Siromaštvo neće biti prepreka do diplome

Bitka za obrazovanje i zaposlenje jedna je od najvećih borbi u životu svakog čovjeka, a djeca kojoj na put stane siromaštvo ne treba da brinu, jer će njihove odlične ocjene i rad nagraditi privrednici okupljeni oko ove fondacije, koja je osnovana u srijedu.

Predsjednik “Privrednika” Goran Račić kaže da je fondacija u Srpskoj osnovana po uzoru na one iz Novog Sada i Zagreba s ciljem da pruži pomoć darovitoj djeci tokom školovanja, kao i prilikom zaposlenja.

- Srpsko privredno društvo “Privrednik” datira iz 19. vijeka, a njegov idejni tvorac i osnivač je ugledni srpski bankar i trgovac Vladimir Matijević, koji je 1897. godine sa svojom suprugom i saradnicima pokrenuo ovo društvo s vizijom da poboljša ekonomske i socijalne prilike srpskog naroda i stvori srednji stalež. Njegovu ideju ćemo od sada njegovati i u Srpskoj kako bi naša talentovana djeca lakše došla do diplome - rekao je Račić.

Istakao je da su osnivači fondacije u Srpskoj Privredna komora RS, Područna privredna komora Banjaluka, Akademija nauka i umjetnosti RS, te univerziteti u Banjaluci i Istočnom Sarajevu.

- Prilikom osnivanja imali smo veliku pomoć i podršku  fondacije iz Novog Sada i njenog predsjednika Jove Radića. Nastojaćemo da imamo veoma blisku saradnju s njima, kao i sa “Privrednikom” u Zagrebu i naš rad će biti preslikan - naveo je Račić i dodao da će sjedište fondacije biti u prostorijama Privredne komore, čiji će radnici na volonterskoj osnovi raditi i za ovo udruženje. 

Račić pojašnjava da će se fondacija finansirati isključivo od dobrotvornih priloga privrednika, te da će pravo na stipendiju imati srednjoškolci i studenti iz cijele RS, kao i iz Glamoča, Drvara, Grahova, Bosanskog Petrovca i drugih opština u FBiH u kojima žive srpska djeca.

- Razgovarali smo sa velikim brojem privrednika i do sada je njih 15-ak podržalo našu ideju. Prilozi će biti njihova čista volja i nećemo im ništa nametati. Javni poziv za stipendiranje raspisaćemo o Đurđevdanu iduće godine i biće otvoren sve do Vidovdana - priča Račić.

Navodi da će glavni uslov za dobijanje desetomjesečne stipendije biti uspjeh i to za srednjoškolce 4,8 i više, a za studente devet i više. U razmatranje će biti uzeto i imovinsko stanje djece, s tim da će prednost imati učenici i studenti iz siromašnih i višečlanih porodica, djeca bez oba roditelja, sa jednim roditeljem i slično.

- Broj pitomaca koje ćemo stipendirati zavisiće od novčanih sredstava koje budemo imali na raspolaganju, a mjesečni iznos će biti između 180 i 200 maraka, koliko iznosi i u Srbiji. Sigurno je da ćemo imati veći broj zahtjeva nego što su naše finansijske mogućnosti, ali nastojaćemo da pomognemo što većem broju mladih - dodao je Račić. 

Predsjednik “Privrednika” u Novom Sadu Jovo Radić kaže da se rezultati rada “Privrednika” mjere brojem odškolovanih pitomaca, kojih je od osnivanja fondacije do kraja Drugog svjetskog rata bilo oko 43.000, a od reosnivanja 1993. godine do danas oko 2.600.

- Fondacija je zbog socijalističkog upravljanja zabranjena 1946. godine i nije postojala sve do 1993. kada je grupa bivših pitomaca odlučila da Matijevićevu ideju ponovo oživi. “Privrednik” je pre ukidanja funkcionisao tako što su donatori gradili šegrtske domove i u njih dovodili decu iz siromašnih porodica sa svih prostora gde su živeli Srbi. Obezbeđivali su im hranu i ugovor sa zanatlijama koji su ih školovali i obučavali. Po završetku zanata pitomci su dobijali podršku da se vrate u rodni kraj i osnuju svoje zanatske radnje - navodi Radić i objašnjava da se na taj način stvarala srednja klasa i opstanak na Srba na vjekovnim ognjištima.

