Neplaćene rate teške 587 miliona maraka
Banjaluka - Preduzeća i stanovništvo sve teže vraćaju kredite, a to potvrđuje i drastičan rast dospjelih potraživanja banaka u Srpskoj po tom osnovu na kraju septembra ove u odnosu na kraj prošle godine.
Dospjela potraživanja banaka na osnovu kredita iznosila su na kraju septembra 587,8 miliona i povećana su za čak 37 odsto u odnosu na kraj prošle godine, kada su iznosila 429,6 miliona KM.
Prema preliminarnim podacima Agencije za bankarstvo RS učešće dospjelih potraživanja u ukupnim kreditima na kraju trećeg kvartala veće je za 2,82 odsto u odnosu na kraj prošle godine i iznosi 11,63 odsto. Posebno zabrinjava značajan rast potraživanja banaka od preduzeća. Učešće dospjelih potraživanja na osnovu kredita datih privatnim preduzećima u ukupnim kreditima ovog sektora poraslo je za 6,59 odsto u odnosu na kraj 2013. godine i iznosi 19,61 odsto. Povećano je i učešće dospjelih potraživanja na osnovu zajmova odobrenih građanima, ali u znatno manjoj mjeri. Njihovo učešće na kraju trećeg kvartala poraslo je za 0,46 odsto u odnosu na kraj 2013. godine i iznosi 7,99 odsto.
Član Udruženja ekonomista RS SWOT Aleksandar Ljuboja kaže da je rast dospjelih potraživanja jedan od pokazatelja slabe privredne aktivnosti.
- To je jedan od problema koji treba sa posebnom pažnjom da se prati, jer dolazimo u poziciju da se nelikvidnost preduzeća povećava. Jedna od mjera sigurno je primjena Zakona o multilateralnoj kompenzaciji, ali moraće da se razmotre i druge mjere - rekao je Ljuboja.
On je istakao da su kašnjenju u otplati kredita doprinijele i ovogodišnje poplave.
- Dobar dio preduzeća nije bio u funkciji i nije mogao da stvara novu vrijednost, što je dovelo do prekidanja kontinuiteta u poslovanju, a svako prekidanje kontinuiteta jednu ekonomiju dovodi u jako tešku situaciju - kazao je Ljuboja.
Direktor NLB Razvojne banke Banjaluka i član Udruženja banaka BiH Radovan Bajić kaže da za svako potraživanje postoji određen rok tolerancije, tako da je teško govoriti kolika su ona zaista, ali da je rast zabrinjavajući.
- Tome su u velikoj mjeri doprinijele poplave, ali i neodgovornost pojedinih preduzeća. Čini mi se da većina preduzeća, koja inače ne izvršavaju na vrijeme svoje obaveze, neku nepredviđenu okolnost doživljava kao utjehu, pa se kašnjenje plaćanja prihvata kao društveno opravdano - kazao je Bajić i dodao da mnogo veći stepen odgovornosti imaju građani.
U Agenciji za bankarstvo su istakli da su banke u prvih devet mjeseci ove godine odobrile 546 zahtjeva za reprogram kredita u iznosu od 75,2 miliona KM. Od toga se na pravna lica odnose 103 zahtjeva teška 67,4 miliona, a na fizička 443 zahtjeva na osnovu kojih je reprogramirano 7,8 miliona KM.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
