Ïîëèòè÷êå ñòðàíêå î ñâåõðâàòñêî¼ äåêëàðàöè¼è î óñòàâí

Glas Srpske 10.07.2007 00:00

Ïðåäñòàâíèöè Õðâàòà êîíà÷íî å èçàè ñà ¼àñíèì ïðè¼åäëîãîì êàêî ÁèÕ òðåáà äà èçãëåäà ó áóäóíîñòè, ðåêàî Ðà¼êî Âàñè... Íå ñìåòà íàì ðàçãîâîð î óñòðî¼ñòâó Ôåäåðàöè¼å ÁèÕ, êî¼à ¼å, î÷èãëåäíî, ãåíåðàòîð êðèçå ó ÁèÕ, èñòàêàî Ñëîáîäàí Íàãðàäè... ×åëíèöè õðâàòñêèõ ñòðàíàêà ïîíàøà¼ó ñå êàî ìàöà îêî âðóå êàøå, ïîäâóêàî Ïåòàð îêè

ËÈÄÅÐÈ ïåò õðâàòñêèõ ñòðàíàêà ó ÁèÕ íà¼àâèëè ñó óñâà¼àå Ñâåõðâàòñêå äåêëàðàöè¼å î óñòàâíèì ïðîì¼åíàìà, êî¼à å, èçìåó îñòàëîã, ñàäðæàâàòè è ñòàâ äà ¼å äâîåíòèòåòñêà ÁèÕ íåîäðæèâà è äà ¼å òðåáà èçãðàäèòè íà òðè íèâîà âëàñòè è ñà íà¼ìàå òðè ôåäåðàëíå ¼åäèíèöå, îðãàíèçîâàíå ïî "åòíè÷êèì, ãåîãðàôñêèì, õèñòîðè¼ñêèì è ïðèâðåäíèì íà÷åëèìà..." Êîìåíòàðèøóè íà¼àâó çâàíè÷íîã ïðè¼åäëîãà õðâàòñêå ïåòîðêå, ÷ëàí Ãëàâíîã îäáîðà ÑÍÑÄ-à, Ðà¼êî Âàñè, ñìàòðà äà ¼å íà¼àâåíà äåêëàðàöè¼à "äîáðà çà ÁèÕ", ¼åð å ïðåäñòàâíèöè Õðâàòà, êîíà÷íî, èçàè ñà ¼àñíèì ïðè¼åäëîãîì êàêî ÁèÕ òðåáà äà èçãëåäà ó áóäóíîñòè. - Òî ¼å ïðåêèä äîñàäàøå ïðàêñå, ó êî¼î¼ ñå íè¼å çíàëî çà øòà ñå îíè çàëàæó. Óíèòàðèñòè è äèî ìåóíàðîäíå çà¼åäíèöå êîðèñòèëè ñó òàêâó ñèòóàöè¼ó, êàêî áè ïðîâîäèëè èëåãàëíó ðåâèçè¼ó Óñòàâà ÁèÕ è Äå¼òîíñêîã ñïîðàçóìà - îöè¼åíèî ¼å Âàñè. Òàêîå, õðâàòñêè êîíñåíçóñ îêî óñòàâíîã óðååà è ôåäåðàëíå îðãàíèçàöè¼å ÁèÕ, äîäàî ¼å Âàñè, ¼å ¼îø ¼åäíà áðàíà ïîêóøà¼èìà öåíòðàëèçàöè¼å è óíèòàðèçàöè¼å ÁèÕ, àëè è áðàíà ôîðìèðàó ¼åäíîíàöèîíàëíå çåìå, êî¼ó íåêè ñàðà¼åâñêè êðóãîâè æåëå äà èçãðàäå. Ñàâåç íåçàâèñíèõ ñîöè¼àëäåìîêðàòà, íàãëàñèî ¼å Ðà¼êî Âàñè, ó ïðîöåñó óñòàâíèõ ïðîì¼åíà çàëàæå ñå çà ìîäåë ôåäåðàëèçàöè¼å ó äå¼òîíñêèì