“Popbooks” objavio strip-knjigu “Priče iz Drugog rata” Aleksandra Zografa: Pojedinac protiv ratnog ludila

To je zbirka 30 stripova čuvenog Saše Rakezića, alijas Aleksandra Zografa, strip-umjetnika, koja iz specifičnih perspektiva osvjetljava zbivanja tokom Drugog svjetskog rata u Srbiji, ali i širom svijeta: od Banata i Bavarske, preko Bora i Minhena, do Rima i San Franciska.

Najpoznatiji istorijski događaj prošlog vijeka dugo je već jedna od centralnih tema u Zografovom opusu, sagledan kroz živote i iskustva pojedinaca koje zvanična istoriografija nije primjećivala. Naglašavajući kako crta čovjeka koji se suprotstavlja, on kaže da da se Drugim svjetskim ratom bavi jer i dalje živimo u društvu koje neprestano zaboravlja ili izvrće svoju prošlost.

- Rat devedesetih je nastao zato što se nije do kraja razumelo šta nam se događalo četrdesetih. Ideologija, i prećutkivanje istine zbog ideologije, čine da ljudi, čim im se ukaže prilika, počnu da se biju. Tako nastaju mržnja, podvojenost i na kraju rat. Bez obzira na to da li u Jugoslaviji, Vijetnamu ili Ukrajini - rekao je Zograf, dodajući da se bavio ličnim viđenjem rata.

Prema njegovim riječima, bavio se istraživanjem i tako došao do ličnih priča, koje bi trebalo da predstavljaju odraz šire slike.

- Nije mi trebalo sada da radim bitku na Neretvi u stripu već sam se bavio pričama koje se tiču sudbina ljudi, koji su prolazili kroz to, onih koji su morali da gledaju kako će preživeti u čitavom tom nesrećnom periodu, koji su pružali otpor i nastojali da smene to strašno stanje - dodao je on.

Zbirku otvara vjerovatno najpotresniji strip u albumu “Pisma Hilde Dajč”, o sudbini dvadesetogodišnje jevrejske studentkinje arhitekture i bolničke volonterke, koja je 1942. godine stradala u kamionu dušegupki na putu iz logora Sajmište ka masovnoj grobnici u Jajincima, dok je zatvara petodijelna “Radoslavljeva priča”, koja je dostojna filmske ekranizacije na kojoj bi joj pozavidio i Forest Gamp.

Taj hrabri štamparski radnik, fudbaler, trgovac, avanturista, vojnik, konobar i spasilac opisivao je svoj put od 1915. sve do 1944. godine, kada se zapis o njegovom uzbudljivom životu prekida na pola rečenice: “Otac mi je govorio: sine, pomogni drugome, i eto, ja sam uvek tako činio, pomagao sam, udelim i siromahu, razume se, ako im...”.

Pored stripova, u knjizi se nalaze i dva posebna teksta. U uvodnom Zograf pojašnjava svoje motive i autorsku poziciju, dok u eseju “Mala porodična istorija” rekonstruiše važne i više nego neobične događaje iz života članova svoje porodice tokom ratnih godina, ističući to kao lični razlog koji ga dodatno podstiče da se uporno vraća ovoj temi.

Pijaca

Kao i mnogo puta do sada, Zograf je svoje priča otkrivao iz privatnih bilježnica, pisama i razglednica koje je nalazio kod prodavca na buvljim pijacama, praveći zatim od tog materijala nezaboravna strip-djela.

- Toga imate koliko hoćete, kad se malo zadubite u tu tematiku, pronađete gomile priča i u arhivama pa čak i u razgovorima sa ljudima. U pitanju su i velike tragedije, ponekad, u određenom kontekstu, i komedije, apsurdne priče. Imate materijala da popunite milione strip-svezaka - kazao je on.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.