Novi sjaj staroj Đurđevici
BANjA LUKA - Crkva posvećena Svetom Georgiju u Gomiljanima kod Trebinja, poznata i kao Đurđevica, ove godine trebalo bi da dobije novi sjaj.
Ovo je potvrdila arhitekta iz Zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske Milijana Okilj. Ona kaže da je Zavod završio projekat obnove crkve i radovi treba da počnu ove godine.
- Pretpostavlja se da je crkva posvećena Svetom Georgiju u Gomiljanima sagrađena u 15. vijeku. Vrijeme izgradnje određeno je na osnovu analogije za preostale dvije crkve u Gomiljanima, crkve Svetog Konstantina (Konstandinovica) i crkve Svetih vrača (Vračevica) - rekla je Okiljeva.
Prema njenim riječima, Vračevica je datovana na osnovu dva zapisa na južnom i sjevernom dijelu zapadnog zida, koja su upisana u malteru, 1492. godina. Pošto su gomiljanske crkve arhitektonski srodne, na osnovu ovog natpisa se pretpostavlja da su sve sagrađene u 15. vijeku.
- Pored crkve pronađen je još 1956. godine kameni epitaf sa ćiriličnim natpisom u kome se pominje Ivan Pržović iz Gomiljana, koji se danas nalazi u Muzeju u Trebinju. Jedina ličnost poznata sa tim imenom je ugledni trebinjski trgovac koji se u izvorima pominje 1700. i 1717. godine - ispričala je Okiljeva.
Ona dodaje da ako je datovanje u rani 18. vijek ispravno, epitaf bi svjedočio o dugoj tradiciji ćiriličnih natpisa u Hercegovini. Đurđevica je rješenjem br. 02-108-2/70, od 19. novembra 1970. godine, upisana u Registar kulturnih dobara SRBiH kao dobro druge kategorije.
Nacionalnim spomenikom BiH proglašena je 2003. godine Odlukom Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika BiH pod nazivom Područje i ostaci istorijskog spomenika - Crkva Svetog Georgija (Đurđevica) u Gomiljanima.
- Crkva Svetog Georgija, prema svojoj arhitekturi, pripada tipu jednobrodnih, zasvedenih crkava sa polukružnom apsidom. Pretpostavlja se da je živopis u crkvi Svetog Georgija nastao krajem 15. ili početkom 16. vijeka. Danas se na lokalitetu nalaze ostaci zidova crkve Svetog Georgija. U porti crkve deponovan je građevinski materijal od koga je crkva sagrađena - rekla je Milijana Okilj.
Freske
Živopis u crkvi Svetog Georgija u Gomiljanima pripisuje se nepoznatom domaćem majstoru, koji je istovremeno poznavao srpsku i dubrovačku slikarsku umjetnost. Prema jednoj pretpostavci, gomiljanske freske se dovode u vezu sa radionicom Vicka Lovrovog, koji je izradio živopis manastira Tvrdoš. Prema drugoj verziji, autor fresaka je Marko Stefanov Trebinjac. On je učio slikarski zanat u Dubrovniku 1501. godine, a 1509. godine ukrasio je jedan oktoih koji se danas nalazi u manastiru Savina.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