ãðàíèöàìà. - Äàêëå, íå çà ôåäåðàëèçàöè¼ó ó ñìèñëó ïðåêðà¼àà òåðèòîðè¼à è ãðàíèöà, ðàçì¼åíå îïøòèíà è ñòàíîâíèøòâà. Ñàìî ãðóïà êàíòîíà ìîæå äà ÷èíè ôåäåðàëíó ¼åäèíèöó, à Ðåïóáëèêà Ñðïñêà ìîðà áèòè ¼åäíà îä òå òðè èëè ÷åòèðè ¼åäèíèöå - èñòàêàî ¼å Âàñè. ×ëàí Ãëàâíîã îäáîðà Ïàðòè¼å äåìîêðàòñêîã ïðîãðåñà, Ñëîáîäàí Íàãðàäè, ðåêàî ¼å çà íàø ëèñò äà îâî¼ ñòðàíöè íå ñìåòà íè¼åäíà èíèöè¼àòèâà, êî¼à ñå îäíîñè íà ïðîì¼åíå Óñòàâà ÁèÕ, óêîëèêî îíà ïîäðàçóìè¼åâà îïñòàíàê Ñðïñêå ó ñàäàøèì ãðàíèöàìà è ñà ñàäàøèì ñòàòóñîì ðàâíîïðàâíîã äðæàâîòâîðíîã åíòèòåòà. ÏÄÏ ñå, óïîçîðèî ¼å Íàãðàäè, íåå îäàçâàòè íè÷è¼åì ïîçèâó íà ïðåãîâîðå î óñòàâíî¼ ðåôîðìè, óêîëèêî îíè äîâîäå ó ïèòàå îïñòàíàê Ñðïñêå. - Íå ñìåòà íàì ðàçãîâîð î óñòðî¼ñòâó Ôåäåðàöè¼å ÁèÕ, êî¼à ¼å, î÷èãëåäíî, ãåíåðàòîð êðèçå ó ÁèÕ. Ìè îäàâíî çàñòóïàìî òåçó äà íà¼ïðè¼å òðåáà ðåäåôèíèñàòè îäíîñå ó òîì åíòèòåòó, ïà òåê îíäà ïðèñòóïèòè ðåîðãàíèçàöè¼è ÁèÕ - íàïîìåíóî ¼å Íàãðàäè. Ïðâè ÷îâ¼åê ñîöè¼àëèñòà Ïåòàð îêè, ñìàòðà äà ¼å äîáðî øòî ñó õðâàòñêè ïðåäñòàâíèöè, êîíà÷íî, èçàøëè ñà íåêèì ñòàâîì î áóäóåì óðååó ÁèÕ. Îí ¼å íàãëàñèî äà õðâàòñêà ïåòîðêà íè¼å áèëà äîâîíî ïðåöèçíà, êàêî áè òðåáàëà áèòè, øòî óêàçó¼å íà ÷èåíèöó äà è äàå á¼åæè îä ïðåöèçíîã èç¼àøàâàà î óñòàâíî¼ ìàòåðè¼è. ×åëíèöè õðâàòñêèõ ñòðàíàêà ñå, ïðåìà îêèó, ïîíàøà¼ó "êàî ìàöà îêî âðóå êàøå". - Ìåóòèì, îíî øòî ñå èç èõîâîã ñòàâà ìîæå íàçðåòè ¼å êðà¼å íåïðèõâàòèâî çà Ðåïóáëèêó Ñðïñêó. Õðâàòè, íàèìå, òðàæå äà ñå ñðåäè íèâî âëàñòè òðàíñôîðìèøå íà íà÷èí, êî¼è å äîâåñòè ó ïèòàå ïîñòî¼àå åíòèòåòà, îäíîñíî Ðåïóáëèêå Ñðïñêå. Òà èíèöè¼àòèâà áè îòâîðèëà âðàòà çà íåêó íîâó òåðèòîðè¼àëíó ïðåêîìïîçèöè¼ó