Момир Попић, директор Јавног фонда за дјечију заштиту РС: Исплата додатака редовна, без повећања износа

Драгана Келеч
Момир Попић, директор Јавног фонда за дјечију заштиту РС: Исплата додатака редовна, без повећања износа

Јавни фонд за дјечију заштиту РС прошле године пословао је са дефицитом од око 1,8 милиона марака, али упркос том минусу, ниједног момента није била угрожена редовност исплате материнског и дјечијег додатка, што гарантујемо и у овој години.

Рекао је то у интервјуу за "Глас Српске" директор Јавног фонда за дјечију заштиту РС Момир Попић.

Он је казао да је Фонд 2014. године остварио око 57 милиона КМ прихода, док су расходи били 58,5 милиона КМ. Настали дефицит је, између осталог, како је истакао, резултат већих расхода за рефундацију накнаде нето плате за вријеме породиљског одсуства.

- Без обзира на исказани дефицит, Фонд је у 2014, а што ће наставити и у овој години, на вријеме вршио исплату додатка на дјецу и материнског додатка, те рефундацију накнаде плате послодавцима из реалног сектора - истакао је Попић.

* ГЛАС: Колико дјеце тренутно има право на додатак у РС и колико је корисника материнског додатка? Да ли је тај број већи или мањи у односу на прошлу годину?

ПОПИЋ: Право на додатак на дјецу у Српској, према подацима из фебруара 2015. године, тренутно остварују 22.052 корисника за око 30.944 дјеце, док је у периоду редовне годишње обнове документације у октобру 2014. године ово право имало 20.332 корисника за 28.760 дјеце. С обзиром на то да је за 2015. годину повећан имовински цензус за остваривање права за додатак на дјецу и матерински додатак, ове године се очекује и повећан број корисника наведених права у односу на прошлу, и то за 15 до 20 одсто.

* ГЛАС: Колика је садашња висина дјечијег додатка? Колико се мјесечно за исплату дјечијег додатка из Фонда издваја новца?

ПОПИЋ: Номинални износи додатка за друго и четврто дијете су по 35, а за треће дијете 70 марака. За осјетљиве категорије дјеце, то је као што знате дијете ометено у развоју, а није смјештено у установу социјалне заштите, дијете без родитељског старања, дијете чија породица остварује право на новчану помоћ, ово право је 90 марака. То право по закону се не остварује за прворођено дијете. Фонд мјесечно у ову сврху издваја око 1,7 милиона марака, односно око 20,5 милиона на годишњем нивоу.

* ГЛАС: Да ли се у идућем периоду може очекивати повећање износа дјечијег додатка? Ако може, за колико? Ако не, због чега?

ПОПИЋ: Планирана средства за 2015. годину обезбјеђују редовну исплату додатка на дјецу до петог у мјесецу за протекли мјесец, што је и обећано корисницима. Свако повећање номиналних износа довело би до кашњења у исплатама овог права, као и других права, што би било неприхватљиво у овом тренутку.

* ГЛАС: Да ли сматрате да је садашња висина дјечијег и материнског додатка задовољавајућа?

ПОПИЋ: Износи додатка на дјецу који се исплаћују корисницима се могу сматрати задовољавајућим само у односу на расположива средства Фонда, с обзиром на то да се за ова права на годишњем нивоу издваја око 45 одсто од укупних средстава планираних за исплату права, док су потребе породица са дјецом много веће. Оно што Фонд може у овом тренутку гарантовати корисницима додатка на дјецу је чињеница да ће се ово право у текућој години исплаћивати у утврђеним номиналним износима и редовно, до петог у мјесецу за претходни мјесец.

* ГЛАС: Како је пословао Јавни фонд за дјечију заштиту РС у прошлој години? Колике је имао приходе, а колике расходе? Да ли је имао дефицит и колики? Због чега?

