Planirano da se obnovi spomen-kapela u kojoj je sahranjeno oko 400 srpskih vojnika, njeno dvorište, prilazni put od magistralnog puta Vardište - Mokra Gora i postave putokazi, rekao monah manastira u Dobrunu Jovan
VIŠEGRAD -Udruženje raseljenih Srba iz Višegrada u Srbiji "Rzavski bregovi" pokrenulo je inicijativu da se renovira Spomen-kosturnica poginulim srpskim borcima iz Prvog svjetskog rata u Vardištu. U ovaj poduhvat uključiće se Mjesna zajednica Vardište i Crkvena opština iz ovog mjesta.
Monah manastira u Dobrunu Jovan rekao je da je planirano da se obnovi i uredi spomen-kapela u kojoj je sahranjeno oko 400 srpskih vojnika, zatim njeno dvorište, prilazni put od magistralnog puta Vardište - Mokra Gora pored bivše kasarne JNA i postave putokazi do ove svetinje.
Srpski borci su bili sahranjeni u centru sela, a opijelo nad njihovim tijelima obavio je vojni sveštenik Limske brigade Risto Šuković koji je snimio i nekoliko desetina fotografija o tom i drugim ratnim događajima u kojima je učestvovao.
Kosti srpskih junaka prenesene su 1932. godine u novoizgrađenu kapelu zajedno sa vojničkim uniformama, opremom pa čak i vojničkim medaljama.
Spomen-kosturnica ima posebnu prostoriju gdje se održavaju vjerski obredi i gdje se nalazi fotografija Josifa Matkovića i drugu u prizemlju u kojoj su pohranjeni posmrtni ostaci srpskih boraca. Tu je i spomen-ploča na kojoj je uklesano oko tridesetak imena srpskih ratnika.
Kapela ima i zvono, a pošto do devedesetih godina prošlog vijeka Vardište nije imalo crkvu u njoj su se obavljale službe Božije i narod se pričešćivao.
Stariji mještani prenose priču da je na dan osveštanja i otvaranja spomen-kosturnice iz vojnog aviona koji je nadletio Vardište bačen vijenac koji je poslao lično kralj Srbije.
Poslije Drugog svjetskog rata pored kosturnice izgrađeno je skladište JNA, a oko nje je zabranjeno okupljanje. Ostalo je samo lokalno groblje jednog zaseoka sela Vardište.
Na inicijativu Đoka Ražnjatovića iz Višegrada objekat spomen-kosturnice, koji se nalazio u jadnom stanju, tadašnji SUBNOR i SIZ kulture renovirali su, ali su tom prilikom promijenili nekoliko originalnih detalja.
R. TASIĆ
JOSIF MATKOVIĆ
Spomen-kosturnicu u Vardištu podigao je trgovac iz Beograda Josif Matković u spomen svoja dva poginula sina, od kojih je jedan bio ljekar, a drugi kapetan srpske vojske, i za njihove drugove koji su u ovom mjestu stradali 1915. godine.