ÁèÕ - óïîçîðèî ¼å ëèäåð ñîöè¼àëèñòà. Ïåòàð îêè ¼å íàãëàñèî äà òàêàâ ñòàâ, êî¼è èçëàçè èçâàí îêâèðà Äå¼òîíñêîã ìèðîâíîã ñïîðàçóìà, íåå ïîäðæàòè íè¼åäàí ïîëèòè÷êè ïðåäñòàâíèê Ðåïóáëèêå Ñðïñêå. ÁèÕ, ïðåìà îêèó, ìîæå îïñòàòè ¼åäèíî êàî äåöåíòðàëèçîâàíà äðæàâà, îðãàíèçîâàíà íà òðè íèâîà âëàñòè: ëîêàëíîì, ñðåäåì (êî¼è å ÷èíèòè åíòèòåòè) è ãîðåì (êî¼è ïðåäñòàâà¼ó çà¼åäíè÷êå èíñòèòóöè¼å ÁèÕ). - Áèëî áè íà¼áîå êàäà áè Áîøàöè è Õðâàòè õò¼åëè äà, çà¼åäíî ñà íàìà, ïðîíàó ðåàëíà ð¼åøåà, à íå îíà êî¼à ñó ðåçóëòàò æåà è öèåâà, êî¼è ñó ïîðàæåíè ó ðàòó - çàêó÷èî ¼å Ïåòàð îêè. Ãåíåðàëíè ñåêðåòàð Ñòðàíêå äåìîêðàòñêå àêöè¼å, Aìèð Çóêè, èç¼àâèî ¼å çà "Ãëàñ Ñðïñêå" äà å ñâàêè ðàçãîâîð î òðè èëè âèøå åíòèòåòà îâà ñòðàíêà îäëó÷íî îäáàöèòè. ÑÄA, íàâåî ¼å Çóêè, ñìàòðà äà áóäóè ïðåãîâîðè î ðåôîðìè Óñòàâà ÁèÕ "òðåáà äà âîäå êà èíòåãðàöè¼è, à íå äåçèíòåãðàöè¼è ÁèÕ". - ÑÄA ïîäðæàâà ïðè¼åäëîã î ôîðìèðàó ïåò åêîíîìñêèõ ðåãèîíà, îíàêî êàêî èõ âèäè è Åâðîïñêà êîìèñè¼à - ñàðà¼åâñêîã, ìîñòàðñêîã, òóçëàíñêîã, çåíè÷êîã è áàîëó÷êîã - ïîäâóêàî ¼å Aìèð Çóêè. Îñâðóè ñå íà ïðè¼åäëîã ÕÄÇ-à ÁèÕ äà Ñàðà¼åâî, ó òî¼ íîâî¼ òåðèòîðè¼àëíî¼ îðãàíèçàöè¼è òðåáà äà ïîñòàíå äèñòðèêò, Çóêè ¼å èñòàêàî "äà ñå ìîæå ðàçãîâàðàòè î ñàìîì îáëèêó óðååà Ñàðà¼åâà, àëè äà Ñàðà¼åâî òðåáà äà îñòàíå ãëàâíè ãðàä ÁèÕ". ÍAÑÒÎ£AÅ ïîëèòè÷êèõ ïàðòè¼à ñà õðâàòñêèì ïðåäçíàêîì äà ñå óñàãëàñå îêî çà¼åäíè÷êîã ñòàâà î óñòàâíî¼ ðåôîðìè ïîçäðàâèî ¼å ïîñëàíèê Ñòðàíêå çà ÁèÕ ó Íàðîäíî¼ ñêóïøòèíè Ðåïóáëèêå Ñðïñêå Ìóõàðåì Ìóðñåëîâè. - Ðàäó¼å ìå ÷èåíèöà äà ñó ïîëèòè÷êå ïàðòè¼å êîíà÷íî çàóçåëå ¼åäèíñòâåí ñòàâ, ¼åð ¼å ïîçèöè¼à õðâàòñêîã íàðîäà ó ÁèÕ íåàäåêâàòíà ó îäíîñó