Ostojić: “Namjerna sila” - nevjerovatan zločin
Han Pijesak - Načelnik Opštine Han Pijesak Vlado Ostojić rekao je Srni da ni ova lokalna zajednice, kao ni susjedne srpske opštine, nije bila pošteđena bezumnog NATO bombardovanja polovinom 1995. godine, kada je korištena municija sa osiromašenim uranijumom, što je kasnije dovelo da masovnog obolijevanja ljudi od kancerogenih bolesti.
“Svi znamo da je povod za bombardovanje srpske teritorije i položaja Vojske Republike Srpske bio navodni napad na pijacu Markale u Sarajevu i da je NATO tada svojom akcijom pod nazivom 'Namjerna sila' bombardovao i neke lokacije u Han Pijesku, a to su repetitor Veliki Žep i kasarna Vojske Republike Srpske, koja je vazdušnom linijom od centra ovog mjesta udaljena oko 300 metara”, podsjeća Ostojić.
Istina je da je tada upotrijebljena municija sa osiromašenim uranijom i da je, ističe on, svakome jasno šta prouzrokuje taj toksični teški metal i kakvu opasnost predstavlja po zdravlje ljudi, ali i životinja, te po biljni svijet, vodu, vazduh.
Prema njegovim riječima, ni Han Pijesak, kao ni druge susjedne opštine, nije pošteđen tih opasnih posljedica, tako da su se i kod stanovnika ove lokalne zajednice pojavile kancerogene bolesti kao najvjerovatnija posljedica pogubnog djelovanja osiromašenog uranijuma.
“Ne bi bilo loše da se priča o ovom problemu podigne na malo viši nivo u Republici Srpskoj, jer je očigledno riječ o bespotrebnom zločinu nad jednim dobrim narodom, kakav je moj srpski narod. Smatram da je ta 'Namjerna sila' nevjerovatan zločin prema bilo kom narodu”, navodi Ostojić.
On naglašava da su najprije i najviše stradali Srbi koji su živjeli u Hadžićima i koji su morali da se isele u Bratunac, gdje su masovno umirali od posljedica razarajućeg dejstva NATO-bombi, i dodaje da se posljednjih godina sve više priča o tome da je došlo i do obolijevanja pripadnika bošnjačkog naroda koji živi u i oko Sarajeva.
“Znači, i prema njima i prema nama i prema svakome napravljena je velika nesreća i nepravda i to neko treba da ispravi, pri čemu ne mislim da neko treba da od nekoga nešto naplati. Mislim da bi i BiH na svim nivoima vlasti trebalo da mnogo više ulaže u zdravstveni sektor, pogotovo u tim ugroženim sredinama na planu primarne zdravstvene zaštite, da obezbijede aparate za rano otkrivanje kancerogenih bolesti, da jačaju prevenciju i stvaraju uslove za efikasnije i kvalitenije liječenje već oboljelih, koji su bili pod uticajem radioaktivnog zračenja prilikom i nakon NATO bombardovanja”, kaže načelnik Han Pijeska.
Ostojić smatra da je potrebno da na institucionalan i dostojan način Srbi počnu da obilježavaju te nemile događaje, koje nikada ne smiju da zaborave.
“Međutim, mi zbog toga nikoga ne mrzimo, ali nam nije jasno zašto se to desilo. Meni kao čovjeku koji živi u 21. vijeku nije jasno zašto je to neko uradio prema mom, srpskom narodu. I, ako to rade i prema drugima, zašto to rade”, upitao je Ostojić.
Pozivajući se na izvještaje timova UN /UNEP/, Ostojić ističe da su njihove ekipe u periodu od 12. do 24. oktobra 2002. godine posjetili 14 lokacija u BiH, odnosno Republici Srpskoj, gdje su prikupili 132 uzorka.
Utvrđeno zagađenje vode, vazduha, zemljišta...
Mada se prije ove, kao i prethodnih posjeta Srbiji i Crnoj Gori, tvrdilo da poslije udara i sagorijevanja penetratora /koji je oko 30 milimetara dugačak i sastoji se od oko 300 grama osiromašenog uranijuma unutar aluminijumske 'košuljice'/ uranijumska prašina vrlo kratko ostaje u vazduhu, kao i da treba veoma dugo da penetratori korodiraju, odnosno da osiromašeni uranijum dospije do pijaćih voda, u ovim izvještajima je naglašeno da je “utvrđeno veoma rasprostranjeno zagađenje osiromašenim uranijumom na lokacijama koje su obišli, i za koje se znalo da je tu korištena municija sa osiromašenim uranijumom, a zagađenje zemljišta pronađeno je i do 20 metara udaljenosti od mjesta udara”.
Timovi UNEP-a utvrdili su, takođe, da većina penetratora nije uklonjena i da je ostala pod zemljom. U kasarni u Han Pijesku poslije sedam godina od bombardovanja pronađeni su penetratori koji su ležali na površini zemlje korodirani, a zagađenje je bilo veliko i u Hadžićima.
Utvrđeno je i da je prvi put pronađeno zagađenje osiromašenog uranijuma u pijaćoj vodi, u jednom bunaru u Hadžićima, a konstatovano i je zagađenje vazduha uranijumskom prašinom, čije su čestice pronađene u uzorcima zemljišta i biljaka, kao što je mahovina, lišaj ili kora drveta.
UN eksperti pronašli su tada i potvrdili korištenje municije sa osiromašenim uranijumom na bar šest lokacija koje nisu bile označene u podacima o lokacijama dobijenim od NATO.
Prema svojim hemijskim svojstvima, uranijum je metal srebrnkastosive boje, veoma velike gustine i hemijski je toksičan. Osiromašeni uranijum se koristi u projektilima zbog te izuzetno velike gustine, tako da se ovi projektili koriste za probijanje oklopa tenkova i drugih bojnih kola, kao i bunkera. Pri udaru, projektil se rasprskava i ukoliko temperatura pređe 600 stepeni Celzijusa, prah uranijuma se može zapaliti, što, takođe, doprinosi dodatnom uništavanju i kontaminaciji.
Uranijum se raspada uglavnom emisijom alfa čestica u niz veoma radioaktivnih hemijskih elemenata kao što su izotopi torijuma, radijuma, radona i polonijuma. Svi ovi radioaktivni produkti raspada uranijuma, ukoliko se udahne uranijumska prašina ili radon koji je u gasovitom stanju, doživotno ostaju u plućima.
Ukoliko se penetratori ne raspadnu pri udaru o tvrdu podlogu, zabijaju se u zemlju i do tri metra dubine, teško ih je otkriti, a postoji velika mogućnost da dopru do podzemnih i, potom, i do pijaćih voda.
Unošenjem različitih jedinjenja uranijuma u organizam putem kontaminirane hrane ili vode, dio njih ostaje u organizmu čovjeka i taloži se u kostima, jetri, bubrezima, što prouzrokoje mnoga maligna oboljenja.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
