Izgradnja jevrejskog kulturnog centra i sinagoge na lijevoj obali Vrbasa, kod mosta "Venecija", biće mjesto za molitvu, proučavanje svetih spisa i širenja dobre volje među ljudima, istakao Jakov Danon
OTKAKO je 1944. godine srušena posljednja jevrejska sinagoga u Banjoj Luci, trebalo je da prođe više od šest decenija kako bi stotinjak Jevreja, koliko ih danas živi u ovom gradu, dobilo novi jevrejski kulturni centar.
Prema riječima predsjednika Jevrejske opštine Banja Luka Jakova Danona, sa Službom grada je dogovoreno da izgradnja jevrejskog kulturnog centra i sinagoge bude na lijevoj obali Vrbasa, kod mosta "Venecija".
- Nadamo se da će biser banjolučkog vjerskog građevinarstva, veleljepno zdanje, sinagoga, za nekoliko godina ugledati svjetlost dana. Biće to mjesto za molitvu, proučavanje svetih spisa i širenje dobre volje među ljudima - istakao je Danon.
Međutim, naveo je on, najveća prepreka izgradnji jevrejskog kulturnog centra i sinagoge, koji bi imali istorijsku i kulturnu vrijednost, jeste zamjena parcela starog jevrejskog groblja, iza sportske dvorane "Borik", za zemljište gdje je predviđena izgradnja centra.
- Kada se završi ova zamjena, tek će se onda uraditi donatorski projekat i izabraće se izvođač radova za izgradnju sinagoge. Naime, na području grada Banje Luke bile su izgrađene četiri sinagoge, tri sefardske i aškenaska, koje burni događaji koji su se desili na ovim prostorima nisu zaobišli - naveo je Danon.
Prema njegovim riječima, prva jevrejska sinagoga, od drveta, podignuta je 1878. godine na mjestu gdje se danas nalazi preduzeće "Tržnica". Pored nje je postojala i osnovna škola, koju su u to vrijeme pohađala 23 dječaka, a godinu dana poslije, izgrađena je i druga, i to na uglu današnje Jevrejske ulice.
Davne 1937. godine, dodao je on, izgrađena je i treća sinagoga, a pored nje i jevrejski dom, u kojem su se održavale razne kulturne manifestacije, priredbe i koncerti duhovne muzike, izložbe i organizovali kongresi.
- Posljednja sinagoga podignuta je 1905. godine. Sva četiri vjerska objekta, kroz ratove, mijenjali su svoju namjenu. Od njih su pravljene kafane i javne kuće, a naš narod nije imao mjesta za okupljanje - ispričao je Danon.
On je dodao da su se iz tih razloga Jevreji iseljavali iz ovog grada i odlazili u Izrael.
- Pored centra i sinagoge, izgradićemo i moderan pres-centar, salu za održavanje svečanosti i priredbi, kongresnu dvoranu i nacionalnu kuhinju. Takođe, omogućićemo našim studentima, ali i mnogim drugim zainteresovanim, odlazak u Izrael - rekao je Jakov Danon i dodao da na taj način žele da izgrade malu jevrejsku četvrt.
N. VRANKOVIĆ
PROSTOR
Prije pet godina predstavnici Jevrejske opštine od grada su na korišćenje dobili poslovni prostor u ulici Petra Preradovića, u kojem i danas tradicionalno proslavljaju jevrejske praznike, druže se i okupljaju članove omladinskih i drugih sekcija.
- Predstaviti Jevreje i ispričati njihove strahove holokausta na najstravičniji način i ozbiljno govoriti o ideji ujedinjenja, sasvim je drugačije od pisanja porodičnih hronika o životu ovog naroda. Gradnjom sinagoge upoznaćemo sve građane sa našim porijeklom i tradicijom - rekao je predsjednik Jevrejske opštine Banja Luka Jakov Danon.