íà äðóãà äâà êîíñòèòóòèâíà íàðîäà. Ìèñëèì äà îäíîñ ïðåìà Õðâàòèìà, êàî íà¼ìàëîáðî¼íè¼åì íàðîäó, ïðåäñòàâà òåñò çà îñòàëà äâà íàðîäà, ¼åð å ñå ïî îäíîñó ïðåìà ìàèìà è ñëàáè¼èìà ì¼åðèòè è ñòåïåí äåìîêðàòè¼å ó ÁèÕ - íàâåî ¼å Ìóðñåëîâè. Ó Ñòðàíöè çà ÁèÕ, äîäàî ¼å Ìóðñåëîâè, ñìàòðà¼ó äà ¼å ñàäàøà äâîåíòèòåòñêà ïîä¼åëà ÁèÕ àïñîëóòíî íåïðèõâàòèâà è òî íå ñàìî çà Õðâàòå íåãî è çà Áîøàêå. - Ïîòðåáíî ¼å ðåäåôèíèñàòè ïîëîæà¼ Õðâàòà. Ìåóòèì, àêî èõ ñâåäåìî ñàìî íà ïîäðó÷¼å íà êî¼åì äàíàñ æèâå, áèëî áè òî ñòðàøíî è çà Õðâàòå è çà ÁèÕ - îöè¼åíèî ¼å Ìóðñåëîâè. Ïîòïðåäñ¼åäíèê ÑÄÏ ÁèÕ Ñëîáîäàí Ïîïîâè ðåêàî ¼å çà íàø ëèñò äà ñå "ó ïðèíöèïó, íå ñëàæå ñà êðà¼èì ïîëèòè÷êèì îïðåä¼åååì ñòðàíàêà êî¼å, ó îâîì ìîìåíòó, çà ñåáå ãîâîðå äà ïðåäñòàâà¼ó õðâàòñêè íàðîä". Îâà ñòðàíêà íå ìîæå, êàêî ¼å èç¼àâèî Ïîïîâè, äà ïðèõâàòè ñèòóàöè¼ó äà íåêî èìà åêñêëóçèâèòåò íà ¼åäàí íàðîä, áåç îáçèðà íà òî î êî¼î¼ ñå ïîëèòè÷êî¼ ïàðòè¼è èëè íàðîäó ðàäè. - Øòî ñå òè÷å ñàìîã ïðè¼åäëîãà õðâàòñêèõ ñòðàíàêà, êî¼è íè¼å ¼àñíî äåôèíèñàí, àëè ÷è¼à ñå ãëàâíà îïðåä¼ååà âå íàçèðó, ìîðàì äà èñòàêíåì äà ìè íèñìî çà ïðîì¼åíó óñòàâà è çà ôåäåðàëèçàöè¼ó, íà îñíîâó êî¼å áè ÁèÕ áèëà ïîäè¼ååíà íà òðè åòíè÷êå òåðèòîðè¼å, ñà àïñîëóòíîì äîìèíàöè¼îì ¼åäíîã îä íàðîäà - ïîðó÷èî ¼å Ïîïîâè. ÑÄÏ ÁèÕ, çàêó÷èî ¼å îí, çàëàãàå ñå çà óñòàâíó ïðåêîìïîçèöè¼ó, àëè íà ïðèíöèïèìà êî¼è íå ïðåôåðèðà¼ó åòíè÷êè åêñêëóçèâèòåò íà áèëî êî¼åì äè¼åëó òåðèòîðè¼å ÁèÕ. Äðàãàí ×îâè (ÕÄÇ), Áîæî óáè (ÕÄÇ 1990), £åðêî Èâàíêîâè Ëè¼àíîâè (Ðàäîì çà áîèòàê), Ìàðêî Òàäè (ÕÑÑ) è Çâîíêî £óðèøè, ïîñëè¼å ñàñòàíêà ó ïåòàê ó Ìîñòàðó, íà¼àâèëè ñó äà å ó íàðåäíèõ äåñåòàê äàíà óñâî¼èòè çà¼åäíè÷êó