Bečke šetnje: Fina umjetnost zaranjanja

Glas Srpske 03.10.2007 00:00

(Specijalno za "Glas Srpske" iz Beča) Aleksandar MITROVIĆ

FINA umjetnost zaranjanja ispod površine jeste slobodan prevod naziva izvrsnog, nepravedno potcijenjenog, albuma irskih rokera The Boomtown Rats s kraja sedamdesetih, ali i savršena sintagma za slikovit opis stvaralačkog pristupa i artističkih metoda kojim se koristi američki filmski režiser Ves Anderson pri realizaciji svojih prefinjenih, neortodoksnih komedija. Pametni i pristupačni, smiješni na površini, razoružavajuće melanholični ispod površine, prepuni bolno nesigurnih junaka, Andersonovi filmovi - sa dobro odmjerenom kalkulisanom naivnosti odišu atmosferom bizarnog komičnog patosa. U trenutku kada se Andersonov novi film "Darjeeling Limited", nakon uspješnog prikazivanja na Venecijanskom filmskom festivalu, sprema za svoju bečku premijeru, predviđenu za sredinu novembra, pravo je vrijeme za osvrt na dosadašnju filmografiju tog izuzetnog autora. Kada su prije desetak godina pitali Martina Skorsezea o mogućem nasljedniku među nadolazećim režiserskim snagama, stari holivudski buntovnik je oduševljen seminalnim Andersonovim debijem "Bottle Rocket " ne trepnuvši izgovorio ime Vesa Andersona, prepoznavši u njemu vrstu talenta rijetku u današnjoj kinematografiji. Prepoznao je Skorseze humanost koja je u osnovi Andersonovog viđenja svijeta; primijetio je toplinu kojom prikazuje delikatne odnose između svojih disfunkcionalnih likova, odsustvo cinizma i neskrivenu blagost kojom ih portretiše; osjetio je bliskost sa njegovim unikatnim vizuelnim stilom i suptilnim osjećajem za upotrebu filmskog saundtreka. Scenaristički koautorisan od Andersonovog stalnog saradnika i glumačke akvizicije Ovena Vilsona, a temeljen na prepoznatljivom literarnom predlošku Selindžerovog "Lovca u žitu", drugi Andersonov film "Rushmore" je priča o emocionalno nesređenom školarcu Maksu (Džejson Švarcman) i njegovom neobičnom rivalsko-prijateljskom odnosu sa bogatim industrijalcem (Bil Marej), te nemilosrdnoj borbi, koju taj nesvakidašnji dvojac vodi za naklonost i ljubav mjesne učiteljice. Učešće brojnih glumačkih zvijezda poput Džina Hekmana, Anželike Hjuston, Gvinet Poltrou i Bena Stilera obilježilo je Andersonovom treći film "Royal Tenebaums" prikaz ekscentrične njujorške familije Tenenbaum (preslikane Selindžerove porodice Glas) u kom se kompleksnost porodičnih odnosa u fascinantno širokom spektru reflektuje kroz živote najmlađih članova. "The Life Aquatic with Steve Zissou" je fikcionalna priča labavo bazirana na životu Žaka Kustoa. Stiv Zisu (Bil Marej) je okeanograf sa ne baš razvijenom ekološkom svijesti, koji nakon nasilne smrti najboljeg prijatelja, potpomognut diletantskom, pseudonaučnom družinom, zloupotrebljava donatorska sredstva da bi svojim brodom, preuređenim za istraživanje podvodnog svijeta, krenuo u osvetničku misiju. Oduševljavajući saundtrek podrazumijeva songove Dejvida Bouvija prepjevane na portugalski, koje izvodi jedan od članova posade. Da stvari u realnom životu mogu, paradoksalno, nalikovati onima u filmu, i da se ispod prividno vedre površine nalazi čitav skriveni svijet neveselih ljudskih osjećanja, kao što je čest slučaj u filmovima Vesa Andersona, potvrđuje primjer, već pomenutog, Ovena Vilsona. Taj se holivudski, glumački i scenaristički, star, poput svojih ranjivih filmskih junaka, podstaknut naizgled nerješivim emocionalnim problemima u trenucima psihičkog rastrojstva odlučio za pokušaj suicida. Životni scenario, na sreću, nije mu dozvolio da u tome uspije.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.