuk koristio je K1 hronometar, koji je napravio Larkum Kenedi, a koji je bio veličine džepnog sata. On je bio kopija N4 časovnika, koji je izumio Džon Harison kao prvi sat koji je pokazivao tačno vrijeme na moru.
Bilo je i nekoliko umjetnika na Kukovim putovanjima - Sidni Parkinson je izradio 264 crteža do svoje smrti pri kraju putovanja. Oni su bili od izuzetnog značaja za britanske botaničare.
Na drugom putovanju Kapetana Kuka bio je i Vilijam Hodžs, koji je napravio poznate pejzaže Tahitija i Uskršnjeg ostrva.
Kuka su pratili brojni naučnici, čija su posmatranja i otkrića bila značajna.
Džozef Benks, botaničar, bio je na prvom putovanju sa kolegom Danijelom Solanderomom iz Švedske. Oni su sakupili više od 3.000 biljnih vrsta. Benks je bio najveći zagovornik naseljavanja Australije.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