Kaže da je “Privrednik” u svom vlasništvu imao oko 17 šegrtskih domova koji su građeni u najelitnijim dijelovima  Beograda, Novog Sada, Pančeva, ali da je cjelokupna imovina fondacije konfiskovana.

- Donatori “Privrednika” postali su najugledniji Srbi toga doba poput Mihajla Pupina, Nikole Tesle, Jovana Cvijića, Nikole Pašića, Miloša Crnjanskog i mnogih drugih. Kralj Aleksandar Prvi Karađorđević postao je pokrovitelj “Privrednika” 1922. godine - dodao je Radić.

Ističe da je fondaciju nakon reosnivanja 1993. godine prvo podržala Srpska pravoslavna crkva, Srpska akademija nauka i umetnosti, Matica Srpska i jedan broj uglednih naučnih i javnih radnika Srbije. Oni su tada odlučili da konkurs raspišu od Đurđevdana do Vidovdana, s obzirom na to da su ta dva datuma utkana u istoriju srpskog naroda.

- Od tada konkurse tradicionalno raspisujemo između tih datuma i  godišnje obezbedimo oko 150 stipendija koje su na mesečnom nivou nešto manje od 100 evra. Našim pitomcima novac isplaćujemo deset meseci godišnje, a oni koji su dobili stipendiju jedne godine imaju pravo da nastave sa primanjem ako održe uspjeh - rekao je Radić i dodao da oni koji primaju stipendije iz drugih fondova ne mogu biti stipendisti “Privrednika”.

Radić kaže da je veoma ponosan što stipendiraju djecu sa cijelog prostora Srbije, uključujući Kosovo i Metohiju, gdje imaju 12 pitomaca.

- U poslednjih 25 godina odškolovali smo oko 2.600 učenika i studenata, s tim da su neki primali stipendiju i po sedam-osam godina, tokom celog srednjoškolskog i fakultetskog školovanja. Osim stipendije, našim pitomcima omogućavamo besplatno učenje svetskih jezika, a nastavu im drže naši bivši stipendisti. Pomažemo im i sa jednokratnom pomoći kada odlaze na studijska putovanja, u slučaju da se razbole ili ako im umre neko iz uže porodice - istakao je Radić i naglasio da su mnogi njihovi pitomci završili prestižne američke i evropske univerzitete, na kojima su ostali i da rade.

Kaže da će 2018. godina, zbog osnivanja “Privrednika” u Srpskoj, ostati upisana u istoriju ove fondacije baš kao i 1897. i 1993. godina.

- Predsednik RS Milorad Dodik i predsednica Vlade Željka Cvijanović pomogli su nam da ostvarimo san da “Privrednik”, pored Srbije i Hrvatske, postoji i u RS. Na taj način praktično smo pokrili sav etnički prostor gde žive Srbi. Time postajemo snažan faktor integracije srpskog naroda, očuvanja naše kulture i vere i na tome smo zahvalni Dodiku i Cvijanovićevoj jer su prihvatili našu inicijativu - rekao je Radić.  +++

Način rada

Fondacija “Privrednik” ima nekoliko organa upravljanja, Upravni i Nadzorni odbor, predsjednika i Školski odbor koji brine o regularnosti i poštovanju konkursnih uslova.

- Rad je vrlo transparentan, prihodi i rashodi se javno objavljuju i svako može da ima uvid u finansijsko stanje. Za stipendije odlazi 80 odsto prihoda, a preostali dio za jednokratne pomoći i druge stvari koje se finansiraju. Na čelu fondacije su uvek ljudi od integriteta, autoriteta - rekao je Jovo Radić.

Svečana akademija

Povodom osnivanja “Privrednika” u Srpskoj u četvrtak je održana svečana akademija kojoj su prisustvovale mnoge ugledne ličnosti iz političkog i javnog života RS i Srbije. Predsjednik RS Milorad Dodik je tada rekao da je osnivanje fondacije od izuzetnog značaja, jer se mora omogućiti djeci da se obrazuju. Istakao je da će Kabinet predsjednika iduće godine izdvojiti sredstva za ovo dobrotvorno udruženje.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.