Partijama uplaćeno 27 miliona maraka

Zakonom o finansiranju političkih stranaka propisano je da stranke mogu biti finansirane iz budžeta BiH, Republike Srpske, FBiH, kantonalnih budžeta i budžeta Brčko distrikta te iz kasa opština i gradova. Osim toga, stranke novac “crpe” i iz članarina, priloga pravnih i fizičkih lica te prihoda od imovine u vlasništvu stranke i donacija.

CIK je, u skladu sa svojim ovlašćenjima, zatražio od svih nivoa vlasti podatke o iznosima koje su prošle godine iz budžeta uplatili strankama, koalicijama političkih stranaka i nezavisnim kandidatima. Analiza je pokazala da im je sa te strane uplaćeno oko 20 miliona, što je daleko više nego što su ostvarili iz drugih izvora.

Tome u prilog ide i podatak da je političkim subjektima od 2004. do 2018. godine iz budžeta sa svih nivoa vlasti isplaćeno 281,9 miliona KM, a godišnje uplate su se kretale od 13 do čak 22 miliona.

- Od 2004. do 2008. godine budžetska izdvajanja su konstantno rasla, period do 2012. godine karakterišu oscilacije u iznosima, da bi 2013. godine ta izdvajanja pala za više od 12 odsto. Od 2014. godine budžetska izdvajanja ponovo rastu u procentima od dva do tri odsto - kazali su u CIK-u BiH.

Najšire ruke su bili u lokalnim zajednicama u BiH, odakle su na stranačke račune stigla više od 6,3 miliona KM, iz budžeta Republike Srpske, FBiH i kantona izdvojeno je po, u prosjeku, 3,5 miliona maraka, dok je iz budžeta BiH stiglo 0,36 miliona.

Podaci koje je juče objelodanila izborna komisija pokazali su da su, kao što je bio slučaj i prethodnih godina, vodeće političke partije u Srpskoj i FBiH imale najveće prihode, ali i rashode.

Među partijama koje su ostvarile višemilionske prihode su SNSD, SDS, SDA, SDP, HDZ BiH, a te stranke predvode i listu političkih subjekata koji su najviše novca iskeširali u izbornoj kampanji, u kojoj je generalno najviše novca dato za propagandu, oglašavanje i organizaciju tribina.

Ekonomisti i predstavnici nevladinog sektora godinama ističu da bi trebalo zaustaviti praksu finansiranja stranaka iz budžeta ili smanjiti u znatnoj mjeri, a novac preusmjeriti na razvojne projekte, ukazujući na to da bi stranke trebalo više da se oslone na priloge od članarina i druge izvore.

Članovi izborne komisije pregledali su juče i informaciju o podnesenim godišnjim finansijskim izvještajima stranaka za 2018. godinu. Zakonom je propisana obaveza vođenja evidencije o prihodima i rashodima, a rok za dostavljanje podataka CIK-u bio je 31. mart ove godine.

Finansijski izvještaj za 2018. godinu podnijele su 103 stranke od 148 aktivnih u evidencijama komisije. Za 12 stranaka, za koje postoji osnovana sumnja da duži period ne obavljaju djelatnost - ne podnose izvještaje i ne učestvuju na izborima upućen je prijedlog sudovima za njihovo brisanje iz sudskog registra. Izvještaj nije podnijelo 45 političkih stranaka.

Izvori finansiranja stranaka i iznosi u 2018.

(u milionima KM)

Budžeti                                              20,08

Prilozi fizičkih i pravnih lica         4,12

Članarine                                        1,96

Ostali prihodi                               0,6

Prihodi od imovine                       0,28

Prihodi od poklona                       0,23

UKUPNO                                         27,3

DUGOVANjA STRANAKA                       11,2

(na dan 31.12.2018)

Stranke sa najvećim prihodima u 2018. (u milionima KM)

SDA           5,35

SNSD                  2,67

SDP           2,55

HDZ BiH    2,07

SBB            1,93

SDS           1,9

DF              1,17

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.