Ruski gas stiže i u Srpsku

Nakon što je predsjedavajući Predsjedništva BiH Milorad Dodik ruskom predsjedniku Vladimiru Putinu u Beogradu prošle sedmice prenio zainteresovanost Srpske za uključenje u ovaj projekat, dobro upućeni sagovornici našeg lista kažu da šanse da se i Srpska, odnosno BiH, priključi na ovaj gasovod uopšte nisu nerealne.

- Projektom “Južni tok” bilo je predviđeno da jedan krak ovog gasovoda ide i ka Republici Srpskoj. Budući da je “Turski tok” u stvari replika tog projekta, vjerujem da postoje realne šanse da i Srpska dobije ruski gas - kaže za “Glas Srpske” novinarka portala “Balkan magazin” Jelica Putniković.

Prema njenim riječima, za razliku od “Južnog toka”, sada ne postoje zakonske prepreke za gradnju “Turskog toka”, gasovoda koji bi preko Bugarske, Srbije i Mađarske trebalo da Evropi u budućnosti obezbijedi nesmetano snabdijevanje ovim strateškim energentom. Krajnja tačka ovog gasovoda trebalo bi da bude skladište Baumgarten u Austriji.

Priča o gasifikaciji Republike Srpske krenula je još 2002. godine sa projektom “Sava”, kada je dodijeljena koncesija za izgradnju gasovoda trasom od Zvornika, preko Bijeljine, Modriče, Dervente, Prnjavora, Laktaša, Banjaluke, Prijedora, do Novog Grada.

S obzirom na to se nikad nije krenulo u realizaciju ovog projekta, koncesija je oduzeta 2013. godine i započeto je sa novom pričom o nastavku “Južnog toka” kroz Republiku Srpsku.

Tada je bila dogovorena i gradnja dviju elektrana na gas, a vrijednost čitavog projekta bila je procijenjena na oko 400 miliona evra. Pod pritiskom SAD, Evropska unija je 2014. godine blokirala i obustavila ovaj projekat.

Priča o gasifikaciji Srpske ponovo je otvorena nakon što je postalo gotovo sigurno da će nešto više od 400 kilometara “Turskog toka” proći kroz Srbiju.

Predstavnici “Gasproma”, ruske kompanije koja stoji iza ovog projekta, nedavno su istakli da bi prvi kubici plavog energenta kroz Srbiju mogli proći već krajem ove godine. Sredstva za izgradnju kraka od srpsko-bugarske međe do granice sa Mađarskom su obezbijeđena. Rusija je spremna da u razvoj gasne infrastrukture u Srbiji uloži čak 1,4 milijarde dolara.

Predsjedavajući Predsjedništva BiH Milorad Dodik nedavno je u Beogradu u razgovoru sa ruskim predsjednikom Vladimirom Putinom naglasio da i Republika Srpska želi da učestvuje u ovom projektu. Dodik je ovom prilikom istakao da Srpska već priprema projektnu dokumentaciju jer je za nju gasifikacija jedno od strateških pitanja.

- Ovaj gasovod bi nam osigurao energetsku stabilnost. Zemlje koje ne vode računa o tome ne mogu razmišljati o budućnosti - naglasio je Dodik. 

Vladimir Putin je rekao da se mnoge zemlje interesuju za priključenje na ovaj gasovod.

- Spremni smo da se u taj projekat uključe i evropski potrošači, ali to ne zavisi od nas. Zavisi od drugih zemalja, odnosno od toga koliko su one spremne da se odupru pritiscima i zaštite svoje vitalne interese - istakao je ruski predsjednik, aludirajući na “dobronamjerne savjete” iz Vašingtona i Brisela da baš i nije pametno energetsku bezbjednost zasnivati na ruskom gasu.

Projektom bi rukovodio “Gas-Res”

Ukoliko i Srpska postane dio ovog projekta, gradnja ovog gasovoda vjerovatno bi bila povjerena preduzeću “Gas-Res”, koje je još krajem 2017. godine potpisalo sporazum i pismo namjere sa “Gaspromom” o formiranju zajedničkog preduzeća.

Bili bi opet aktuelizovani i projekti gradnje dviju elektrana na gas, ali i riješeno pitanje snabdijevanja Rafinerije nafte u Brodu i Rafinerije ulja u Modriči ovim energentom. 

Trasa gasovoda

Prema projektu “Turskog toka”, planirana je gradnja dva kraka ovog gasovoda. Prvi je ispod Crnog mora, u dužini od 900 kilometara, a koji je već završen. On bi trebalo da obezbijedi snabdijevanje Turske ovim energentom. Gas iz drugog kraka namijenjen je za snabdijevanje zemalja južne i jugoistočne Evrope. On bi trebalo da ide od grčko-turske granice, preko Bugarske, Srbije i Mađarske, do Austrije.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.