Ñâåõðâàòñêó äåêëàðàöè¼ó, êî¼à å ïðåäñòàâàòè òåìå õðâàòñêå ïîçèöè¼å ó ïðåãîâîðèìà î ïðîì¼åíàìà Óñòàâà ÁèÕ. Aïðèëñêè ïàêåò Ãåíåðàëíè ñåêðåòàð ÑÄA Aìèð Çóêè èñòàêàî ¼å äà òàêîçâàíè "àïðèëñêè ïàêåò" óñòàâíèõ ïðîì¼åíà ìîæå äà áóäå äîáàð îñíîâ çà íàñòàâàê ïðåãîâîðà î íà¼âèøåì ïðàâíîì àêòó ÁèÕ, ¼åð "îíè êî¼è ñó ãà ñðóøèëè, íè ïîñëè¼å 14 ì¼åñåöè íèñó ïîíóäèëè íèêàêâî ð¼åøåå". Áåç îáçèðà íà ñóïðîòñòàâåíà âèåà áóäóåã óðååà ÁèÕ ó ðåæè¼è ñðïñêèõ, õðâàòñêèõ è áîøà÷êèõ ïîëèòè÷êèõ ïðâàêà, Çóêè ¼å îïòèìèñòà è â¼åðó¼å äà å ð¼åøåå çà óñòàâíó ðåôîðìó íàâåäåíè àêòåðè "íàè íåãä¼å íà ñðåäèíè". ) ÂÅÒÎ ×ëàí Ïðåäñ¼åäíèøòâà ñòðàíêå "Ðàäîì çà áîèòàê", £åðêî Èâàíêîâè Ëè¼àíîâè, êî¼è ¼å ïðèñóñòâîâàî ñàñòàíêó ó Ìîñòàðó, ðåêàî ¼å çà íàø ëèñò äà òî "íè¼å áèî ñàìî ñàñòàíàê õðâàòñêèõ ñòðàíàêà, âå ñàñòàíàê ÷åòèðè õðâàòñêå ñòðàíêå è ¼åäíå ìóëòèåòíè÷êå - Ðàäîì çà áîèòàê". Ëè¼àíîâè ¼å èñòàêàî äà êîíà÷àí äîãîâîð î áóäóåì óðååó ÁèÕ ÷åëíèöè îâèõ ïåò ñòðàíàêà òðåáà äà ïîñòèãíó íà ñàñòàíêó, êî¼è ¼å çàêàçàí çà ïîíåä¼åàê. - Ñòðàíêà "Ðàäîì çà áîèòàê" èíñèñòèðàå äà áóäóå ¼åäèíèöå ñðåäåã íèâîà âëàñòè èìà¼ó ïðàâî íà âåòî ó Ïàðëàìåíòàðíî¼ ñêóïøòèíè ÁèÕ, êàêî áè ñå çàøòèòèëå îä ïîãðåøíèõ îäëóêà - ïî¼àñíèî ¼å Ëè¼àíîâè. ÑAÐA£ÅÂÎ Ñëîáîäàí Íàãðàäè ¼å ïîäâóêàî äà èíèöè¼àòèâà çà îðãàíèçîâàå Ñàðà¼åâà êàî äèñòðèêòà äàíàñ èìà ñàñâèì äðóãà÷è¼è ñìèñàî, íåãî äà ¼å òî ïèòàå ïîñòàâåíî ïðè¼å ïåò-øåñò ãîäèíà. - Äèñòðèêò áè ìîãàî äà áóäå óðååí òàêî äà ñå ó Ñàðà¼åâî Ñðáè è Õðâàòè âðàòå ó çíà÷à¼íè¼î¼ ì¼åðè è äà ó òîì ãðàäó îñòâàðå ñâî¼ó ïóíó êîíñòèòóòèâíîñò - ïðåäëîæèî ¼å Íàãðàäè. Ì. ÐAÄÅÒÈ

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.