Oslabile struje u Sjevernom Atlantiku. Šta su posljedice?
Naučnici su otkrili da je strujanje mora u Sjevernom Atlantiku dramatično oslabilo. Studija pokazuje da je jačina struje na najnižem nivou u posljednjih 1500 godina i da za to treba kriviti klimatske promjene. Upozoravaju da će oslabljene struje imati dubok utticaj na klimu sjeverne Amerike i Evrope.
Naučnici su proučavali sjevernoatlantsku meridijansku glavnu morsku struju u Atlantskom okeanu. Za nju je karakterističan tok tople, površinske vode na sjever gdje se hladi i nakon obrtaja na dalekom sjeveru, pada na dno i teče ka jugu dubinom Atlantskog oceana. Struja nosi toplu površinsku vodu prema Arktiku, a duboku hladnu vodu prema ekvatoru.
Direktna posljedica globalnog otopljavanja
Istraživanje su vodili dr. Christelle Not i Benoit Thibodeau iz Department of Earth Sciences i Swire Institute of Marine Science, fakulteta u Hong Kongu. Smatra se da je ova pojava direktna posljedica globalnog otopljavanja i povezana sa otapanjem grenlandskog ledenog pokrova. Slabija ciruklacija u Sjevernom Atlantiku može dovesti do dubokih promjena na oba kopna ali i promjene ljetnjih monsunskih kiša afričkog i azijskog područja.
Struja ima važnu ulogu u regulaciji globalne klime, a naučnici se trude da nađu sigurne pokazatelje njene jačine u prošlosti. Otkriće nove, slabije jačine struje poboljšaće naše razumijevanje i pomoći nam da bolje shvatimo potencijalnu budućnost u svijetlu globalnog otopljenja. Istraživački tim je takođe pronašao slabije strujanje u periodu koje zovemo malo ledeno doba, između 1600. i 1850.godine.
Malo ledeno doba se desilo između 1300. i 1850. godine. Postojale su dve faze, prva koja je počela 1290.godine i nastavila se do kasne 1400. Zatim nastupa lagano topliji period, nakon kog se stanje značajno pogoršalo, i nastupio je najhladniji period između 1645. i 1715.godine. Tekom faze malog ledenog doba postoje indikacije da su prosječne zimske temperature u Evropi i Sjevernoj Americi bile dva stepena niže nego danas. Baltičko more se smrzlo kao i puno rijeka i jezera Evrope. Zime su bile jako hladne, ljeta sveža i kišna. Ovakvi vremenski uslovi doveli su do pada prinosa useva, gladi i pada populacije zbog siromaštva i gladi.
Da li se ponavlja malo ledeno doba?
Iako se ovo ne proglašava trendom ovog vijeka, sjevernoatlantska struja bi mogla da signalizira da se radi o periodu karakterističnom slabijim strujanjem okeana što smanjuje dotok toplote Evropi i doprinosi niskim temepraturama.
“Da bi bili sigurni da li se ponavlja malo ledeno doba, jer instrumentalna mjerenja prošlosti više nisu moguća, moramo provesti više analiza kako bismo potvrdili ovu pretpostavku”, kaže dr. Not. Studija je objavljena u prestižnom časopisu Geophysical Research Letters. .
Za procjenu temperatura u prošlosti, naučnici su koristili mikrofosile nađene u sedimentnom jezgru. Sedimentno jezgro se koristilo i u Laurentijevom kanalu, na obalama Kanade gdje se sreću dvije važne struje. Snaga struja kontroliše temeperaturu vode što podrazumijeva da je temperatura rekonstruisana iz ovog jezgra indikativna za Sjevernoatlantsku cirkulaciju.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