ПОПИЋ: У 2014. години Фонд је остварио око 57 милиона КМ прихода, док су за исти период расходи износили 58,5 милиона КМ, што је имало за резултат дефицит од око 1,8 милиона КМ. Настали дефицит је резултат већих расхода за рефундацију накнаде нето плате за вријеме породиљског одсуства. То је посљедица измјене Закона о дјечијој заштити из 2008. године којим је период који се рефундира из средстава Фонда повећан са осам на 11 мјесеци за породиљско одсуство које траје 12 мјесеци, а са 12 на 17 мјесеци за породиљско одсуство које траје 18 мјесеци.

Разлог исказаног дефицита је и повећан број захтјева послодаваца за рефундацију накнаде плате након измјене закона. Без обзира на исказани дефицит, Фонд је у 2014. години, а што ће наставити и у 2015. години, редовно и на вријеме вршио исплату додатка на дјецу и материнског додатка, те рефундацију накнаде плате послодавцима из реалног сектора.

* ГЛАС: Може ли Јавни фонд за дјечију заштиту РС и на који начин да афирмише раст наталитета? На примјер, кроз веће исплате накнада или слично?

ПОПИЋ: Законом о дјечијој заштити регулисано је право на помоћ за опрему новорођенчета као универзално и пронаталитетно право које остварује свака мајка за свако новорођено дијете, без обзира на материјални статус и мјесто рођења дјетета. Ово је један од начина афирмације раста наталитета, али с обзиром на номинални износ права на помоћ за опрему новорођенчета који се исплаћује мајкама у износу од 250 марака, нема пронаталитетну већ социјално-заштитну функцију. Међутим, поред тога за свако трећерођено и четврторођено дијете остварује се право на једнократну новчану помоћ, у оквиру пројекта "Фонд треће и четврто дијете", а исплату врши Фонд. Средства се обезбјеђују посредством Министарства за породицу, омладину и спорт РС и она у 2015. износе 600 КМ за треће дијете и 450 марака за четврто новорођено дијете. Право на рефундацију накнаде послодавцима има пронаталитетни карактер, с обзиром на трајање породиљског одсуства запослених мајки 12, односно 18 мјесеци. Европска социјална повеља, коју је ратификовала и БиХ, обавезује земље потписнице да морају обезбиједити породиљи коришћење породиљског одсуства у трајању од најмање три мјесеца, а Законом о раду је прописано трајање породиљског одсуства 12, односно 18 мјесеци, што је доста дуже од минималне обавезе коју прописује повеља.

* ГЛАС: Колико осјетљивих категорија дјеце остварује право на додатак? Колико се за ту категорију мјесечно издваја новца? Да ли је то довољно?

ПОПИЋ: Право на додатак остварује 5.155 вулнерабилних-осјетљивих категорија дјеце, за чије финансирање Фонд мјесечно издваја око 470.000 КМ, односно 90 марака мјесечно по дјетету. То право остварују дјеца без обзира на имовински статус породице, од рођења до 19 година старости дјетета, а преко 19 година док су на редовном школовању. У овим условима пословања износ од 90 марака се може сматрати довољним, под условом да се редовно остварују и друга права из социјалне заштите. Треба нагласити да се за ове категорије дјеце право на додатак на дјецу остварује под условом да је породица остварила право из социјалне заштите. На годишњем нивоу за исплату права додатка на дјецу ових категорија издваја се око шест милиона марака.

Приоритети

* ГЛАС: Који су приоритети у пословању Јавног фонда за дјечију заштиту у овој години?

ПОПИЋ: Приоритетни циљеви нашег пословања су и даље редовна исплата додатка на дјецу и материнског додатка у утврђеним износима, до петог у мјесецу. Приоритет нам је и редовна рефундација накнаде плате, и то посебно послодавцима из реалног сектора, као што је кожа, текстил, обућа, грађевинарство, трговина и исплата других права. У 2015. ћемо наставити и пројекат "Социјализација дјеце РС" и он ће бити реализован у 14 смјена, гдје ће бити обухваћено 2.200 лица, од чега око 1.800 дјеце различитих категорија.

Пратите нас на нашој Фејсбук и Инстаграм страници и Твитер налогу.

© АД "Глас Српске" Бања Лука, 2018., ISSN 2303-7385, Сва права придржана